به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گزارشی ارائه کرد که در بخشی از این گزارش به وضعیت فعلی نسبت دانشجو به استاد در زیر نظامهای آموزش عالی پرداخته است.
بر اساس این گزارش، نسبت استاد به دانشجو در دانشگاه آزاد یک به ۵۰ و در مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی یک به ۱۱۶ است و این نسبت تا نسبت مطلوب در برنامه ششم، که ۴۳ دانشجو به ازای یک عضو هیئت علمی بوده، فاصله زیادی دارد.
برخی نسبتهای مطلوب برنامه ششم توسعه تا ۱۴۰۰
ردیف | عنوان | واحد | ۱۳۹۶ | ۱۳۹۷ | ۱۳۹۸ | ۱۳۹۹ | ۱۴۰۰ |
۱ | نسبت دانشجو به هیئت علمی تمام وقت وزارت علوم و دستگاههای اجرایی حضوری | نفر | ۲۵ | ۲۴ | ۲۲ | ۲۰ | ۲۰ |
۲ | نسبت دانشجو به هیئت علمی تمام وقت وزارت بهداشت (حضوری) | نفر | ۱۱ | ۱۱ | ۱۰ | ۱۰ | ۱۰ |
۳ | نسبت دانشجو به هیئت علمی تمام وقت دانشگاههای غیردولتی | نفر | ۵۳ | ۵۰ | ۴۷ | ۴۵ | ۴۳ |
۴ | نسبت هیئت علمی تمام وقت استادیار به بالا به کل هیئت علمی تمام وقت در دانشگاههای وابسته به وزارت علوم (حضوری) | درصد | ۸۸ | ۸۹ | ۹۰ | ۹۱ | ۹۲ |
۵ | نسبت هیئت علمی تمام وقت استادیار به بالا به کل هیئت علمی مام وق در دانشگاههای وابسته به وزارت بهداشت (حضوری) | درصد | ۸۷ | ۸۹ | ۹۱ | ۹۲ | ۹۳ |
۶ | سهم دانشجویان تحصیلات تکمیلی به کل دانشجویان | درصد | ۲۴ | ۲۶ | ۲۸ | ۳۰ | ۳۰ |
۷ | تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی گروه علوم پایه | نفر | ۱۰۶۰۰ | ۱۱۷۰۰۰ | ۱۲۹۰۰۰ | ۱۲۵۰۰۰ | ۱۴۳۰۰۰ |
براساس جدول مذکور، قرار است نسبت دانشجو به هیئت علمی تمام وقت در تمام دستگاههای متولی آموزش عالی در کشور کاهش پیدا کند. به طوری که این نسبت در مجموعه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت درمان و آموزش پزشکی و دانشگاههای غیردولتی به ترتیب ۲۰، ۱۰، ۴۳ نفر دانشجو به ازای هر عضو هیئت علمی تمام وقت برسد.
ارقام مندرج در جدول مذکور از این حیث حائز اهمیت است که هرقدر نسبت دانشجو به استاد کمتر باشد، کیفیت آموزش از منظر این شاخص بالاتر است.
قانون برنامه ششم نسبت تعداد دانشجو به عضو هیئت علمی تمام وقت دانشگاههای غیردولتی تا سال ۱۴۰۰ را ۴۳ نفر به ازای هر عضو هیئت علمی تمام وقت در نظر گرفته است.
بنابراین با توجه به ارقام ثبت شده برای دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاههای غیردولتی غیرانتفاعی تا سال ۹۵، که به ترتیب ۵۱ و ۱۱۶ است. این نسبت تا نسبت مطلوب در برنامه ششم ۴۳ دانشجو به ازای یک عضو هیئت علمی فاصله زیادی دارد.
تعداد دانشجو، تعداد اعضای هیئت علمی تمام وقت و تعداد دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی کشور تا ۱۳۹۵
عنوان | وزارت علوم | وزارت بهداشت | مؤسسات آموزش عالی غیر دولی -غیرانتفاعی | دانشگاه پیام نور | دانشگاه فرهنگیان | دانشگاه آزاد اسلامی | سایر | کل |
تعداد دانشجو | ۶۱۱۳۵۱ | ۴ ۱۸۹۴۰ | ۳۷۶۱۶۸ | ۶۷۹۰۶۲ | ۷۰۴۲۸ | ۲۶۶۰۲ | ۴۳۴۸۳۸۳ | |
تعداد اعضای هیئت علمی تمام وقت | ۰۴۱۵۱ | ۱۴۳۰۲ | ۳۲۲۴ | ۳۹۱۹ | ۷۰۷ | ۳۲۴۹۴ | ۳۷۰ | ۸۰۰۹۷ |
تعداد دانشگاه یا مؤسسه آموزشی و پژوهشی | ۱۵۵ | ۵۹ | ۳۱۶ | ۵۳۱ | ۶۵ | ۵۰۲ | ۴۹ | ۱۶۷۷ |
نسبت دانشجو به عضو هیئت علمی تمام وقت | ۲۸ | ۱۳ | ۱۱۶ | ۱۷۳ | ۱۰۰ | ۴۹.۹ | ۷۱.۹ | ۵۴ |
میانگین دانشجو در هر موسسه | ۴۵۰۶ | ۱۰ ۳۲ | ۱۱۹۰ | ۱۲۷۸ | ۱۰۸۳ | ۳۲۳۱ | ۵۴۳ | ۲۵۹۳ |
میانگین هیئت علمی در هر موسسه | ۱۶۰ | ۲۴۲ | ۱۰ | ۷ | ۱۱ | ۶۵ | ۸ | ۴۸ |
براساس تعداد اعضای هیئت علمی تمام وقت و تعداد دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی کشور مربوط در سال تحصیلی ۹۵-۹۴، مطابق دادههای جدول مذکور، بهترین نسبت دانشجو به استاد مربوط به دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم تحقیقات و فناوری است که به ترتیب ۱۳ و ۲۸ دانشجو به ازای هر عضو هیئت علمی است.
این نسبت برای دانشگاه آزاد اسلامی، مؤسسات آموزش عالی غیردولتی - غیرانتفاعی و درکل کشور ۵۰ و ۱۱۶ نفر دانشجو به ازای هر عضو هیئت علمی تمام وقت است.
به دلیل اینکه همزمان با رشد تعداد دانشجویان کشور تعداد دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی نیز افزایش یافته است، آخرین آمار اینگونه مراکز در دستگاههای متولی آموزش کشور احصا و نسبت اعضای هیئت علمی به ازای هر مؤسسه گزارش شده است.
طبق آمار به دست آمده در سال ۱۳۹۴ تعداد ۱۶۷۷ دانشگاه، مؤسسه، واحد و مرکز آموزشی دولتی و غیردولتی، بدون احتساب واحدها و مراکز آموزشی دانشگاههای فنی و حرفهای جامع علمی کاربردی در کشور وجود داشته است.
بیشترین میانگین تعداد دانشجو به ازای هر مؤسسه، واحد یا مرکز آموزشی مربوط به وزارت علوم و دانشگاه آزاد اسلامی به ترتیب با میانگین ۴۵۰۶ و ۳۲۳۱ دانشجو و کمترین این رقم مربوط به مؤسسههای آموزش عالی وابسته به دستگاههای اجرایی با میانگین ۵۴۳ دانشجو به ازای هر مؤسسه است. میانگین کل دانشجو در کشور نیز ۲۵۹۳ دانشجو به ازای هر مؤسسه است.