به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ انتشارات علمی و فرهنگی یکی از ناشران بزرگ حوزه علوم انسانی است که به دلیل نوع مالکیت خاص آن (51 درصد سهام انتشارات متعلق سازمان تامین اجتماعی و 49 درصد متعلق به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) مدیر عامل آن در یک تعامل انتخاباتی بین کاندیدای مورد اعتماد این دو بخش دولتی تعیین میشود.
البته این انتشارات از زمانی که توسط سازمان خصوصی سازی واگذار شده است به عنوان یک بنگاه نشر خصوصی شناخته می شود.
در حال حاضر مسعود کوثری مدیر عامل این انتشارات است، او از اساتید علوم ارتباطات اجتماعی است و سابقه تدریس در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران را دارد. به غیر از این جایگاه علمی تا پیش از اینکه هدایت انتشارات علمی و فرهنگی را بر عهده بگیرد در مسئولیت هایی همچون مدیر کل پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت ارشاد، رئیس کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، معاون موسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپا، عضو کمیته ارتباطات و فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاون کمیته علوم اجتماعی و روانشناسی در دفتر تحقیقات کاربردی معاونت پژوهشی دانشگاه تهران و نایب رئیسی انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات فعالیت کرده است.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به مناسبت برگزاری نمایشگاه کتاب امسال گفتوگویی با کوثری در روز دوم نمایشگاه در محل غرفه انتشارات علمی و فرهنگی انجام داده است که در ادامه مشروح آن را از نظر میگذرانید:
ارزیابی شما از نمایشگاه کتاب امسال در بخش کمی و کیفی چیست؟
اگر نسبت به سال قبل بسنجیم در دو روز اول استقبال خوبی از نمایشگاه انجام نشده است. هرچند در روز دوم شاهد وضعیت بهتری هستیم و هنوز به نقطه اوج خود نرسیده است. البته نمایشگاه کتاب سال 97 یک شرایط استثنایی و خوب از فروش را شاهد بودیم. به طوری که موج بزرگی از خریداران کتاب به نمایشگاه آمدند. این موضوع هم دلایل خاص خودش را داشت، ممکن است در نمایشگاه امسال این وضعیت تکرار نشود.
در نمایشگاه امسال تاکنون وضعیت برای خرید زیاد کتاب از نمایشگاه شکل نگرفته است. به نظرم این وضعیت مربوط به حوادث ناگوار سیل اخیر در سراسر کشور بوده که باعث شده مردم برای خرید کتاب از نمایشگاه کتاب رغبتی از خود نشان ندهند. بنابراین در نمایشگاه کتاب امسال فقط عامل گرانی کتاب نیست که باعث شده فروش در نمایشگاه رونق زیادی نداشته باشد.
موضوع اقتصاد نشر که مورد اشاره قرار دادید، بسیار درست است. به طوری که امسال شاهد هستیم در مبادی خروجی نمایشگاه دستان مردم خالی است و حتی اگر در سالهای قبل کاتالوگها و سایر محصولات جنبی غرفهها دریافت میکردند امسال آن محصولات هم کمتر به همراه داشته باشند. آیا فکر نمیکنید که وضعیت گرانی کتاب عاملی شده تا نمایشگاه به این شکل باشد؟
این وضعیت را به خاطر سردماغ نبودن مردم و آمادگی نداشتن آنها در تهیه کتاب میبینم. شور و شوق افت کرده است.
فکر میکنید با توجه به این شرایط پیش آمده در بازار کتاب به ویژه که امسال هم نمایشگاه کتاب کم رونقی قابل پیش بینی است، ضرورت دارد از هم اکنون برنام هایی در بعد سیاستگذاری برای بازار کتاب در نظر گرفته شود که سهم تهیه کتاب در سبد کالای خانواده در سایر ایام سال توزیع شود؟
به نظرم لازم است اتفاقاتی در این حوزه بیفتد. در این خصوص عملکرد صداوسیما را خوب میبینم، به خصوص برنامه کتاب باز توانست شرایط خوبی را برای بخش کتاب به وجود بیاورد. خیلی خوب است این برنامه در سال جاری دنبال شود چرا که ضرورت دارد برای بازار کتاب طی اتفاقاتی بیفتد، باید این نکته را هم مدنظر قرار دهیم که نمایشگاه کتاب یک مقطع خاصی است که حتی میتواند تحت تاثیر خیلی موارد قرار بگیرد. حتی یک باران نا به هنگام بهاری هم میتواند شرایط برگزاری نمایشگاه را تحت تاثیر قرار دهد. اتفاق سیل هم میتواند نمایشگاه کتاب را تحت تاثیر قرار دهد.
برنامههای صدا و سیما که کمرنگتر شده بود باید دوباره برگردد. در این خصوص هم رادیو و تلویزیون باید دوباره توجه شان به کتاب برگردد تا مردم بیشتر با کتاب آشنا شوند و به سمت مصرف آن ترغیب شوند.
برگردیم به کتابهای مجموعه انتشارات علمی و فرهنگی، شما در مجموعه تان چه کاری برای جذب مخاطب کردهاید؟ به نظر میرسد در طراحی جلد و فرم کتابهای تان از تکنیکهای جذابی استفاده کردهاید.
بله همین طور است؛ مخاطب اصلی انتشارات علمی و فرهنگی اساتید دانشگاه بودند، اما برای اینکه بتوانیم به جمعیت مخاطبان جوان دست پیدا کنیم تلاش کردیم تا در بسته بندی آثار در بخشهای طراحی جلد، صفحه آرایی و محتوا تغییراتی بوجود بیاوریم تا مورد توجه جوانان قرار بگیرد. شما هم اکنون که در غرفه هستید ملاحظه میکنید جوانان زیادی در غرفه حضور دارند در حالی که در گذشته مخاطب جوان مان کم بود.
شما فکر می کنید برای جذب قشر جوان به کتاب دیگر چه کارهایی لازم است صورت بگیرد؟
ما در بخش ادبیات داستانی و فلسفی بسیار کار کردیم. در بخش ادبیات 150 عنوان کتاب داریم که 12 عنوان آن از مجموعه داستانهایی است هر کس باید پیش از مرگ خود بخواند. در حوزه فلسفه 200 عنوان داریم که بخشی از آنها به تازگی تالیف و ترجمه شده است. جوانان در سنینی هستند که علاقمند به ادبیات هستند و از سویی پرسشهای فلسفی دارند. این دو موضوع را علاوه بر حوزههایی همچون تاریخ، علوم و دین که پیش از این کار میکردیم برجسته کردیم.
همان طور که میدانید جوانان به شبکههای اجتماعی علاقه زیادی نشان میدهند، شما در این انتشارات به منظور بهره گیری از این ظرفیت چه اقداماتی را انجام دادهاید؟
در سال جاری از اپلیکیشن مجموعه انتشارات علمی و فرهنگی رونمایی خواهیم کرد که مخاطبان بتوانند از طریق گوشیهای تلفن همراه شان کتاب مطالعه کنند. همچنین برنامهای داریم برای جذب سفارش و تحویل کتاب که احتمال دارد در این بستر قیمت ارسال را به صفر برسانیم.
برداشت بنده این است که امسال غرفه نمایشگاهی تان را خیلی آذین بندی نکردید؟
خیر؛ امسال برای ما سال صرفه جویی است. باید کتاب بفروشیم و صرفه جویی کنیم چرا که میدانیم شرایط کشور سخت است و بنابراین رویکرد کاهش هزینه را در پیش گرفتهایم.
امسال چند عنوان کتاب چاپ اول به نمایشگاه آوردهاید؟
در بخش بزرگسال 120 عنوان کتاب داریم و در بخش کودکان قریب به 70 عنوان کتاب به نمایشگاه کتاب امسال عرضه کردیم.