فرهنگ امروز: امیراحمد فلسفی، با بیان اینکه خوشنویسی ایرانی در جهان اسلام از برترینهاست، گفت: این امتیاز نمیتواند تا ابد وجود داشته باشد چون با توجه به محدود شدن فعالیتهای بینالمللی کشورمان و سرمایهگذاری دیگر کشورها ممکن است این امتیاز در آینده دیگر وجود نداشته است. این هشدار در شرایطی است که ایران خود مبدع چند خط است. برای مثال به خط نستعلیق یا شکسته اشاره میکنم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا خط نسخ را باید شیواترین خط در کتابت قرآن محسوب کرد؟ چنین توضیح داد: نسخ همانند هر خط دیگری در گذر زمان دستخوش تغییر شده و در ایران نیز چنین ویژگی پیرامون خط نسخ وجود داشته است. در ایران پیش از دوره صفویه شیوه نسخنویسیها شبیه یکدیگر بودند اما بعد از این دوره، شیوهای در خط نسخ به وجود آمد که از آن به عنوان نسخ ایرانی نام میبردند. این خط تاثیرگذاری در جهان اسلام نداشت زیرا با توجه به اینکه بیشتر کشورهای اسلامی تحت سیطره امپراطوری عثمانی بودند نسخ ایرانی فرصت خودنمایی پیدا نکرد.
این خوشنویس افزود: عکس ما، عثمانی طی ۳۰۰ سال گذشته روی خطوطی که در جهان اسلام مشترک هستند (نسخ و ثلث) سرمایهگذاری عظیمی انجام داد و نتیجه لازم را هم در این رابطه به دست آورد. دلیل این امر نیز کاملاً مشخص است. حکومت عثمانی نزدیک به ۶۰۰ سال در جهان اسلام حرف اول را زده است. همین ثبات، باعث شده در بسیاری از موارد از جمله خوشنویسی، امکان پیشرفت بیشتری داشته باشند. در چنین شرایطی وقتی مسابقات بینالمللی برگزار میشود، میبینیم در حوزه این دو خط، کشورمان چندان حرفی برای گفتن ندارد اما باید توجه داشت که در فستیوالهای هنری خوشنویسی ایرانی همیشه حرف اول را زده است.
فلسفی ادامه داد: سرمایهگذاری ترکها هنوز هم ادامه دارد حتی آنها سعی میکنند هنرهای فاخر دیگر کشورها را به نام خود زنند. برای همین هم شاهدیم سالهاست نسبت به مولانا مدعی هستند و اخیراً نیز با ساختن مجسمه ابنسینا چنین ادعایی را دارند. نکته عجیب اینکه با وجودی که سالهاست آنها خط خود را عوض کردهاند از سرمایهگذاری خود پیرامون خوشنویسی کم نکردهاند.
وی در پاسخ به این سوال که در بحث کتابت قرآن، وضعیت خوشنویسی ایران چگونه است؟ بیان کرد: در جهان اسلام چندان نسخ و ثلث ایرانی پسندیده نمیشود البته در مواقعی که در این دو خط به سبک آنها خوشنویسی میکنیم موفق عمل میکنیم و جایزه هم میگیریم اما آن شکل خوشنویسی همان سبک خوشنویسی عربی و ترکی است. در حوزه آثار غیر مذهبی؛ نستعلیق و شکسته ایرانی حرفهای بسیاری برای گفتن دارد.
این خوشنویس تاکید کرد: متاسفانه به واسطه نداشتن قدرت نفوذ لازم، خوشنویسی ایرانی چندان امکان خودنمایی را در مسابقات بینالمللی پیدا نمیکند. با این توضیح باید تلاش کنیم تا جایگاهی مناسب در خوشنویسی جهان اسلام به دست بیاوریم تا بتوانیم به آنچه که شایسته آن هستیم برسیم.
وی در انتها پیرامون خط عثمان طاها چنین توضیح داد: این خط بیش از خطوط دیگر در کتابت قرآن مورد استفاده قرار گرفته است حرف اول را میزند. این امر نیز به واسطه کیفیت هنری آن حاصل نشده است زیرا به واقع در این رابطه کیفیت هنری چندان وجود ندارد بلکه تنها سرمایهگذاری عربستانیها بوده که توانسته این خط را فراگیر کند حتی در ایران نیز این خط در کتابت قرآن حرف اول را زده و مردم بیشتر خواهان قرآن با خط عثمان طاها هستند.