به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نشست خبری هشتمین جشن کتاب سال سینمای ایران با حضور خسرو دهقان دبیر این دوره از جشن کتاب سال سینمای ایران، علیرضا محمودی یکی از داوران این دوره و کامران ملکی بازیگر و کارگردان در خانه سینما برگزار شد.
در ابتدای این نشست کامران ملکی بیان کرد: یکی از اهداف خانه سینما در برگزاری جشن کتاب سال سینما ایران ارج گذاشتن به تلاشهای نویسندگان، مترجمان، مولفان و ناشران حوزه ادبیات سینماست. این حوزه سهم بسیار زیادی در ارتقای دانش سینماگران دارد و مراجعتشان به کتابها و آثار تالیفی و ترجمه میتواند همه سینماگران را کمک کند. باتوجه به این که به این حوزه کمتر توجه میشود بهرغم اهمیتش خانه سینما تصمیم گرفت در این حوزه وارد عمل شود و از مکتوبات سینمایی حمایت کند.
خسرو دهقان دبیر هشتمین دوره مسابقه کتاب سال سینمای ایران مطرح کرد: خانه سینما حدود ۳۰ صنف دارد که همه اهالی سینما به گونهای گذرشان به خانه سینما میخورد، دو کار اصلی جز برنامههای خانه سینماست که ممکن است به صورت مکتوب نباشد. کار صنفی آن منباب رسیدگی به امورات و اهالی سینما در جریان بیمه و مراقبتهای سینماست که بیشتر وجه مادی و عینیتری دارد. حدود ۷۰ درصد از انرژی خانه سینما صرف این مورد میشود. دوم اینکه مقداری از فعالیت خانه سینما کار فرهنگی است، به عنوان مثال کانون فیلم و نشستهای تخصصی سخنرانی. پاسداری از نوشته و کتاب جزو رسالت خانه سینماست.
او همچنین اسامی داوران این دوره را معرفی کرد: هفت داور اصلی هشتمین دوره کتاب سال سینمای ایران عبارتاند از علیرضا محمودی، حسن حسینی، مازیار اسلامی، فتاح محمدی، حسن خجسته، لیلا ارجمند و ناصر صفاریان و همچنین از نظرات مهرزاد دانش و اصغر یوسفینژاد نیز در این دوره بهرهمند خواهیم شد.
علیرضا محمودی
علیرضا محمودی از داوران حاضر در این مراسم گفت: مهلت ارسال آثار در هشتمین دوره تا ۳۰ آبان ماه تمدید شده است. ۶۶ عنوان کتاب به دست ما رسیده که ۳۳ عنوان کتاب ترجمه و ۳۳ عنوان کتاب تالیفی است. نامزدهای این بخش در اول بهمن اعلام خواهد شد و مراسم نیز در ۵ بهمن برگزار میشود. همچنین در این دوره اگر کتابی منتشر شود و ناشر آن را برای ما ارسال نکند، تصمیم بر آن شد اگر کتاب مناسب و قابل تاملی بود داوران آن را مورد ارزیابی قرار دهند.
خسرو دهقان در ادامه این نشست مطبوعاتی بیان کرد: در این دوره تعداد جوایز محدود است و به نفرات اول در بخش کتاب تالیفی، کتاب ترجمه و به ناشر برگزیده اهدا خواهد شد. اصولا بزرگداشتها بر این مبناست که از یک فرد که کتابی نوشته و کارهایی در حوزه سینما انجام داده است تقدیر میشود و معمولا برای اشخاصی است که مسیر زندگیشان دو ایستگاه به بهشت زهرا مانده است انجام میشود. در هشتمین دوره کتاب سال سینما ایران بزرگداشت از حالت سنتی پیشین خارج شده است که این کار به پیشنهاد هیات داوران بود. در این دوره سه بزرگداشت که کاملا یک کار نوین و جدید است خواهیم داشت.
علیرضا محمودی بیان کرد: نسل جدیدی از مولفان و مترجمان وارد بازار کتاب سینمای ایران شدند که برخلاف نسلهای گذشته که اغلب مترجمان و مولفان اساتید دانشگاه بودند و از جایگاه آکادمیک وارد کار ترجمه میشدند، اخیرا بیشتر این مترجمان در حوزه کتابهای سینمایی سینه فیلها و علاقهمندان سینمایی هستند. باتوجه به گسترش ارتباطات و گسترش آشنایی با زباهای غیر فارسی تعداد مولفان و مترجمان افزایش پیدا کرده است و جایگاه آکادمیک در مولف و مترجم بودن اهمیتی ندارد.
وی همچنین در ادامه گفت: لزوما این که یک علاقهمند به سینما بخواهد یک کتاب آکادمیک را ترجمه کند این تضمین کننده کیفیت کتاب از لحاظ ترجمه نیست. ترجمه کردن کتاب توسط سینهفیلها هیچ اشکالی ندارد اما این ناشران هستند که باید با استخدام ویراستاران فنی سطح ترجمههایی که علاقهمندان به سینما در قالب کتاب وارد بازار کتاب میکنند را بالا ببرند. یکی از مشکلات اصلی که کتابها دارند ترجمه اسامی، نداشتن منابع آکادمیک و عدم ارتباط بین بازار کتاب و محافل آکادمیک است. علت اصلی این است که ناشران در زمینه بهرهمندی از ویراستاران کم کاری میکنند، ویراستارانی که اسامی و نام فیلمها را بازبینی کنند و صحیح آن را بنویسند. یکی از مسائلی که داوران در هفتمین و هشتمین دوره کتاب سینمای ایران دارند فقر ویراستاران فنی در بازار کتاب است.
داور هشتمین دوره کتاب سال سینمای ایران بیان کرد: نکته جالب توجه علاقهمندان سینما و مترجمان به مسئله تئوری ژانر است. تعداد کتابهایی که درباره تئوری ژانر ترجمه میشود رو به افزایش است. برای فضای نقد ایران که از نظر تئوریک هنوز با تئوریهای جدید آشنا نیست و فیلمهای عامهپسند و فیلمهای ژانری را نمیتوانیم در ساختار نقد فارسی ترجمه کنیم خوشبختانه کتابهای خوبی ترجمه میشود ولی متاسفانه در نقد و ترجمه اینها فقر ویراستاران فنی باعث شده کتابهای بسیار مهمی در زمینه تئوری ژانر به فارسی ترجمه شود که متاسفانه سرشار از غلطها و اشتباهاتی است که برای استفاده از این کتابها مخاطبان را دچار مشکل میکند.
او همچنین بیان کرد: مسئله دیگر رویکرد جدید به تاریخ سینمای ایران به ویژه سینمای بعد از انقلاب است که یک نوع خاطره نگاری و مصاحبه محوری در کتابها وجود دارد. امیدوار کسانی که بعد از این در این زمینه میخواهند فعالیت میکنند قبل از این که وارد مصاحبه شوند روزنامه و فیلمهای آن دوره را ببینند و بخوانند. اگر کسی بخواهد الان در سینمای ایران تحقیق تاریخی انجام دهد یکی از معضلات اصلی تماشای فیلمها و منابع است. همچنین منابعی که واکنش مخاطبان نسبت به فیلمها در دوره نمایش فیلمها را بسنجد.
محمودی افزود: از حدود ۲۰۰۰فیلمی که از سال ۱۳۰۹ تا سال ۱۳۵۷ ساخته شده بیش از ۱۷۰ فیلم از بین رفتهاند. همچنین تعدادی از فیلمها ظاهرا ساخته شدهاند اما زمانی که سراغ آنها میرویم متوجه میشویم درواقع این فیلمها اصلا ساخته نشدهاند ولی مدخل آنها در کتابهای سینمایی وجود دارد. در همین راستا تصمیم گرفتیم از کسانی که برای محققان و پژوهشگران سینمای ایران که زمینه در دسترس قرار دادن منابع را فراهم میکنند یک بزرگداشتی را در جشن کتاب سال سینما برگزار کنیم. در این مراسم از سه نفر از کسانی که هم در زمینه پیداکردن نسخههای مفقود شده و احیای فیزیکال به روز کردنشان و ارائه آنها به فیلمخانه ملی یران و هم در زمینه مرتبکردن آنها معرفی و تقدیر میشود.
میترا پیشنماز مدیر کتابخانه خانه سینما بیان کرد: کتابخانه خانه سینما آثار سینمایی و تئاتری را شامل میشود که امکان استفاده از آن فقط در محل خانه سینما وجود دارد. از اولین دوره کتاب سال سینمای ایران تا هشتمین دوره آن هر سال بر تعداد کتابهای ارسالی افزوده میشود و جایزه کتاب سال به حوزه نشر و تالیف کتاب سینمای کمک بسیاری کرده است. همچنین هر سه شنبه قبل از برنامه نمایش فیلم قرار است نماشگاه کتابهای سینمایی برگزار شود که با تخفیف برای فروش عرضه میشود. از بین آثاری که به خانه سینما میرسد حتما باید کتابهای سینمایی چاپ اول باشد و از بین این آثار کسانی که تمایل دارند میتوانند آیین رونمایی، نشست، نقد و بررسی را در خانه سینما برگزار کنند.
دهقان در ادامه این نشست مطرح کرد: در ترجمه دو اصطلاح متنمحور و خواننده محور داریم، ترجمههایی وجود دارد که سعی میکنند به متن وفادار باشند که در این صورت خواننده را گم میکنند. بعضی از آثار نیز وجود دارد که کتاب را کنار میگذارند و گویی از نوع مینویسند و طرفدار خواننده هستند که ذبیحالله منصوری از افراد شاخص این حوزه است.
خسرو دهقان
علیرضا محمودی اظهار کرد: حجم بسیاری از کتابهایی که در حوزه سینما ترجمه میشود کتابهای آموزشی است؛ متاسفانه به نظر من نبود ویراستار در کتابهای آموزشی به بحران بزرگتری ختم میشود؛ چون این کتابهای بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند و موارد غلط را گسترش میدهند و اصطلاحات غلط را رواج میدهند برخی از این اصطلاحات رایج در حوزه سینما را نمیتوان به درستی ترجمه کرد مانند میزانسن. بهتر است برای تغییر این اصطلاحات، کلماتی جایگزین شود که فرهنگستان و خانه سینما در انتخاب آن دخیل باشد و کلماتی باشند که برای مترجمان معیار شود.
خسرو دهقان در پایان گفت: فارسی را پاس داشتن ظریف است. اگر نمیتوانیم یک معادلهای دلنشین و همه فهم درباره یک کلمه خارجی پیداکنیم چه لزومی دارد که آن را ترجمه کنیم و واژههای غریب برگردانیم که خود آن نیز نیازمند فرهنگ لغت باشد. به عنوان مثال کلمه سماور فارسیترین و سنتیترین کلمه است که در اصل یک لغت روسی است. اگر این کلمه به فارسی ترجمه شود لغت جالبی نخواهد شد.
درپایان خبرنگاران نیز از کتابخانه خانه سینما دیدن کردند.