به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا ؛ کاترین بلزی از جمله نظریه‌پردازان حوزه نقد پساساختارگراست که در سال‌های اخیر آثار به نسبت قابل توجهی از او به فارسی ترجمه شده است. اهل مطالعه در ایران نام بلزی را بیش از هر چیز با کتاب «عمل نقد» که سالیانی پیش عباس مخبر آن را به فارسی ترجمه کرد و در نشر مرکز به چاپ‌های متعدد رسیده است می‌شناسند. غیر از این کتاب، درسنامه او درباره پساساختارگرایی نیز از جمله آثار قابل توجهی است که از بلزی به فارسی ترجمه شده است. انتشارات نیماژ نیز در ذیل مجموعه «استخوان‌های روح»، اثر دیگری از بلزی با نام «آینده‌ای برای نقد» را به فارسی منتشر کرده است که در این مجال در گفت‌وگو با حبیب رستمی، مترجم کتاب، به این اثر می‌پردازیم.
کاترین بلزی در جهان نقد و نظریه نام به‌نسبت شناخته شده‌ای است، اما شاید لازم باشد برای آغاز بحث کمی درباره او و دستاوردهایش سخن بگوئیم.
خانم کاترین بلزی نقادی از کشور بریتانیا هستند. در گذشته رئیس مرکز مطالعات فرهنگی و نقد دانشگاه کاردیف بوده‌اند و در حال حاضر عضو انجمن دانش آموختگان ولز و همچنین استاد دانشگاه دربی هستند. ایشان همواره به موضوع آموزش و نوآوری در زمینه نقد پرداخته‌اند و آثاری نیز در مورد تاثیر رمان‌های عاشقانه بر زندگی مدرن دارند.
بلزی بیش از هر اثری با کتاب «عمل نقد» شناخته می‌شود که در طول سالیان ویرایش‌های مختلفی از آن به انگلیسی منتشر شده و به فارسی هم ترجمه شده است. کتاب «آینده‌ای برای نقد» که مدت‌ها پس از عمل نقد نوشته شده چه نسبتی با آن کتاب برقرار می‌کند؟
بلزی در کتاب «آینده‌ای برای نقد» هم مانند کتاب «عمل نقد» به دنبال راه‌ها و نوآوری‌های جدیدی در زمینه نقد است. هر دو کتاب بلزی برای آموزش نقد ادبی بسیار مناسب هستند و می‌توانند راه گشای درک و فهم نقد ادبی در مکتب پساساختارگرایی باشند.
.png)
کاترین بلزی
مفهوم لذت که فصل اول کتاب آینده‌ای برای نقد به آن اختصاص دارد از جمله مفاهیم پرتکرار در آثار بلزی است. تا آنجا که او اثر مستقلی نیز به همین نام درباره جایگاه داستان‌های عاشقانه در فرهنگ غرب تالیف کرده است. در سیر اندیشه‌ای او این مفهوم چه جایگاه و تعبیری دارد؟ لذت در کتاب آینده‌ای برای نقد چه نسبتی با لذت در آثار پیشین بلزی دارد؟
همان طور که قبلا به آن اشاره شد بلزی به تاثیر رمان های عاشقانه در زندگی مدرن پرداخته و شاید به نوعی معتقد است که مفهوم لذت در آثار داستانی با بی‌توجهی از سوی نقادان مواجه شده است. در نظر بلزی جهان مدرن دچار نوعی بی لذتی است و کمال مطلوب لذت، فرسوده و تهی گشته است. او در «آینده‌ای برای نقد» برای اولین بار به موضوع زیبایی شناسی لذت و چرایی لذت بخش بودن داستان می‌پردازد و بر این باور است که نقد معاصر از این موضوع غفلت کرده است.
یکی از اهداف بلزی در این کتاب در تحلیل وضع موجود نقد ادبی در غرب در وضعیت پست‌مدرن بوده است. تصویر کلی‌ای که او از این موضوع ارائه می‌دهد را چگونه می‌شود جمع‌بندی کرد؟
از نظر بلزی نقادی رایج در وضعیت پست مدرن لذت داستان و ادبیات تخیلی را نادیده گرفته است و قادر به شرح دادن و صحبت کردن در مورد انگیزه‌های خواندن نیست. مکتب‌های پست مدرنی از جمله ساختار زدایی، لذت خواندن متن را نادیده گرفته و صرفا به تحلیل آن می‌پردازند.
آن‌گونه که از نام کتاب مشخص است بلزی از تحلیل وضع موجود در پی ارائه چشم‌اندازی برای آینده است. در معرفی اجمالی کتاب توسط ناشر نیز آمده که این اثر لحنی مانیفست‌گونه دارد. از اساس آیا می‌توان این‌گونه تلقی کرد که هدف بلزی از تالیف این کتاب ارائه مانیفست بوده است؟ او آینده نقد را چگونه می‌بیند؟
بلزی در این کتاب رویکردی جدلی دارد و بر این باور است که نقد می‌تواند بلندهمت‌تر باشد. نقد دانشی ارزشمند از فرهنگ را در گذشته و حال در اختیار بشر می‌گذارد. او معتقد است که نقد دانشی را وعده می‌دهد که داشتن آن با ارزش است.
اگر بخواهیم از اثر انتقادی بلزی به وضعیت امروز نقد در ساخت فرهنگی ایران نقب بزنیم، این اثر چه دستاوردهای بالقوه‌ای می‌تواند برای مخاطب ایرانی داشته باشد؟
مهمترین دستاورد این اثر برای مخاطبان ایرانی در امر آموزش خواهد بود چرا که من معتقدم موضوع نقد در ایران با بی توجهی روبه‌رو بوده و اصولا معنای درستی از نقد در جامعه ایران وجود ندارد. این اثر با رویکرد جدلی خود بر مکاتب نقد مدرن و پست مدرن می‌تواند راه‌گشای آموزش عمیق تر موضوع نقد و مکاتب فلسفی مرتبط با نقد ادبی باشد.
درباره پروژه‌های تحقیقاتی و آثار در دست ترجمه و تالیفتان نیز توضیح دهید.
در حال حاضر مشغول پژوهش در زمینه ادبیات تطبیقی ( ادبیات حماسی ایران و اروپا ) هستم و آغاز ترجمه مجموعه اشعاری از دوره رمانتیک ادبیات کشور آلمان هستم.