شناسهٔ خبر: 58874 - سرویس دیگر رسانه ها

از «اتوبوسی به نام هوس» و «الیا کازان» تا «بیگانه» و «بهرام توکلی»

نمایشنامه «گربه روی شیروانی داغ» اثر تنسی ویلیامز از معروف‌ترین آثار اوست که جایزه پولیتزر را برای او به ارمغان آورد، به بهانه انتشار این اثر نگاهی داشته‌ایم به آثار این نویسنده در ایران.

از «اتوبوسی به نام هوس» و «الیا کازان» تا «بیگانه» و «بهرام توکلی»

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ تنسی ویلیامز در زمینه نمایشنامه‌نویسی نویسنده‌ای شناخته شده‌ است و آثار او در بسیاری از کشورها از جمله ایران روی صحنه رفته است. مضمون نمایشنامه‌های ویلیامز بیشتر در زمینه تحول، دگرگونی‌ها و دگـردیسی‌های‌ اجتماعی و سیاسی است و او  این موضوعات در جامعه را نقد می‌کند، همچنین در برخی از آثارش نیز از صلح سخن می‌گوید.

از جمله نمایشنامه‌های او می‌توان به «اتوبوسی به نام هوس»، «باغ وحش شیشه‌ای»، «خالکوبی رز»،‌ «شب ایگوانا»، «ناگهان تابستان گذشته» و «گربه روی شیروانی داغ» اشاره کرد. ویلیامز برای نگارش نمایشنامه‌های «اتوبوسی به نام هـوس» و «گربه روی شیروانی‌ داغ»، جایزه «پولیتزر» را به ترتیب در سال‌های 1948 و 1955 دریافت کرده است.
 


صحنه‌ای از فیلم «اتوبوسی به نام هوس» اثر الیا کازان



تنسی ویلیامز از جمله نویسندگانی است که اقتباس‌های بسیاری از روی آثار او برای ساخت فیلم انجام شده است، در ایران نیز نمونه‌هایی از آن را داریم. «الیا کازان» و بهرام توکلی از کارگردانانی هستند که آثار ویلیامز را به فیلم بدل کرده‌اند.
 


صحنه‌ای از فیلم «بیگانه» بهرام توکلی


یکی از این فیلم‌ها «اتوبوسی به نام هوس» با بازی مارلون براندو است که از آن نمایشنامه‌ای هم با همین نام اثر ویلیامز به کارگردانی الیا کازان ساخته شده است. از این نمایشنامه ویلیامز فیلم‌های تلویزیونی و سینمایی دیگری نیز ساخته شده است که فیلم «بیگانه» ساخته بهرام توکلی یکی از این‌هاست. توکلی سال 1392 «بیگانه» را با اقتباسی آزاد از روی نمایشنامه «اتوبوسی به نام هوس» ساخته است. مرجان بخت‌مینو این نمایشنامه را به فارسی ترجمه کرده، مهدی اصغریان و محسن حاج‌نوروزی از کارگردانان عرصه تئاتر نیز این نمایشنامه را روی صحنه برده‌اند.
 



صحنه‌ای از نمایش «باغ وحش شیشه‌ای» ندا هنگامی

«باغ وحش شیشه‌ای» از دیگر نمایشنامه‌های ویلیامز است که بهرام توکلی فیلم «اینجا بدون من» را بر اساس این نمایشنامه ساخته است. گفتنی است که پل نیومن نیز سال 1987 فیلمی بر اساس این نمایشنامه ویلیامز کارگردانی کرده،‌ همچنین اروینگ ریر و آنتونی هاروی نیز اقتباسی از این نمایشنامه انجام داده‌اند. همچنین این نمایشنامه توسط کارگردانانی چون کیهان پرچمی، میکائیل شهرستانی، ندا هنگامی، ماه‌گل کرامتی و سید علی‌اصغر حسینی اجرا شده است. مهدی فروغی، منوچهر خاکسارهرسینی، مرجان بخت‌مینو و امیرمحمد جوادی نیز مترجمانی هستند که این نمایشنامه را به طور مجزا ترجمه کرده‌اند. قطره، افراز و مینو از جمله ناشران این نمایشنامه هستند.
 


صحنه‌ای از فیلم «اینجا بدون من» اثر بهرام توکلی


تنسی ویلیامز نمایشنامه‌ای با نام «خالکوبی رز» نوشته که دانیل مان فیلم آن را ساخته است و آنا مانیایی با بازی در این فیلم جایزه اسکار بهترین نقش اول زن را گرفته است. همچنین بابک رستم‌زاد این نمایشنامه را در ارومیه اجرا کرده است.

«شب ایگوانا» اثر دیگری از این نویسنده است که آن را بر پایه داستان زندگی خود نوشته و جان هیوستون سال 1964 آن را به فیلم تبدیل کرده است. مسعود خیام و مرجان بخت‌مینو نیز آن را به فارسی ترجمه کرده‌ و نشر قطره و مینو آن را منتشر کرده‌اند.

ویلیامز «ناگهان تابستان گذشته» را سال 1958 نوشته است و جوزف ال. منکیه‌ویچ فیلمی بر پایه این نمایش‌نامه‌ را کارگردانی کرده است.

«گربه روی شیروانی داغ» نمایشنامه‌ای از تنسی ویلیامز  است که او در سال ۱۹۵۵ نوشته و چندین فیلم سینمایی و تلویزیونی نیز از این اثر ساخته شده‌است. ریچارد بروکس فیلمی بر اساس این نمایشنامه در سال ۱۹۵۸ با حضور پل نیومن و الیزابت تیلور ساخته است و ایوب آقاخانی این اثر را روی صحنه برده است. همچنین مرجان بخت‌مینو، آراز بارسقیان، جمشید ارجمند و پرویز راشد از جمله مترجمان نمایشنامه «گربه روی شیروانی داغ» هستند.

 


صحنه‌ای از فیلم «گربه روی شیروانی داغ» اثر ریچارد بروکس


در نمایشنامه «گربه روی شیروانی داغ» با خانواده‌ای از طبقه مرفه جامعه روبه‌رو هستیم که در دروغ، نیرنگ، پنهان‌کاری و خیانت غوطه‌ور شدند و به دنبال تصاحب اموال پدر هستند تا پس از مرگش سهم بیشتری از ارث ببرند و در این بین سعی در ضایع کردن دیگری دارند تا پیش چشم پدر خوشتر آیند. اما پدر  از اموال خود حفاظت می‌کند و در عین مریض بودن عاشق زندگی است.
 


این نمایشنامه با جشن تولد شصت‌وپنح سالگی پدر خانواده آغاز می‌شود و مگی عروس این خانواده در برخی‌قسمت‌ها با تک‌گویی‌های خود مسائلی را برای خواننده و تماشاگر روشن می‌کند. ویلیامز در «گربه روی شیروانی داغ» داستان ارتباط بین افراد خانواده را روایت می‌کند، ارتباطی که روبه سردی رفته و مگی سعی در بازگرداندنش را دارد. مگی برای جلب توجه بیشتر همسرش بریک دروغ‌هایی را به او می‌گوید و برای فرار از عذاب وجدان روز تولد، همه رازها را برملا می‌کند، اما به هدفش نمی‌رسد و فاصله او با همسرش بیشتر می‌شود. در پایان این عشق است که همه مسائل را سر و سامان می‌دهد.
 


صحنه‌ای از نمایش «گربه روی شیروانی داغ» اثر ایوب آقاخانی



انتشارات مروارید نمایشنامه «گربه روی شیروانی داغ» اثر تنسی ویلیامز، با ترجمه پرویز ارش را در 143 صفحه، 550نسخه و با قیمت 20000 تومان منتشر کرده است.