فرهنگ امروز: دکتر مریم حسینی 

مجوی عیشِ خوش از دورِ باژگونِ سپهر           که صاف این سَرِ خُم جمله دُردی آمیز است

ایران یکی از بزرگترین حامیان فرهنگ و ادب خود را از دست داد.

در این زمانه‌ی خونریز شنیدن خبر از دست دادن یکی از بزرگترین حامیان فرهنگ و زبان و ادب فارسی اندوهی بزرگ و اسفناک است. فرانکلین لوییس در میانه‌ی زندگی آنگاه که می‌توانست شاهد برچیدن ثمره‌ی پژوهش‌ها و تحقیقات و تلاشهای شبانه‌روزی خود باشد درگذشت و ما را تنها گذاشت. درگذشت این انسان فرهیخته و پژوهشگر بی‌مانند را به تمام عاشقان ایران و ادبیات آن تسلیت می‌گویم.

زمانی خبر مرگ لوییس را شنیدم که اتفاقاً مشغول خواندن بخش‌هایی از کتاب مولانا دیروز تا امروز، شرق تا غرب به ترجمه حسن لاهوتی بودم. بر دلم گذشت که صدحیف که چه زود حسن لاهوتی را از دست دادیم. چقدر در این ایام فتنه‌انگیز حضور و همدلی انسانهای بزرگی چون او می‌توانست مرهمی بر دردهای‌مان باشد. دردهای ایران و زبان فارسی که نفس گرم امثال وی آن را حفظ می‌کرد و تاب ایستادگی می‌داد و دریغا نمی‌دانستم که در همان زمان نویسنده‌ی کتاب نیز در آن سوی جهان چشم بر این دنیای فانی بسته و ایرانشناسان و مولوی‌پژوهان جهان را از شرق تا غرب در اندوه خود باقی گذاشته است. پس از درگذشت پروفسور نیکلسون و آن ماری شیمل و لئونارد لویزن از بزرگترین مولوی پژوهان غربی دلمان به حضور لوییس و تلاشهای خستگی ناپذیر وی گرم بود. از دور می‌دانستم که چگونه دکتر لوییس تلاش می‌کرد تا در مرکز پژوهشی خود جوانان علاقه مند به فرهنگ و ادب ایران را از سراسر جهان گرد هم آورد تا آنجا مرکزی باشد برای مطالعه و تحقیق درباره‌ی ایران و ادبیات آن. رساله‌ی دکتری لوییس درباره‌ی سنایی بود و قول انتشار آن را بزودی داده بود. چه آرزوهای بزرگی برای ادبیات ایران داشت که در راه آن از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کرد. بسیاری از پژوهشهایش ناتمام ماند اما نامش بر دلهای تمام دوستداران ادبیات ایران باقی‌ست.

ترجیح می‌دهم پروفسور فرانکلین دین لوییس را از زبان حسن لاهوتی که سال‌ها با او معاشرت داشت و کار کرده بود معرفی کنم که البته خود استاد لاهوتی نیز مصداق تمامی آن بود:

« دکتر لوییس انسانی است بزرگوار، راست کردار، درست گفتار و امین به معنای تمام کلمه... او در کار پژوهشگری خود را مقید به رعایت موازین علمی و پای بندی به اصول اخلاقی و شرافت انسانی می‌داند. دکتر لوییس به ایران و فرهنگ ایران زمین عشق می‌ورزد و نه تنها در حوزه‌ی الهیات و ادبیات کلاسیک بلکه در زمینه‌ی ادبیات امروز و حتی سینمای ایران نیز در آمریکا به پژوهش و تدریس مشغول است. بسیاری از آثار داستان نویسان امروز ایران را به زبان انگلیسی ترجمه کرده و آخرین اثری که از او منتشر شده (سال ۱۳۸۵) ترجمه‌ی همراه با حواشی کتاب مقامات عارف بزرگ شیخ احمد جام معروف به ژنده پیل است... این تلاشهای عالمانه نشان می‌دهد که او در راه معرفی فرهنگ ما ایرانیان به جامعه‌ی دانشگاهی و غیردانشگاهی غرب، با قدمِ صدق گام برمی‌دارد و این خصلت انسانی او در وادی پژوهشگری به راستی ستودنی است.» (مقدمه کتاب مولانا دیروز تا امروز، شرق تا غرب).

منبع: پایگاه اطلاع رسانی شهرکتاب