به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ فقر از جمله مفاهیمی است که در تمام کشورهای جهان فارغ از نظام سیاسی یا اقتصادی آنها ریشه دوانده است و حالا مدتهاست به یکی از مهمترین مباحث اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است. فقر البته ابعاد مختلفی دارد اما آنچه بر این واژه غالب است، همانا فقر اقتصادی است که خود زمینهساز دیگر اشکال فقر از جمله فقر فرهنگی میشود.
«گریز از فقر بیگارگاهها در اقتصاد جهانی» عنوان کتابی است از بنجامین پاول که فقر را به صورت یک پدیده حاصل از جهانی سازی و سیاستهای تمامیت خواه اقتصادی توسط کشورهای ثروتمند میبیند. به اعتقاد او بخش بزرگی از تولید جهان، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، حاصل کار طاقت فرسای کارگرانی است که با دستمزدهای اندک کار میکنند و تحت ستم جسمی و روانی کارفرمایان قرار میگیرند. کارخانههایی که این کارگران در آنها کار میکنند، طبق معیارهای امروزی، «بیگارگاه» هستند و فقط کسانی حاضرند در آنها کار کنند که چارهای ندارند مگر تن دادن به کارهای سخت با دستمزدهای اندک. این واقعیتِ اقتصادی - اجتماعی، اقتصاددانان جهان را به دو گروه تقسیم کرده است. گروهی خواستار برهم زدن تولیدِ بیگارگاهی هستند و گروه دیگر معتقدند، وضع کارگرانِ شاغل در این «بیگارگاهها»، دست کم از وضع بیکاران بهتر است. این کتاب در حقیقت درباره این دو نگاه و نتایج آنها برای تهیدستان است. نتایجی که البته شاید به مذاق بسیاری از طرفداران اقتصادهای چپ خوش نیاید چرا که به نظر نویسنده بودن این بیگارگاهها بهتر از نبودنشان است.
فصلبندی کتاب
کتاب در 11 فصل سامان یافته است و برخی از فصلها با توجه به موضوع مورد اشاره دارای پیوست هستند. فصل اول(مقدمه)، فصل دوم جنبش ضد بیگارگاهی، فصل سوم اقتصاد تعیین دستمزد در بیگارگاهها، فصل چهارم برایم گریه نکن کتی لی: مقایسه دستمزد بیگارگاهها با دیگر گزینههای شغلی، فصل پنجم قوانین سلامت، ایمنی، و شرایط کار، فصل ششم پشتیبانی از کودکان، فصل هفتم آیا خرید محصولات تولیدی بیگارگاهها اخلاقی است؟ فصل هشتم پیشینه بیگارگاهها 2010-1780، فصل نهم فرآیند توسعه افتصادی، فصل دهم آنچه از دست اعضای جنبش ضدبیگارگاهی برمیآید و فصل یازدهم سخن پایانی، عناوین اصلی فصلبندی کتاب را تشکیل میدهند. همانطور که از فصلبندی کتاب برمیآید نویسنده در پی این است که جنبههای گوناگون این مفهوم و رابطه آنها با فقر را مورد بررسی و واکاوی قرار داده و سوالهایی که در این میان در ذهن خوانندگان ایجاد میشود را پاسخ گوید. کتاب در این مسیر از مثالهای تاریخی و مقایسهای در کشورهای مختلف نیز بهره میگیرد.
بنجامین پاول
بنجامین پاول نویسنده کتاب، که استاد اقتصاد دانشگاه تگزاش است، سالهای زیادی از زندگی علمی و حرفهای خود را صرف مطالعه فعالیت بیگارگاهها و نقش آن در بازار کار و اشتغال کشورهای میزبان، زنجیره، تولید جهانی، کاهش فقر در کشورهای در حال توسعه، راهکارهای بهبود شرایط کار و وضعیت شاغلین این بنگاهها کرده است.
بیگارگاهها آری یا نه؟
همانطور که مترجم در دیباچه این اثر بیان میکند، «گریز از فقر» دفاع کاملی است از بیگارگاههای جهان سومی. به باور نویسنده این بیگارگاهها بهترین فرصتهای موجود را برای کارگران فراهم کرده و نقش مهمی در فرآیند توسعه، که در نهایت منجر به افزایش دستمزدها و بهبود شرایط کار میشود، بازی میکنند. نویسنده ضمن پذیرش بسیاری از مشکلات موجود در بیگارگاهها، بر این باور است که نوع نگاه به بیگارگاهها باید دچار دگرگونی اساسی شده و از نگاهی احساسی و غیر علمی، مانند نوع نگاه اعضای جنبش ضد بیگارگاهی، به نگاهی مبتنی بر قواعد و قانونمندیهای علم اقتصاد و در چارچوب قوانین اقتصاد بازار، تبدیل شود.
بر اساس استدلالهای بنجامین پاول و دادههای ارائه شده در کتاب، دستمزد پرداختی به شاغلین بیگارگاهها به مراتب بالاتر از میانگین دستمزد پرداختی در اقتصاد کشور میزبان است و یا در مورد کار کودکان به باور او اشتباه است اگر فکر کنیم بسته شدن بیگارگاهها موجب بازگشت کودکان به مدرسه و یا پرداختن به بازی و سرگرمی خواهد شد. برعکس به دلیل اینکه کودکان شاغل در بیگارگاهها نقش مهمی در تامین درآمد خانواده خود بازی میکنند، بیکار شدنشان نه تنها موجب بهبود وضعیتشان نخواهد شد، بلکه از دست رفتن بخشی از درآمد ناچیز خانواده به گسترش فقر نیز میانجامد.
نویسنده این اثر با استفاده از نظریه اقتصادی، میگوید بخش زیادی از اقدامات پیشنهادی اعضای جنبش ضد بیگارگاهی برای بهبود شرایط کار بیگارگاهها در عمل موجب بدتر شدن وضعیت کارگرانی میشود که اعضای جنبش خواهان کمک به آنها هستند.
کتاب «گریز از فقر؛ بیگارگاهها در اقتصاد جهانی» به قلم «بنجامین پاول» با ترجمه «علی حبیبی» به همت انتشارات «دنیای اقتصاد» در 242 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قیمت 40 هزار تومان در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.