به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نخستین رمان ترجمه‌شده به زبان انگلیسی که انتشارش در ازبکستان ممنوع است و در آغاز توسط نویسنده در فیسبوک منتشر شد توانست جایزه 20 هزار یورویی ادبیات EBRD را به دست آورد.
حمید اسمایلُو دو قصه مهم در کشورش را با هم ترکیب می‌کند: داستان شاعره‌ای به نام اوکسیون در قرن نوزدهم که مجبور شد با سه خان ازدواج کند و نویسنده‌ای به نام عبدالله قُدیری که داستان زندگی‌اش را هنگامی نوشت که در رژیم استالین زندانی شده بود.
«رقص شیطان» توسط دونالد ریفیلد و جان فارندون ترجمه و موفق شد جایزه بانک اروپایی برای بازسازی و توسعه اروپا را بگیرد. جایزه 20 هزار یورویی بین نویسنده و مترجم تقسیم می‌شود و به آثار داستانی تعلق می‌گیرد که به زبان انگلیسی باشد و در کشورهایی نوشته شده باشد که که بانک اروپایی در آن فعالیت دارد.
حمید اسمایلُو سال 1992 از ازبکستان فرار کرد زیرا کشورش او را به داشتن تمایلات غیرقابل‌قبول دموکراتیک متهم کرده بود و اسمایلُو مجبور شد کتابش را فصل به فصل در فیسبوک منتشر کند. کتابی که در اینترنت طرفداران زیادی پیدا کرد و نسخه‌های چاپی آن پس از مرگ دیکتاتور ازبکستان، اسلام کریمو به داخل کشور ازبکستان قاچاق شد.
رزی گلداسمیت، رئیس هیئت داوران گفت: « نویسنده با استفاده از تصاویر شاهزاده‌ها، پلیس، شاعران، و جاسوسان موفق شده است «بازی تاج و تختِ» ازبکستان را خلق کند. سبک قصه‌گویی‌اش نظم و نثر آسیای مرکزی را هنرمندانه نقل می‌کند و با این وجود خواندن قصه به زبان انگلیسی هم بسیار لذت‌بخش است. روایت رمانی در رمانی دیگر توسط نویسنده و همچنین مترجمی عالی.»
حمید اسمایلُو، که از زمان ترک ازبکستان در بریتانیا زندگی می‌کند، گفت از دریافت این جایزه خیلی مفتخر است و همچنین «به ادبیات خودم افتخار می‌کنم. نویسندگان در کشورم مجبور به سکوت یا زندانی شده‌اند و صدایشان حتی در کشور خودشان شنیده نمی‌شود. امیدورام این جایزه راهی برای ادبیات آسیای مرکزی و همچنین ادبیات ازبکستان باز کند.»
ریفیلد، استاد زبان روسی در دانشگاه لندن زبان اُزبک را فقط برای ترجمه «رقص شیطان» یاد گرفت. ریفیلد می‌گوید داستان کتاب به دلایل مختلف فوق‌العاده است: «دو داستان موازی که راه خود را می‌روند و هنرمندانه ترکیب می‌شوند. مهارت حمید اسمایلُو و همچنین غنی بودن زبان داستان و البته استفاده از ضرب‌المثل‌های عجیب اُزبکی، فلسفه صوفیان و حضور شاعران کشور ازبکستان در کتاب داستان جذابی شکل داده است.»