فرهنگ امروز/ مرجان زهرانی
علی لیراوی، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه لرستان: صحن دانشگاه را از دست دادیم؛ در نتیجه هر کار می‌خواهند می‌کنند
سپهر صمدی‌راد، دبیر انجمن دانشجویان آزاداندیش دانشگاه علامه طباطبایی: هرچه سطح تهدیدها بالاتر می‌رود، سطح امضاها پایین‌تر می‌آید!
حسام محلاتی، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه ارومیه: گفتند چون «کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدیم» می‌خوانید، چپ شده‌اید!
از آن روزها که دانشجویان مخالف و منتقد دولت مستقر با پرونده‌های مزین به ستاره‌های منع از تحصیل با شعارهای انتخاباتی حسن روحانی و وعده خط بطلان بر این ستاره‌ها و تصویرسازی محقری از دانشگاه‌ها در دره اصلاحات، دانشجویان را راهی کمپین‌های انتخاباتی و سپس صندوق‌های رای کرد، بیش از ۷ سال می‌گذرد. حسن روحانی به عنوان کاندیدایی برای تشکیل دولت اعتدال با بن‌مایه‌هایی مصلحانه می‌گفت که «بی‌تردید جوانان و دانشجویان فضای آزاد دانشجویی را در دولت آینده احساس می‌کنند»، احتمالا از همان ابتدا که صحبت از معرفی وزرا به میان آمد، متوجه شد که انتخاب وزیر علوم برای تحقق وعده‌هایش با چه مصایبی مواجه است.
با این حال پس از روی کار آمدن، پای بورسیه‌های غیرقانونی سه هزار نفری در دولت قبل ایستاد اما فشار آنچنان سنگین بود که در میانه راه حتی مقابل برخی گروه‌هایی که در دانشگاه‌ها تجمع‌ها و سخنرانی‌ها را برهم می‌زدند، نای مقاومت از دولت گرفته شد.
با تکرار «تدبیر و امید» در سال ۹۶ و چرخش واضح حسن روحانی در دوره دوم به سوی راست و محافظه‌کاری دوچندان دولت، فضای دانشجویی روزبه‌روز در ناامیدی بیشتری غلتید تا آنجا که پس از کش و قوس‌های فراوان منصور غلامی -که نمایندگان مجلس هم می‌دانستند گزینه بیست‌ویکم برای تصدی وزارت علوم است- انتخاب شد و به تبع آن فضای دانشگاه‌ها در مقابله و مواجهه با گروه‌های فشار که همواره در دانشگاه‌ها حضور داشتند، بدون پشتوانه محکم وزارت علوم ماند.
ادامه مسیر اما آن‌قدر روحانی از وعده‌های انتخاباتی‌اش دور شد که حتی ۱۶ آذر سال گذشته در دانشگاهی کاملا غیرسیاسی فرهنگیان سخنرانی کرد تا نه اعتراضات سال ۹۶ را بشنود و نه مجبور شود که در را به روی دانشجویان در روز دانشجو ببندد. بازداشت برخی دانشجویان در جریان حوادث دی ماه ۹۶، آبان ماه ۹۸ و البته مراسم گرامیداشت جانباختگان هواپیمای اوکراینی هم نشان داد که عملا دولت و در راس آن وزارت علوم، دغدغه جدی برای فعالیت سیاسی دانشجویان ندارد.
این شرایط با شیوع کرونا تشدید شد، چراکه خالی شدن صحن دانشگاه از دانشجو فرصتی فراهم آورد تا نهادهای نظارتی تشکل‌های دانشجویی را تحت فشار قرار دهند که چندی پیش دبیر انجمن اسلامی دانشجویان آزاداندیش دانشگاه علامه از نمونه‌ای از آن رونمایی کرد که اخذ مجوز برای فعالیت‌های دانشجویی در فضای مجازی بود. همین موضوع هم ما را بر آن داشت در شماره روز 25 مردادماه روزنامه اعتماد در گزارشی که با تیتر «من‌درآوردی خطرناک» منتشر شد، از برخوردهای فراقانونی و ممنوعیت‌های جرم‌انگاری نشده برای فعالیت‌های مجازی دانشجویان بنویسیم که به‌روشنی سیاستی تازه برای ایجاد محدودیت و ممنوعیت در مسیر فعالیت‌های دانشجویی و کنشگری دانشجویان درون و بیرون دانشگاه‌های سراسر کشور ایجاد کرده است؛ موضوعی که در آن پرونده به‌ویژه از منظر حقوقی و سیاسی مورد بررسی قرار گرفت و در یادداشت‌هایی به قلم صالح نیکبحت، حقوقدان و وکیل دادگستری و همچنین محمدعلی ابطحی، کنشگر سیاسی اصلاح‌طلب و ازجمله اعضای دولت اصلاحات به ابعاد مختلف آن پرداختیم. پس از انتشار این پرونده و نیز درپی گفت‌وگوی «اعتماد» با سپهر صمدی‌راد، به‌سراغ برخی تشکل‌های دانشجویی رفتیم که اتفاقا به‌دلیل دوری از مرکز با فشارهای سیاسی بیشتر دست به گریبان هستند. آنها هر کدام روایت‌های منحصر به فردی از اعمال فشار نهادهای نظارتی برای فلج کردن فعالیت تشکل‌های دانشجویی دارند؛ از تهدید تا احضار ازسوی نهادهای امنیتی خارج از دانشگاه شرح حال اعضای این تشکل‌های دانشجویی است که امروز شرح آن را در گفت‌وگوی «اعتماد» با سپهر صمدی‌راد، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان آزاداندیش دانشگاه علامه، علی لیراوی، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه لرستان و حسام محلاتی دبیر انجمن اسلامی دانشگاه ارومیه می‌خوانید و برخی از تنگناهای بر سایر تشکل‌های دانشجویی که بخشی به دلیل بی‌توجهی وزارت علوم، بخشی به واسطه تنگ‌تر شدن فضای سیاسی کل کشور و بخشی دیگر هم به خاطر کرونا و خالی شدن دانشگاه‌هاست، در روزهای بعدی
خواهید خواند.
روزنامه اعتماد