شناسهٔ خبر: 61008 - سرویس دیگر رسانه ها

محمدرضا باطنی: بابت لحن مقاله «اجازه دهید غلط بنویسیم» از نجفی عذرخواهی کردم

محمدرضا باطنی درباره نقد کتاب «غلط ننویسیم» گفت: وقتی مقاله «اجازه دهید غلط بنویسیم» را نوشتم نسبت به کتاب ابوالحسن نجفی نقد داشتم و هنوز هم معتقدم که نقدم درست بود، اگرچه پس از نوشتن آن قدری بابت لحن مقاله به فکر فرو رفتم و بعدها بابت لحن مقاله از او عذرخواهی کردم.

بابت لحن مقاله «اجازه دهید غلط بنویسیم» از نجفی عذرخواهی کردم

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب عصر سه‌شنبه ۱۹ آذرماه به عیادت محمدرضا باطنی، زبان‌شناس و مولف آثاری چون «فرهنگ دوزبانه ‌انگلیسی ـ فارسی» و «فرهنگ فعل‌های گروهی»، «فرهنگ همایندها»، «فرهنگ اصطلاحات و عبارات رایج فارسی» و «واژه‌نامه ‌روان‌شناسی» رفت. در این دیدار درباره اخبار حوزه و فرهنگ، خاطرات تحصیل در آمریکا و خلقیات نوام چامسکی، پرویز ناتل خانلری و مساله نقد آثار مولفان بحث و گفت‌وگو شد.

ابتدا نیکنام حسینی‌پور جویای شرایط جسمی و روحی باطنی شد. استاد باطنی با اشاره به وضعیت آسیب دیده کمرش گفت: سال‌ها در حوزه زبان‌شناسی تلاش کردم و دست‌ها و گردنم در اثر پژوهش‌ها و نوشتن‌های طولانی آسیب دیده و چندی است که مهره کمرم نیز دچار شکستگی شده است که این موضوع قدری وضعیت را دشوار کرده است.

                      

پس از آن استاد باطنی به مهربانی و پرستاری ماه‌طلعت نفر، همسرش اشاره کرد و افزود: بانویی مهربان و شریک زندگی پرتلاطم من در این روزهای دشوار در کنارم است و بیشتر کارهایم را با کمک او انجام می‌دهم، اما دیگر نوشتن و خواندن برایم دشوار است.

حسینی‌پور پس از مرور کارهای استاد باطنی درباره جریان مقاله «اجازه دهید غلط بنویسم» سوال کرد و با توجه به نقدی که در این مقاله متوجه کتاب «غلط ننویسیم» زنده‌یاد ابوالحسن نجفی بود، گفت: امروز در جامعه ما نقد حلقه گمشده حوزه فرهنگ است و کمتر منتقدی با جسارت آثار منتشر شده را نقادی می‌کند و بیشتر بازار تمجید و تعریف مطرح است.

باطنی درباره مقاله «اجازه دهید غلط بنویسیم» عنوان کرد: وقتی این مقاله را نوشتم نسبت به کتاب ابوالحسن نجفی نقد داشتم و هنوز هم معتقدم که نقدم درست بود، اگرچه پس از نوشتن آن قدری بابت لحن مقاله به فکر فرو رفتم و بعدها در جلسه فرهنگستان زبان و ادبیات فراسی که زنده‌یاد نجفی هم حضور داشت، در حضور جمع بابت لحن مقاله از او عذرخواهی کردم.

وی افزود: بالاخره نجفی فردی بود که سال‌ها در حوزه زبان و ادبیات فارسی زحمت کشیده بود و لحن مقاله من نسبت به او خوب نبود و من هم نیاز دیدم که از او عذرخواهی کنم، اما درباره محتوا نقد درستی بود و همین نقد باعث شد که دو جریان در جامعه آن روز شکل بگیرد و برخی از روشنفکران موافق غلط نوشتن باشند و برخی موافق غلط ننویسیم. 

استاد زبان‌شناسی دانشگاه تهران ادامه داد: درباره برخی اصطلاحاتی که نجفی در کتاب «غلط ننویسیم» مطرح کرده بود، با برخی از دوستان بحث و گفت‌وگو داشتیم؛ برای مثال اصطلاح روی «کسی حساب کردن» و «حمام گرفتن» که آنها هم نظر مرا داشتند که این اصطلاحات در جامعه کاربرد دارد، با نظر نجفی مخالف بودم، برای همین یک زبان‌شناس وقتی می‌خواهد اثری را تالیف کند، نخست باید ببیند کاربرد آن اصطلاحات در جامعه به چه شکل است و مردم چقدر از آن اصطلاحات استفاده می‌کنند.  

در پایان این دیدار که بیش از یک ساعت به طول انجامید، مدیرعامل موسسه خانه کتاب لوح تقدیر و هدیه‌ای را به استاد باطنی اهدا و از زحمات همسرش قدردانی کرد.  

محمدرضا باطنی متولد ۱۳۱۳ در اصفهان است. او تحصیلاتش را تا ششم ادبی در اصفهان گذراند. سال ۱۳۳۶ دانشجوی سال اول زبان انگلیسی دانشسرای عالی شد و در ۱۳۳۹ لیسانس زبان انگلیسی را دریافت کرد. به موجب قانون آن روزگار کسانی که شاگرد اول می‌شدند می‌توانستند به خارج از کشور برای ادامه ‌تحصیل بروند. باطنی نیز برای تحصیل دانشگاه لیدز (Leeds) انگلستان ادامه تحصیل داد و موفق به دریافت «دیپلم بعد از لیسانس با درجه‌ ممتاز» شد و سال بعد فوق‌لیسانس (M.A.) در زبان‌شناسی با گرایش ادبیات از همان دانشگاه را کسب کرد. کارنامه پژوهش‌ها و تألیفات دکتر باطنی در حوزه‌ مسائل تئوریک زبان‌شناسی تاکنون در هشت جلد منتشر شده که مهم‌ترین اثرش کتاب «توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی» بیش از نیم قرن در تمامی مراکز دانشگاهی تدریس می‌شود.