شناسهٔ خبر: 55358 - سرویس دیگر رسانه ها

حکمت عملی در نگاه ملاصدرا با اختیار ممزوج شده است

شریف لکزایی در نشست مفهوم حکمت در آراء صدرالمتالهین با بیان اینکه حکمت و به ویژه حکمت عملی در نگاه ملاصدرا با اختیار ممزوج شده است، گفت: حکمت با شریعت هیچ تعارض و تضادی ندارد.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ هفتاد و سومین جلسه گروه علمی فلسفه سیاسی  مجمع عالی حکمت اسلامی با موضوع مفهوم حکمت در آراء صدرالمتالهین با ارائه دکتر شریف لک زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد. در ادامه گزارشی کوتاه از این نشست را با هم می خوانیم:

  1. ملاصدرا در آثار مختلف خود درباره حکمت سخن گفته است؛ از جمله در شرح هدایه اثیریه، زادالمسافر، مبدأ و معاد، اسفار اربعه، کسر اصنام الجاهلیه، سه اصل، و.... به رغم این تکثر بحث در آثار مختلف اما در هیچ کدام بحث مبسوطی در این زمینه ندارد و زمینه بحث و گفتگو برای محققان در این زمینه باز است.
  2. ملاصدرا همانند دیگر متفکران حکمت را به نظری و عملی تقسیم می کند و بر مبنای نگاه های رایج و البته با افزوده های مهمی به ترسیم حکمت می پردازد.
  3. در نگاه ملاصدرا، حکمت معادل فلسفه هم به کار می‌رود. اگرچه ایشان بر برتری حکمت به ویژه حکمت نظری بر حکمت عملی صحه می‌گذارد. افزون بر این، در نگاه ملاصدرا حکمت به صورت مطلق، واجد ابعاد نظری و عملی به صورت توأمان است و عمل از نظر جدا نیست.
  4. وجه نگاه اختصاصی در تعریف حکمت این است که ملاصدرا، حکمت را اقتدای به خداوند در سیاست به قدر طاقت بشری می داند. قید به قدر طاقت بشری اگرچه در تعریف حکمت از سوی دیگر متفکران هم اشاره شده است اما از نظر ملاصدرا باید به صورت تشکیکی مورد توجه قرار گیرد.
  5. افزون بر بحث درباره حکمت نظری و عملی، ملاصدرا از حکمت غریزیه و مکتسبه هم یاد می کند که جای بحث و گفتگو دارد.
  6. حکمت و به ویژه حکمت عملی در نگاه ملاصدرا با اختیار ممزوج شده است. این مطلب در نگاه حکمای معاصر حکمت متعالیه هم مورد تأکید قرار گرفته است.
  7. در باب رابطه حکمت با شریعت، در آرای ملاصدرا به این بحث توجه شده و به تصریح ایشان، حکمت با شریعت هیچ تعارض و تضادی ندارد.
  8. در نهایت این که با توجه به همه مباحث ملاصدرا، حکمت، حقیقتی است که باید به آن رسید. به تعبیر خود ملاصدرا، غایت حکمت نظری انتقال نفس و سیر او است از مراتب ناقص به مراتب کامل.