به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ عصر روز دوشنبه (یکم مهرماه) نامزدهای پنجمین دوره جایزه شعر شاملو در رسانه‌ها منتشر شد؛ اما بعد از گذشت چند ساعت اصلاحاتی در خبر اعمال و اسامی تغییر کرد. در این تغییر، نام یکی از آثار راه‌یافته به مرحله نهایی از فهرست حذف شد و تعداد نامزدها به عدد پنج رسید.
بعد از این اتفاق شاعر حذف شده در صفحه شخصی خود نوشت: «کتاب شعر «منظومه لاکی» را که سال نود و هفت با فرمت پی‌دی‌اف و رایگان در وبسایت «میدان» منتشر کرده بودم در سه نسخه کاغذی در هیبت کتابی رسمی به دبیرخانه جایزه شاملو فرستادم. به جای «آی‌اس‌بی‌ان» شماره ملی‌ام را نوشتم، و به جای «ال‌سی‌سی» شماره تلفنم را. طرح جلد را هم «داوود بیات» آماده کرد و نام انتشارات را فی‌البداهه گذاشتیم «ارمغان کلمه». خلاصه کتابی ساخته شد در شمایل کتاب‌های مجوزدار از وزارت ارشاد. اینگونه بود که دبیرخانه جایزه شعر شاملو کتاب بنده را صرف وجود ریخت «ارشادی» در میان کتاب‌های خود اعلام داشت. دریغ!»
این اتفاقات در شرایطی رخ داد که شاعر حذف شده رفاقت نزدیکی با دو داور این مرحله دارد و بعید به نظر می‌رسد که دو داور و دوست این شاعر از کتاب او اطلاعی نداشته باشند. البته شاعر حذف شده به این موضوع نیز واکنش نشان داده و در صفحه خود اعلام کرده است: «یک سری دوستان می‌پرسند یعنی آقایان آدینه و گلبیانی نمی‌دانستند کتاب تو چاپ نشده؟ من جواب این سوال را نمی‌دانم. ولی می‌توانم ترجمه این سوال را به شما بگویم: چرا آقایان گلبیانی و آدینه تو را لو ندادند؟ توقعتان این است؟ توقعتان این است که آنها مخبر باشند؟ کار این دوستان داوری بوده نه بررسی وضعیت چاپ کتاب در کتابخانه ملی.»
.jpg)
بعد از این اتفاقات با سولماز سپهری، دبیر این دوره از جایزه تماس گرفتیم که او گفت تمایلی برای صحبت با رسانه‌ها ندارد و ترجیح می‌دهد که از طریق ستاد رسانه‌ای جایزه، دلایل این مشکل را توضیح دهد. او همچنین این موضوع را بیان کرد که اگر دوستی میان داوران و فرد حذف شده بوده، باید دلایل حذف نکردن کتاب را از داوران سوال کنید.
از این رو به سراغ یکی از داوران این دوره رفتیم. فرزاد کریمی، داور مرحله نخست پنجمین دوره جایزه شعر شاملو در توضیح اتفاقات رخ داده به ایبنا گفت: من این مسائل را حاشیه نمی‌دانم. بعد از این که ما متوجه شدیم این فرد تقلب کرده است، نام او را حذف کردیم و این اتفاق چندان پیچیده و مهمی نیست. این شخص آمده و کتابی را با سرشناسه جعلی چاپ کرده و برای دبیرخانه ارسال کرده است و بعد نامش حذف شده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا داوران این جایزه که از دوستان این شاعر هستند از موضوع اطلاعی داشته‌اند یا خیر، گفت: من اطلاعی از دوستی شاعر حذف شده با دیگر داوران ندارم اما خودم حدود یک ماه پیش، طرح جلد این کتاب (آنچه به جشنواره رسیده بود) را در صفحه خود گذاشتم و کلی از آن تعریف کردم و شاعر هم آمد و کلی از من تشکر کرد و از من خواست که درباره مجموعه صحبت کنم که من هم این قول را دادم تا در فرصتی مناسب درباره کتاب صحبت کنم. روز داوری هم من، هم علیرضا آدینه و هم سعدی گلبیانی توافق داشتیم که این اثر، کتاب خوبی است؛ البته هیچ کدام از ما سه نفر هم اصرار ویژه‌ای روی این اثر نداشتیم. برای مثال کتابی بود که سعدی گلبیانی روی آن اصرار داشت و یک ساعت هم درباره آن صحبت کردیم اما در آخر اجماع روی آن صورت نگرفت و ما آن کتاب را نپذیرفتیم. در کل برای انتخاب این کتاب بحثی هم صورت نگرفت و هر سه نفر معتقد بودیم که کتاب خوبی است.
داور پنجمین دوره جایزه شعر شاملو با اشاره به حذف اثر اظهار کرد: گویا بعد از اعلام اسامی کاندیداها از سوی دوستان ناشر به دبیرخانه اطلاع داده می‌شود که سرشناسه این کتاب جعلی است؛ از این رو ستاد هم بررسی می‌کند و متوجه جعلی بودن مجوز اثر می‌شود. حالا اینکه شاعر آمده و در صفحه خودش مطالبی را بیان کرده به خودش مربوط است. این که ما این قضیه را به آزادی بیان ربط بدهیم خنده‌دار است. شاعر تقلب کرده و این مطلب هیچ ارتباطی با آزادی بیان ندارد. اینکه فرد می‌آید و شماره ملی خودش را جای شابک و فیپا می‌زند چه ارتباطی به آزادی بیان دارد و بدون شک وی قوانین را نقض کرده است. این کار بچگانه‌ای بود.
وی افزود: این فرد تنها شاعری نیست که کتاب زیرزمینی چاپ می‌کند و افراد زیادی هستند که این روزها چنین کاری انجام می‌دهند. من موافق و مخالف این کار نیستم؛ چراکه هرکسی مسئول کارهای خودش است؛ اما تولید یک شناسنامه جعلی برای کتاب و انجام تقلب کار شایسته‌ای نیست. این که فردی می‌خواهد خارج از ضوابط وزارت کتاب چاپ کند، حق اوست؛ اما اینکه شخص این کار را انجام دهد و اثر را به شکل ضوابط ارشاد دربیاورد، درست نیست و کسی چنین حقی ندارد و خلاف قانون است. این ربطی به خوب و بد بودن قانون ندارد. اگر فردی مخالف قانون است می‌تواند اثری را غیرقانونی منتشر کند اما نباید به خود اجازه دهد که اثر غیرقانونی را به شکل اثر قانونی دربیاورد.
داور پنجمین دوره جایزه شعر شاملو در توضیح دلایل تکرار کتاب‌های یک ناشر خاص در این دوره از جشنواره گفت: نشر حکمت کلمه در سال گذشته خیلی خوب کار کرده است. در این دوره ناشران مطرحی مانند نگاه و چشمه که سابقه طولانی در انتشار کتاب‌های شعر دارند، چندین کتاب برای ما ارسال کرده‌اند که به نظر من این کتاب‌ها هیچ ارزشی ندارند و این ناشران عزیز فقط کاغذ حرام کرده‌اند. چند کتاب دیگر هم از نشر حکمت‌کلمه بود که داوران اتفاق نظر روی آنها داشتند اما در میان عناوین پایانی قرار نگرفت. همه این موارد بیانگر آن است که ما به اسم نشر و اعتبار آن کاری نداشته‌ایم.
وی ادامه داد: اگر هر پنج کتاب پایانی ما هم حکمت کلمه بود، باز همان نام‌ها را اعلام می‌کردیم و برای ما اسم نشر چندان اهمیتی ندارد. اگر به این نشر هم توجه کنید، متوجه می‌شوید که این نشر چندان نشر مطرح و پول‌داری هم نیست که بگوییم داوران با دلیل این کار را کرده‌اند. این نشر به سختی به مسیر خود ادامه می‌دهد و تنها دلیل ما برای انتخاب آثار این نشر، کیفیت آثار بوده است.
کریمی با اشاره به حضور شاعران مطرح در این دوره از جشنواره اظهار کرد: در میان اسامی شاعران حاضر در جشنواره نام‌های شناخته شده‌ای مانند شمس لنگرودی، گروس عبدالملکیان، هرمز علیپور، کورش کرم‌پور و چند نام دیگر دیده می‌شود و این نشان می‌دهد که ما واقعا به اسامی شرکت‌کنندگان توجه نکردیم و فقط اثر را مدنظر قرار داده‌ایم. اسم نمی‌خواهم ببرم اما خیلی از کتاب‌هایی که از سوی شاعران مطرح منتشر شده و در اختیار ما قرار گرفته، فاقد کف سطح لازم برای شعر است؛ چه برسد به اینکه این آثار در فهرست نهایی قرار بگیرد. این حرف‌ها قشنگ نیست که دوستان به انتخاب‌ها اشکال وارد می‌کنند. در کل حدود 150 کتاب شعر سپید ارسال شده است که از این میان، 130 اثر را اصلا نمی‌توان خواند و 20 کتاب می‌ماند که می‌شود درباره آنها صحبت کرد.
این شاعر و پژوهشگر در پایان گفت: باید نگاه‌ها را تغییر دهیم. واقعا اگر قرار است که جایزه‌ای باشد تا به بزرگان جایزه دهد، اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد. من از اقدام سیدعلی صالحی و بیرون کشیدن نامش خیلی خوشحال شدم؛ چراکه اگر قرار باشد ما بنشینیم و کتاب سیدعلی صالحی را داوری کنیم، باید سایر آثار را کنار بگذاریم.