شناسهٔ خبر: 63579 - سرویس دیگر رسانه ها

مازیار اسلامی دبیر مجموعه کتاب‌های تازه نشر لگا؛ «کینو- آگورا» تبارشناسی مفاهیم کلیدی سینماست

مازیار اسلامی می‌گوید: در مجموعه کتاب‌های «کینو-آگورا» با تبارشناسی مفاهیم (سینمایی) و ایده در هرکدام از کتاب‌ها مواجه هستیم. هرکدام از نویسنده‌ها سعی کردند که تاریخچه ادبیات انتقادی درباره موضوع مورد بحث در کتاب خود را طرح کنند.

«کینو- آگورا» تبارشناسی مفاهیم کلیدی سینماست

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ مجموعه کتاب‌های «کینو-آگورا»، شامل 7کتابچه درباره مفاهیم رایج سینمایی است که در سال 1398توسط نشر «لگا» و به سرپرستی مازیار اسلامی منتشر شده است. این کتاب‌ها عنواینی چون «زندگی مولف»، «زنده و مرده»، «چرخش سینما تیک»، «سینه فیلیای جدید»، «میزانسن»، «مونتاژ» و «دکوپاژ» دارند.

مازیار اسلامی سرپرست و دبیر مجموعه درباره آن به ایبنا گفت: این مجموعه همچنان که از عنوانش برمی‌آید، ترکیبی است از دو کلمه کینو(سینما) و آگورا که اشاره دارد به میدان معروفی در یونان باستان که محل گردهم آیی و بحث بود. اینگونه که از ترکیب این دو بر می‌آید، قرار است که ما در این مجموعه با یک نوع تامل و بحث و به یک معنا گفت‌وگوی فکری درباره موضوعات رایج سینما همچون مونتاژ، دکوپاژ، میزانسن و... مواجه باشیم. هدف این مجموعه این است که در واقع تامل و تفکری درباره مفاهیم رایج و در عین حال مهم و کلیدی درباره سینما و مطالعات آن داشته باشد.

وی افزود: روشی که در تک‌تک کتاب‌ها مشترک است در واقع روشی تبارشناسانه است. و ما با تبارشناسی این مفاهیم (سینمایی) و ایده در هر کدام از این کتاب‌ها مواجه هستیم. هر کدام از نویسنده‌ها سعی کردند که تاریخچه ادبیات انتقادی درباره موضوع  مورد بحث در کتاب خود را طرح کنند. فشرده‌ای از آرا و نظرات منتقدان برجسته را طرح کنند و با تقابل این گفتمان‌ها نشان دهند که مثلا فلان مفهوم در حوزه سینما چگونه در تاریخ 100ساله خودش تعریف یا دگرگون شده است.

اسلامی در پاسخ به اینکه چه کاستی‌هایی در کتاب‌های حوزه سینما وجود داشت که شما بر آن شدید این مجموعه را به دست مترجمان بسپارید، بیان کرد: مجموعه توسط ناشر(نشر لگا) به من معرفی شد و من پس از این‌که چند جلد اولیه آن را خواندم؛ متوجه شدم این کتاب‌ها ضمن این‌که کوتاه و فشرده‌نویسی شده هستند اما فوق العاده عمیق و قابل بحث و گفت‌وگو نیز هستند. با توجه به حجم کم آن‌ها مسائل اصلی در آنها به خوبی عنوان شده است.

وی ادامه داد: واقعیت این است که از خیلی مفاهیم در بحث‌ها و گفت‌وگوهای سینمایی به کرات صحبت می‌شود مثلا مونتاژ ومولف و غیره.... اما در واقع با یک متنی یا کتابی که سیر تکوین هر کدام از این مفاهیم را در زبان فارسی بیان کند، وجود نداشت. مثلا میزانسن نقطه شروعی در مطالعات سینمایی دارد. اما در طول 70-80سال  این مفهوم به شدت تکامل پیدا کرده و دگرگون شده و متناسب با وضعیت تاریخی سینما، تعریفی که در حال حاضر ما از این مفهوم داریم با تعریف آن در سال 1950تفاوت دارد. و  این کتاب به روشنی تحول این مفهوم را نشان می‌دهد در همه مفاهیم دیگر هم در این مجموعه این‌گونه عمل شده است.

رویکرد تبارشناسی حاکم برکتاب‌ها در ابتدا کمک می‌کند که تبار و خاستگاه مفاهیم را بشناسیم و با سیر تحول و تکوین و دگرگونی آن‌ها در طول سینما آشنا شویم. تصویری از وضعیت کنونی این مفهوم به ما عرضه می‌کند. تمامی متون مجموعه منحصر به فردی هستند و کمک  شایانی در فهم موضوعات به مخاطب می‌کنند و حتی این قابلیت را دارند که به منابع درسی دانشگاهی تبدیل شوند.

 
اسلامی درباره چالش‌هایی که در دوران آماده‌سازی این مجموعه با آن روبه‌رو بوده‌اند اظهار کرد:
زحمت و وظیفه اصلی به عهده ناشر بود. اما مسئله اصلی برای من انتخاب مترجمان بود. با توجه به سوابق متناسب با هر متن از عهده  آن بربیایند. در نهایت ویراستاری، ویرایش و مقابله متن‌ها با  متن اصلی با من بود.  طبیعتا در جاهایی که مترجمان قابل‌تری بودند نقش من کمتر بود و در مواردی هم اصلاح متون کار می‌برد. من در واقع  مثل نوعی بین مترجم و خواننده فیلتر عمل می‌کردم بعضی جاها نقش کمتر و بعضی جاها بیشتر. در برخی هم  همچون فیلتر و صافی مجبور بودم که در متن مداخله کنم.

این مترجم درباره جایگاه جهانی این مجموعه نیز گفت: اول اینکه نویسندگان آن جزو مطرح ترین و مشهورترین نویسنده‌های سینمایی جهان هستند. از این منظر متون درخور و قابل توجه و مورد استفاده در همه کشورها است. ضمن این که این نویسندگان در ایران هم شناخته شده هستند  و مقالاتشان کار شده است. بخش عمده‌ای از خوانندگان به اعتبار نویسنده‌ها کتاب‌ها را  تهیه می‌کنند و به واسطه این که گروهی از نویسندگان معتبر آنها را  نوشته با استقبال روبرو شده است.

اگر بتوانیم خوشبین باشیم، مصرف اصلی این مجموعه باید در دانشگاه‌های سینمایی باشد و این قابلیت را دارند که به دلیل ماهیت تعلیمی که دارند تبدیل بشوند به  کتاب‌های درسی. گرچه که این توقع بیجایی است و فکر نمی‌کنم که به دانشگاه‌ها و رشته‌های سینمایی راه پیدا کنند.