فرهنگ امروز: پرویز اجلالی از کتابهایش گفت که در نمایشگاه کتاب 1402 در دسترس مخاطبان قرار دارند. نشر ثالث، آگه، احسان و موسسه عالی آموزش و پژوهش و مدیریت و برنامهریزی نشرهایی هستند که کتابهای او را در نمایشگاه عرضه میکنند. در ادامه این گفتوگو را میخوانید:
در چه حوزههایی کار کردهاید و مهمترین رویکردهایی که در کتابهایتان دنبال کردید چه بوده است؟
حوزه کاری من متنوع بوده است اما در دو حوزه بیشتر کار کردهام؛ یکی جامعهشناسی شهر و فرهنگ شهر و دیگری برنامهریزی. این حوزهها به هم مربوط هستند. کتابی که در حوزه برنامهریزی نوشتم اکنون به چاپ دهم رسید. یکی از کتابهایم نیز درباره سینماست و کتابهای دیگری نیز ترجمه کردهام که در حوزه ارتباطات و برنامهریزی شهری بوده است.
در حوزه جامعه شناسی سینما نگاهتان در آثاری که منتشر کردید چه بوده؟
من جامعهشناس هستم بنابراین درباره کتاب سینما، مقصود من جامعهشناسی سینما و رابطه جامعه با سینما بوده است. یک کتاب در سال 83 به چاپ رسید، دگرگونیهای اجتماعی و فیلمهای سینمایی در ایران که داستان فیلمهای ایرانی قبل از انقلاب است. فیلمهای فارسی و رابطهشان با جامعه. بعد از آن چند مقاله است درباره سینما در ایران. اینکه چهطور سینما آمد و در هر دورهای چهطور بود. اینکتابها به نوعی تاریخ تحلیلی سینما در ایران است. یکی دیگر از مسائلی که به آن پرداختم این بود که رابطه سینما با جامعه سنتی و متجدد به چه شکل بود. همچنین رابطه سینما با دولت را هم بررسی کردم. بخشی از کتاب به دورهبندی پرداخته است. سینما در دوره قاجار، در دوره پهلوی اول و دوره پهلوی دوم.
رویدادهای حوزه کتاب به ویژه نمایشگاه کتاب 1402 را چطور ارزیابی میکنید؟
نمایشگاه کتاب معلوم است که مثبت است اما به شرطی که همه ناشران را بپذیرد و دیدگاههای مختلف را مطرح کند. به خصوص ناشران حرفهای. متاسفانه بسیاری از ناشران نمایشگاه تهران ناشران ریزی هستند که شناخته شده نیز نیستند و نمیدانیم چقدر کتابهایشان حرفهای است. اینها ناشران خرد هستند که یک پولی گیرشان آمده و رفتند نشر باز کردند و احتمالا چند وقت دیگر هم تعطیل میشوند.
گاهی نشرهای بزرگ نیز اذیت میشوند مانند ثالث، نی و مرکز که مشاهده میکنیم هر سال یکی از آنها کم است. بعضی سالها میبینیم که از ظرفیت این ناشران استفاده نمیشود. ناشران خرد معروف نیستند و خط فکری معینی هم ندارند. انواع و اقسام کتابها را نیز چاپ میکنند و تنها بعضی کتابهایشان خوب است ولی ناشران حرفهای که سابقه طولانی نشر دارند، آنها مهم هستند؛ مثل مروارید که از 50 سال پیش حضور داشته است. اینها باید اصل جرم نمایشگاه کتاب باشند. همچنین باید قسمت تازهواردها و غیرحرفهایها جدا باشد.
به هر حال نمایشگاه فضای خوبی برای جوانها فراهم میکند که با طراحی و تشویق، فضای مساعدتری برای دسترسی به کالاهای فرهنگی داشته باشند. در حال حاضر جمعیت بالایی از کشور ما به جوانان اختصاص دارد و 70 درصد دانشجویان نیز دختر هستند. طبیعی است که هر جایی هر رویدادی باشد، آنها میآیند.
برای خرید از نمایشگاه کتاب 1402 چه کتابهایی را به مخاطبان پیشنهاد میکنید؟
پیشنهاد کتاب کار سادهای نیست. باید در ابتدا دید که آن فرد چه مطالعاتی داشته و به چه مطالعاتی نیاز دارد. از بین میلیونها کتاب، انتخاب یک کتاب کار بسیار دشواری است. به عقیده من هر کتابی ارزش یک بار خواندن را دارد. اما اگر بهصورت خاص کسی بخواهد جامعهشناسی یاد بگیرد و در این زمینه مطالعه کند، پیشنهاد میکنم از مطالعه کتابهای تاریخ شروع کند. تاریخ معاصر ایران را بخواند که بفهمد چه بر سر این کشور گذشته است. بنابراین هر کتابی در حوزه تاریخ معاصر خواندنی است.
اما اگر فردی بیشتر خواست جامعهشناسی را مطالعه کند میتواند کتابهای رمون آرون جامعهشناس، فیلسوف، مورخ و مفسر سیاسی فرانسوی را بخواند یا کتابهای گیدنز نیز میتواند بسیار برای سیر مطالعاتی مفید باشد.