فرهنگ امروز/ محمدرضا زروندی: انقلاب اسلامی ایران برخلاف انقلاب‌های بزرگی مانند انقلاب فرانسه و روسیه بر پایه همبستگی دین و سیاست و با تکیه بر آرمان‌های مذهبی افراد جامعه شکل گرفته بود و از آن جهت که در کنار ارائه قالب جدید حاکمیت مستضعفین بر مستکبرین، به معتقدینش سعادت اخروی را وعده می‌داد، در میان تحولات جهانی جایگاه خاصی را پیدا کرده بود.
منوچهر محمدی پس از انتشار مطالب فراوان در زمینه انقلاب اسلامی، بر اساس روش‌های جدید سیاسی- اجتماعی و با احتراز از تکرار مطالب و وقایع‌نگاری نظریه‌پردازی، کتاب «انقلاب اسلامی» را منتشر کرده است و در ضمن انقلاب را به‌تنهایی یا در مقایسه با دیگر انقلاب‌های جهان تحلیل می‌کند.
کتاب «انقلاب اسلامی» با عنوان فرعی «زمینه‌ها، پیامدها و دستاوردها» در هشت فصل به مسائل نظری، علل و عوامل، زمینه‌های بروز انقلاب اسلامی، پیامدها و در پایان جایگاه آن در میان انقلاب‌های بزرگ جهان پرداخته است و با اشاره به دستاوردها تحلیل مناسبی از انقلاب به خوانندگان ارائه می‌دهد.
مؤلف در مقدمه کتاب به اهمیت انقلاب اسلامی اشاره می‌کند: «انقلاب اسلامی همان‌طور که خواهیم دید نه‌تنها سبب تغییر تاریخ ایران و خاتمه یافتن سلطنت چند هزارساله شاهنشاهی گردید، بلکه به‌واسطه آن تاریخ اسلام متحول شد و علاوه بر آن نظام سلطه سیصد ساله به پایان رسید و نویدبخش بازگشت دوران طلایی تمدن هزارساله اسلامی گشت».
در فصل اول به مفهوم انقلاب پرداخته و آن را تغییر سریع بنیانی در ارزش‌ها و باورهای مسلط، نهادهای سیاسی، ساختارهای اجتماعی، رهبری و روش‌های حکومت توأم با خشونت داخلی تعریف می‌کند و با انواع دگرگونی‌های سیاسی- اجتماعی از قبیل رفرم، نهضت‌های استقلال‌طلبانه و جدایی‌خواهانه، کودتا و شورش مقایسه می‌کند. در فصل دوم اوضاع قدرت سیاسی و اجتماعی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی را با توجه به اقتدار شاه، ترکیب و بافت مردم تحلیل و تبیین می‌کند.
در فصل سوم مشارکت گسترده مردمی، روحانیت و مکتب انقلاب را به‌عنوان علت‌های پیروزی انقلاب معرفی و همچنین نقش‌های سه‌گانه امام خمینی به‌عنوان نظریه‌پرداز، فرمانده و معمار انقلاب اسلامی را بیان می‌کند. در انقلاب اسلامی عواملی به تحولات سیاسی-اجتماعی شتاب و سرعت دادند و موجب از هم گسیختن شیرازه امور و سقوط رژیم حاکم شدند که این عوامل همواره موردتوجه بسیاری از تحلیلگران است. منوچهری در فصل چهارم به بررسی عوامل شتابزا انقلاب ازجمله اجرای حقوق بشر کارتر، بروز مرض شاه و تلاش شاه در مدرنیزاسیون سریع کشور می‌پردازد.
فصل پنجم با شرایط و اوضاع بعد از پیروزی انقلاب مواجه و با سیر انقلاب تا نظام سازی آشنا می‌شویم. تنش انقلاب با توطئه‌های داخلی و خارجی مانند درگیری با گروهک‌ها، فتنه‌ها، کودتا و جنگ را مرور می‌کنیم. در فصل شش نویسنده در تلاش است انقلاب اسلامی را با انقلاب‌های بزرگ فرانسه و روسیه مقایسه کند و برتری آن را از حیث مشارکت مردمی، رهبری انقلاب و ایدئولوژی به اثبات برساند. در دو فصل پایانی دستاوردهای انقلاب را با روش کل‌نگر می‌شمارد و آسیب‌های آن را موردبررسی قرار می‌دهد.
کتاب «انقلاب اسلامی» با عنوان فرعی «زمینه‌ها، پیامدها و دستاوردها» تألیف منوچهر محمدی با شمارگان ۲۵۰۰ نسخه در ۲۳۲ صفحه از سوی انتشارات سمت منتشر شده است.
ایبنا