به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ سی‌وهفتمین دوره نمایشگاه کتاب استانبول از ۱۰ تا ۱۳ نوامبر در محل نمایشگاه‌های دائمی استانبول(تویاپ) با حضور ناشرانی از ۱۸ کشور؛ از جمله ایران، برگزار شد. نمایشگاه در ۱۰ سالن و ۳ بخش موضوعی سازماندهی شده بود:
- بخش بین‌الملل
- بخش فروشگاهی
- بخش هنری
علاوه‌بر بخش‌های نمایشگاهی و فروشگاهی، در سالن بخش امضا و سالن‌های کنفرانس و سخنرانی برنامه‌هایی ترتیب داده شده بود.
بخش بین‌الملل این نمایشگاه با حضور ۱۱ ناشر و موسسه فرهنگی خارجی، بر خلاف سال‌های گذشته از رونق و استقبال چندانی برخوردار نبود، به‌گونه‌ای که امسال نمایشگاه کشور مهمان افتخاری نداشت.
از کشورمان ۳ غرفه در بخش بین‌الملل نمایشگاه فعالیت داشتند:
- غرفه کتاب ایران، توسط موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- غرفه موسسه ابرار (شعبه موسسه فرهنگی ابرار ایران در استانبول)
- غرفه چاپ آثار نفیس خطی، توسط موسسه چاپ و نشر آثار نفیس آقای صادق خرازی در آمریکا
غرفه کتاب ایران:
غرفه کتاب ایران با مدیریت موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی وزارت ارشاد، با مشارکت آژانس ادبی و ترجمه پل و با همکاری نمایندگی فرهنگی ایران در استانبول برپا شده بود. غرفه امسال کتاب ایران در استانبول از حضور مدیرعامل و مدیر بخش بازرگانی انتشارات سوره مهر، مدیر بخش داستان موسسه فرهنگی شهرستان ادب و چند نویسنده ایرانی بهره برد.
محور فعالیت‌های انجام گرفته در غرفه ایران:
- معرفی نمایشگاه کتاب تهران در قالب توزیع بروشورهای ویژه و انجام مذاکرات حضوری با هدف جلب توجه ناشران ترکیه‌ای و دیگر ناشران خارجی شرکت کننده در نمایشگاه برای شرکت در نمایشگاه کتاب تهران توسط نماینده موسسه نمایشگاه ها در غرفه.
- معرفی طرح گرنت ایران، در قالب بروشورهای ویژه دو زبانه(استانبولی-انگلیسی) با هدف اطلاع‌رسانی از طرح‌های حمایتی ایران جهت ترجمه و نشر آثار ایرانی در کشورهای دیگر توسط نماینده موسسه نمایشگاه‌های در غرفه و با همکاری آژانس ادبی و ترجمه پل.
- فروش کتاب‌های نفیس ایرانی با همکاری یکی از موزعین کتاب ایرانی مقیم ترکیه.
- نمایش و معرفی نزدیک به ۴۰۰ عنوان از آثار ایرانی و اسلامی در قالب کاتالوگ‌های ویژه معرفی آثار به زبان انگلیسی توسط آژانس ادبی پل، با همکاری نماینده موسسه نمایشگاه‌های در غرفه.
- برگزاری نشست معرفی ادبیات پایداری ایران به همراه مراسم رونمایی از نسخه ترکی استانبولی کتاب «دا».
- برگزاری جلسات مذاکره و گفت‌وگو با ناشران و مسئولان رایت از کشور ترکیه و دیگر کشورهای خارجی.
ملاقات ها و مذاکرات کاری:
با قرار ملاقات‌های تنظیم شده از قبل از ایام برگزاری نمایشگاه، ۱۹ جلسه مذاکره بین مدیر آژانس ادبی پل و مدیران یا مسئولان کپی رایت از کشورهای مختلف، با هدف بازاریابی برای فروش کپی رایت و ترجمه آثار ایرانی و جلب همکاری طرف‌های خارجی برای ترجمه و نشر آثار ایرانی به زبان‌های خارجی در کشورهای خارجی صورت پذیرفت. از جمله آن‌ها عبارت بودند از:
۱-معاون بنیاد ادبیات ترکیه
۲-مدیر انتشارات «نار» از ترکیه
۳-مدیر انتشارات«کارته» از ترکیه
۴-مدیر انتشارات «زنگین» از ترکیه
۵-مدیر انتشارات «پارلاق ایمضالار» از آذربایجان
۶-مدیر انتشارات «قانون» از آذربایجان
۷-مدیر بخش انتشارات دانشگاه «کوچ» از ترکیه
۸-مسئول کپی رایت انتشارات «لنداستین» از مکزیک
۹-مدیر انتشارات «اوکتاموی» از ازبکستان
۱۰-سر ویراستار انتشارات «توپیسو» از ایتالیا
۱۱-مدیر انتشارات «یایین کولواری» از ترکیه
۱۲-مدیر انتشارات «اون سوز» از ترکیه
۱۳-مسئول رایت انتشارات «اردم» از ترکیه
۱۴- مدیر و مسئول رایت انتشارات «داملا» از ترکیه
۱۵-مدیر انتشارات «قلندر» از ترکیه
۱۶-مسئول کپی رایت انتشارات «جان» از ترکیه
۱۷-مدیر انتشارات «دوغان کتاب» از ترکیه
۱۸-مدیر انتشارات «آلا قارقا» از ترکیه
۱۹-مدیر انتشارات «آتوپیا» از صربستان
رویدادها و فعالیت‌های جنبی:
۱- برگزاری نشست معرفی ادبیات پایداری ایران:
این نشست به همت نمایندگی فرهنگی ایران در استانبول و با مشارکت آژانس ادبی پل و همکاری موسسه نمایشگاه‌ها در یکی از سالن‌های کنفرانس نمایشگاه و با حضور سرکنسول ایران در استانبول به همراه جمعی دیگر از مسئولان سیاسی و فرهنگی ایران در ترکیه، مترجم کتاب «دا» به زبان ترکی استانبولی، ناشر نسخه ترکی استانبولی این کتاب و شرکت بیش از ۵۰ نفر نویسنده و ناشر از ترکیه و ایران برگزار شد.
سخنران‌های نشست عبارت بودند از:
-نمایندگی فرهنگی ایران در استانبول: آقای کوروش مقتدری
-مدیر آژانس ادبی و ترجمه پل: مجید جعفری اقدم
- مدیر بخش داستان موسسه فرهنگی شهرستان ادب و نویسنده کتاب‌های دفاع مقدس: علی اصغر عزتی‌پاک
-مترجم ترکی استانبولی کتاب «دا»: خان خدیجه ییلماز
در پایان این نشست از نسخه ترکی استانبولی «دا» رونمایی شد و نسخه‌هایی از کتاب با امضای مترجم کتاب، به حاضران در این نشست اهدا شد.
۲-بازدید از غرفه کتاب ایران:
در ایام برگزاری نمایشگاه بیش از صد نفر از غرفه کتاب ایران ایران بازدید کردند که از جمله آن‌ها اشاره می‌شود به:
- بازدید معاون شهرداری استانبول
- بازدید سرکنسول ایران در استانبول
- بازدید مدیر بخش بین‌الملل نمایشگاه
- رییس اتحادیه ناشران ترکیه
- بیش از ۲۰ ناشر ترکیه‌ای و خارجی
دستاوردها:
- انعقاد قرارداد واگذاری کپی رایت ۱۲ عنوان کتاب ایرانی با انتشارات زنگین از ترکیه
- انعقاد قرارداد واگذاری کپی رایت ۴ عنوان کتاب ایرانی با انتشارات آتوپیا از صربستان
- امضای پیش‌نویس قرارداد واگذاری کپی رایت ۸ عنوان کتاب ایرانی با انتشارات «یایین کولواری» از ترکیه
- امضای پیش‌نویس قرارداد واگذاری کپی رایت ۶ عنوان کتاب ایرانی با انتشارات «نار» از ترکیه
- امضای پیش‌نویس قرارداد کپی رایت یک عنوان کتاب ایرانی با انتشارات «قانون» از آذربایجان
- امضای پیش‌نویس قرارداد کپی رایت ۸ عنوان کتاب ایرانی با انتشارات «داملا» از ترکیه
- امضای پیش‌نویس قرارداد کپی رایت ۷ عنوان کتاب ایرانی با انتشارات «پارلاق ایمضالار» از آذربایجان
- توافق با انتشارات «اون سوز» از ترکیه برای واگذاری کپی رایت کتاب‌های شهید مطهری، آیت‌الله جوادی آملی و دکتر دینانی
- توافق با بنیاد ادبیات ترکیه برای همکاری در برگزاری نشست‌ها و تورهای فرهنگی آشنایی با ادبیات ایران و ترکیه
- توافق با انتشارات دانشگاه «کوچ» در ترکیه برای مبادله کپی رایت کتاب‌ها در موضوع ادبیات داستانی
- توافق با مدیران نشر «دوغان کتاب»، «اردم»، «آلا قارقا»، «کارتا» و «جان» از ترکیه برای مبادله کپی رایت و ترجمه
- توافق با انتشارات «لنداستین» از مکزیک، «توپیسو» از ایتالیا و «آکتوموی» از ازبکستان برای مبادله کپی رایت و ترجمه
آسیب شناسی:
۱-بازار نشر ترکیه به جهت قرابت‌های فرهنگی و دینی با کشور ایران یکی از بازاراهای نشر خارجی سهل وصول برای کتاب‌های ایرانی به‌شمار می‌آید. تاکنون بیش از ۳۰۰ عنوان از آثار ایرانی در ترکیه به زبان ترکی استانبولی ترجمه و منتشر شده‌اند. اغلب این کتاب‌ها در موضوعات مطالعات اسلامی و مطالعات ایرانی هستند که اغلب بدون اطلاع و اجازه صاحبان آثار در ایران، با کمک‌های دولتی به ترکی استانبولی ترجمه و در دسترس مخاطبینی محدود در ترکیه قرار گرفته‌اند. تعداد محدودی از این کتاب‌ها در سال‌های اخیر از طریق قانونی و مبادله رایت بین صاحبان آثار از ایران و ناشران ترکیه‌ای ترجمه و منتشر و به بازار نشر ترکیه راه یافته‌اند.
بازار کتاب ترکیه قابلیت زیادی برای حضور صنعت نشر ایران را دارا است. می‌توان با تعامل با عوامل نشر در بازار کتاب ترکیه، از طریق مبادلات رایت و دیگر همکاری‌های مشترک، زمینه‌ساز ورود و حضور حرفه‌ای آثار ایرانی به این بازار در بستر اقتصاد نشر شد.
۲- غرفه کتاب ایران در نمایشگاه کتاب استانبول به جهت فضا، سخت افزاری، نما و امکانات ازحداقل‌ها برخوردار بود و شاید بتوان گفت کم‌رونق‌ترین غرفه بخش بین‌الملل نمایشگاه به جهت سخت افزاری به شمار می‌آمد. اغلب بازدیدکنندگان ایرانی و خارجی از مشاهده بی‌رونقی ظاهری غرفه ما افسوس می‌خوردند. دوستان مسئول در ارشاد استقبال از آثار ایرانی در این نمایشگاه را اذعان دارند، لذا انتظار می‌رود برای حضور با شکوه در این نمایشگاه در سال‌های آتی فکر جدی بکنند.
۳-رایزنی فرهنگی و نمایندگی فرهنگی ایران در استانبول می‌تواند همکاری مفیدی در برگزاری غرفه کتاب ایران در نمایشگاه کتاب استانبول داشته باشد. پیشنهاد می‌شود از این امکان با تعامل با دوستان در رایزنی فرهنگی در برگزاری آبرومندتر غرفه کتاب ایران در استانبول بهره بیشتری برده شود.
۴-متاسفانه قابلیت بازار کتاب ترکیه برای حضور فعال ناشران ایرانی در آن از توجه و اطلاع عوامل نشر ایرانی مغفول مانده است. به نظر می‌رسد با حمایت از برگزاری تورهای فرهنگی بازدید از نمایشگاه کتاب استانبول و آشنایی با بازار نشر ترکیه بتوان در جلب توجه و علاقه ناشران ایرانی برای ورود و فعالیت در این بازار بالقوه و بالفعل نشر بهره جست.