به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ پنجمین همایش ملی روز علوم اجتماعی به همت گروه جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی و انجمن جامعه شناسی ایران با همکاری سایر انجمن های علوم اجتماعی صبح دیروز در دانشکده ادبیات دانشگاه خوارزمی برگزار شد.
سیدضیاء هاشمی، دانشیار دانشگاه تهران در اولین پنل این همایش درباره موضوع تأملی بر جاماندگی آموزش های دانشگاهی از تحولات جامعه معاصر سخنرانی کرد.
وی گفت: به عقیده من علوم اجتماعی و آموزش آن از تحولات جامعه معاصر جا مانده است و شکاف عمیقی بین کار ما در دانشگاه ها با آن چیزی که در جامعه وجود دارد، ایجاد شده است. رویدادها و شرایط جهانی در آموزش عالی تأثیرات زیادی گذاشته است. سیاره ای شدن آموزش عالی، حرکت از اقتصاد صنعتی به سمت اقتصاد دانشی، ظهور نسل چهارم دانشگاه ها و ظهور قطب های آموزشی از جمله این تأثیرات است و به دلیل این است که بین دانش های دانشگاه ها و واقعیت ها شکاف ایجاد می شود.
هاشمی افزود: نظام آموزش عالی و به طور خاص علوم اجتماعی باید مورد بازاندیشی قرار گیرد. راهکارهای این بازاندیشی عبارت است از توجه به جنبه های انتقادی در آموزش علوم اجتماعی، گذر از نظریه زدگی و تربیت دانشجویان دغدغه مند، بازنگری در محتوای رشته های علوم اجتماعی و اعتماد و اقبال نسبت به اینکه دانشجویان امور را در دست بگیرند.
حسین میرزایی، استاد دانشگاه تهران در ادامه این پنل درباره موضوع تأملی در نسبت آموزش و پژوهش علوم اجتماعی سخنرانی کرد و گفت: حدود ۹۳۰ سال پیش اولین دانشگاه در بولونیا تأسیس شد. چند سال بعد دانشگاهی در برلین با نام هومبولت برپا شد که در آن مفهوم پژوهش معنی پیدا کرد و دانشگاه را از مرکز آموزش خارج کرد. در مقابل این دانشگاه اروپایی، تحول دیگری در نیمه قرن اخیر به وجود آمد با عنوان دانشگاه آمریکایی که در آن مسئولیت اجتماعی دانشگاه مطرح می شود.
وی افزود: سال ۱۳۳۷ موسسه ای با نام مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی تأسیس شد که یک‌موسسه کاملا پژوهشی بود و دانشگاه تهران سال ها بعد در سال ۱۳۵۱از دل این موسسه متولد می شود. بنابراین نسل های قبلی ما در جامعه شناسی همه محصول این موسسه اند و پژوهشگر و یا معلم هستند اما بعد از سال ۱۳۵۱ این موسسه در کما می رود و نتیجه اینکه ما امروز فقط با بحث فربگی و توده ای شدن آموزش عالی مواجهیم. ایران جزو معدود کشورهایی است که علوم اجتماعی در آن با پژوهش آغاز شده است، ولی متأسفانه این سنت ادامه پیدا نمی کند و نوعی بی توجهی به آن صورت می گیرد.
میرزایی در پایان گفت: آنچه امروز اتفاق می افتد، فقط آموزش صِرف است. ما نه پژوهش داریم، نه مسئولیت اجتماعی، در حالی که اگر قرار باشد جامعه شناسی ما به درد جامعه بخورد، باید به تجربه دانشگاه اروپایی و دانشگاه آمریکایی توجه کنیم و مسئولیت اجتماعی را به عنوان یک امر مهم در دانشگاه در نظر بگیریم.