فرهنگ امروز/ سیدحسن الحسینی. معاون سابق آموزشوپرورش:
خبر سیاسی-آموزشی جدید این بود: به گزارش ایرنا، «سیدمحمد بطحایی» به همراه مهدی سنایی سفیر ایران در دیدار با «ویاچسلاو نیکونوف» رئیس کمیته آموزش و علوم دومای روسیه، این مطلب را بیان کرد: دولت ایران قصد دارد انحصار زبان انگلیسی بهعنوان زبان دوم شکسته شود و سایر زبانها بهویژه زبان روسی نیز در ایران گسترش یابد.
وزیر آموزشوپرورش ایران افزود: من این موضوع را با وزیر آموزشوپرورش روسیه در میان گذاشتم و اعلام کردم که در صورت آموزش زبان فارسی در مدارس روسیه، ایران نیز میتواند در قالب تفاهمنامهای آموزش زبان روسی را در مدارس خود داشته باشد. وی با بیان اینکه در سفر به مسکو، بازدیدی از یکی از مدارس روسیه داشتم، افزود: متأسفانه هیچیک از دانشآموزان روسی شناختی از ایران نداشتند که ما امیدواریم با اجرای این طرح، روسها شناخت بیشتری از ایران پیدا کنند. وزیر آموزشوپرورش ایران ابراز امیدواری کرد که طرف روسی از این پیشنهاد حمایت کرده و کارگروهی را دراینباره برای رسیدن به تفاهمنامه تشکیل میدهد.
کشور ایران از کشورهایی است که زبان دوم رسمی ندارد. درعینحال مردم ایران مشتاق یادگیری زبان دوم هستند؛ وجود فراوان و پرحجم مراکز زبانآموزی، حجم بالای مهاجرتها به غرب، سمتوسوی علمی کشور به مراجع و مبادی علمی و نیاز نیروی تحصیلکرده به اعزام برای کار در کشورهای مقصد، محدودبودن کاربرد زبان فارسی (در عین ضرورت صیانت علمی از آن) و... همه و همه مدتهاست که نیاز به زبان دوم را در بین مردم به وجود آورده است. باید توجه داشت حتما بخشی از علل بیسوادی دانشگاهی در ایران فاصله دانشجویان و اساتید با آخرین یافتههای علمی دنیاست. دنیایی که تولید علم و نیز زبان تکنولوژی در آن اغلب انگلیسی است.
اما چرا با وجود این مهم هنوز در ایران زبان دوم نداریم ولی در کشورهای اطراف عقبمانده حتی زبان دوم داریم و در کشورهای پیشرفته تا چهار زبان رسمی نیز از طریق نظام آموزشی آنان تدریس میشود!
شاید قبل از انقلاب نیاز امروز احساس نمیشد ولی بههرحال این بخشی از قصور و ناکارآمدی نظام آموزشی پیشین بوده است. بعد از انقلاب البته غفلت، غربستیزی و مذمومبودن زبان بلاد کفر همه و همه علت چنین ممانعت و محدودیتی بودهاند. علاوه بر اینها رویه آموزشوپرورش محافظهکار و مدیران محافظهکارتر این مهم را با مشکل جدی روبهرو کرد؛ بنابراین مدتی به شکل غیررسمی پیشنهاد انتخاب زبان عربی بهجای زبان انگلیسی مطرح شد و اکنون وزیر محترم آموزشوپرورش زبان روسی را بهجای زبان انگلیسی پیشنهاد میکنند!
در دوران اصلاحات بنده بهعنوان معاون وزیر آموزشوپرورش ضرورت نظام آموزشی و کشور به زبان دوم را در شورای معاونین وقت مطرح کردم و به توصیه وزیر محترم با آقای حدادعادل در میان گذاشتم. ایشان به استدلالهای بنده با دقت نظر گوش دادند؛ ولی در پایان بیان کردند زبان فارسی ستون خیمه کشور است و ما نمیتوانیم و نباید زبان دوم داشته باشیم. از حاشیه ماجرا میگذرم و نقل آن را به وقت دیگری میسپارم. در پاسخ گفتم نیاز جامعه و راه علم را نمیتوان بیپاسخ گذاشت و نمیتوان جلوی انتخاب مردم را گرفت. مطمئن باشید زبان دوم به این مملکت میآید؛ بهتر است شما راضی نشوید با انفعال زبان فارسی چنین اتفاقی بیفتد؛ این خدمت به زبان فارسی نیست. من به هیچ روی معتقد نیستم فقط زبان انگلیسی؛ من فکر میکنم در آموزشوپرورش دموکراتیک حق انتخاب با خانوادهها و دانشآموزان است. ما در آموزشوپرورش باید ضمن رسمیتدادن به زبان انگلیسی بستر را برای آموزش دیگر زبانها هم فراهم کنیم.
جایگزینی دستوری زبان روسی بهجای زبان انگلیسی مورد نیاز مردم پاسخ مناسبی از طرف دولت تدبیر و امید نیست. از زبان روسی حتما استقبال نخواهد شد، مگر مرکزیت سیاسی آن را آمرانه دیکته کند که البته باز هم ناکام خواهد بود. فقط یک برداشت سخن وزیر قابل دفاع است که از تنوع زبانآموزی در کشور حمایت شود. اگر مقصود وزیر گزاره فوق باشد، شایسته سرزنش نخواهد بود.
روزنامه شرق