به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا:
حمیدرضا بیدقی، طراح پوستر سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، درباره طراحی این پوستر به خبرنگار ایبنا گفت: این دومین دورهای است که پوستر نمایشگاه کتاب تهران را طراحی میکنم و طراحی دوره سیودوم این نماشگاه را نیز بر عهده داشتم. زمانی که این کار به من سپرده شدم یک سری ایدهها در ذهن داشتم. معمولاً در نمایشگاههایی مانند نمایشگاه کتاب جنبه فرهنگی بیشتر غالب است نسبت به طراحی پوستر رویدادهایی مانند جشنواره فیلم فجر. چرا که سینما صنعت است ولی کتاب صنعت نیست. البته چاپ صنعت است ولی خود کتاب صنعت محسوب نمیشود و بار معنوی آن بیشتر است بنابراین از المانهایی استفاده کردم که بتواند بومی باشد چون این رویداد در ایران برگزار میشود.
بیدقی افزود: مشخصترین المان بومی بودن، استفاده از فرمهای سنتی و کلاسیک است و تلاش کردیم گرافیک محیطی و فضای بصری نمایشگاه با پوستر نیز هماهنگی پیدا کند. در پوستر از عناصر مینیاتور و گل و مرغ استفاده کردم و آن را با فضای مدرن ترکیب کردم. آن دری که میان پوستر به صورت کتاب باز شده است یک عنصر مدرن است ولی در کنار آن عناصر سنتی و هنری کلاسیک ما با هم ترکیب شدهاند. کتابی که مانند یک در باز میشود، نوری از پشت آن به محیط تابیده و این در ذات خود مشخص است معنی آن چیست و پشت آن کشوری با گل و مرغ پوشیده شده و کشوری پر از زیباییها است.
بیدقی ادامه داد: با کتاب میتوانیم به آگاهی و شناخت بیشتر از کشور خود دست پیدا کنیم؛ برای همین شعار نمایشگاه «بخوانیم برای ایران» است. در حال حاضر کشور دچار مشکلات زیادی است و مشکل بزرگی که امروز به سایر مشکلات دامن میزند کم مطالعه کردن و کمبود آگاهی ماست. هر چه مردم آگاهتر شوند زندگیشان بهتر میشود. از این جهت سعی کردم ایدههایی که داشتم پیاده کنم. عناصر بصری پوستر شامل کتاب، نقشه ایران و آدمهایی است که در حال حرکت هستند، یکی از آنها جستجوگر است، یکی از آنها معناگراست، حتی خانمی در پوستر است که دنبال آن است که کتابی برای کودکش بگیرد و گروهی از آدمها در حال مطالعه هستند.
پرسوناژهای خانم در این پوستر در دو نقش مختلف هستند
این طراح پوستر با اشاره به حضور زنان در این پوستر گفت: دو پرسوناژ ما در این پوستر خانم هستند که مربوط به دو دوره مختلف مینیاتور هستند. که یکی از آنها به مینیاتور زمان بایسنقری نزدیک است. دیگری که روی زمین نشسته است مربوط به دوره نزدیک به صفویه است. پرسوناژها از سه دوره هستند. نظر من این است که خانمها نیز حتماً در پوستر باشند برای اینکه متاسفانه در ارائههای بصری ما در فیلم، طراحی جلد و مجله نقش خانمها کمرنگ است. یکی از خانمهایی که در پوستر حضور دارد جنبه مادری دارد و یکی از آنها جنبه مستقلتری دارد که کنار در ایستاده است.
بیدقی درباره تفاوت طراحی پوستر برای یک رویداد فرهنگی مانند نمایشگاه کتاب و جشنواره فیلم فجر گفت: این موضوع با بحث صنعتی کار مربوط می شود؛ در طراحی پوستر برای جشنواره بحث کمی تخصصیتر میشود. مردمی که در جشنواره به سینما میروند کسانی هستند که معمولاً سینما را دنبال و نقد میکنند اما در نمایشگاه کتاب بحث متفاوت است؛ ذات این دو با هم تفاوت میکند. در هر خانهای از حداقل دو کتاب قرآن و دیوان حافظ و گاهی کتابهای دیگر را هم میبینید؛ کتاب جزو بافت خانههاست و حتی برخی به عنوان دکور استفاده میکنند اما الزاماً همه خانوادهها فیلم تماشا نمیکنند.
وی ادامه داد: کسی برای وقت تلف کردن کتاب نمیخواند، همه برای آموختن مطالعه میکنند. ولی مردم فیلم را معمولاً برای سرگرمی میبینند. تجربه طراحی پنج دوره پوستر بخش ملی و هفت دوره بخش جهانی جشنواره فیلم فجر را داشتم و به فضای هر دو آشنا هستم. فضای نمایشگاه کتاب صمیمیتر، عامتر و مردمپسندتر است، با این حال طراح نباید به خاطر مردمپسندبودن آن بخش هنری پوستر را حذف کند. این موضوع نکته مهمی است که سعی کردم هر دو همراه هم باشند؛ به طوری که هر فردی با هر سطح سوادی از این پوستر خوشش بیاید.
فضای کتاب، صمیمیتر از سینماست
این هنرمند در پاسخ به اینکه چرا معمولاً انتقادات در پوستر جشنواره فیلم فجر، برخلاف پوستر نمایشگاه کتاب زیاد است، گفت: در سینما فضای تو در تو و باندی بیشتری دارد. اولین چیزی در جشنواره فیلم مورد هدف نقد قرار میگیرد، پوستر آن است و متاسفانه همه برای از میدان به در کردن یکدیگر دست به کار میشوند. از بودجه گرفته تا دبیر جشنواره و … همه را مورد انتقاد قرار میدهند اما در نمایشگاه کتاب آدمها با کتاب صمیمیتر هستند و دیدشان صمیمیتر است، اینجا باندبازی مخوف سینما در کتاب وجود ندارد.
بیدقی افزود: این را به تجربه به شما میگویم فضای کتاب، صمیمیتر است. همچنین اصولاً مردم ما با پوسترهای تصویرسازیگونه، ارتباط بیشتری برقرار میکنند تا اینکه کاراکتر خاصی روی پوستر بگذارید مردم با آن ارتباط نگیرند یا از تکنیکهای پیشرفته و مینیمال گرافیک استفاده کنید.
وی با بیان اینکه تلاش کردم فضا را رنگی، گرم و صمیمی و تصویرسازی گونه طراحی کنم گفت: از این جهت میتوان گفت این پوستر پس زنندگی ندارد. برای کسانی که این پوستر را نقد میکنند در جواب میگویم من در این پوستر کاری کردهام که کمتر طراحی جرأت انجام آن را دارد؛ کسی جرأت نمیکند آن کتاب قرمز را وسط پوستر بگذارد. دوستان به من میگفتند روی جلد آن کتاب فردوسی را بیاور چرا که بزرگداشت فردوسی را در پیش داریم ولی من مخالفت کردم، چرا که این کتاب با آن جلد قرمز فضای پوستر را میشکند و یک پوستر باید این کار را بکند. در غیر این صورت دیده نمیشود. خوشبختانه از آن استقبال زیادی شد.
این هنرمند با اشاره به طراحی پوستر نمایشگاه در دوره سیودوم گفت: معمولاً دید میزانسنی من در طراحی پوستر، سینمایی است. یکی از دوستان نیز میگفت گویا در این پوستر پروژکتوری روشن است که منتظر فیلمبرداری است. قطعاً کار پوستر و نمایشگاه کار یک نفر نیست و کارگروههایی وجود دارد که نظر میدهند. گرافیک در ذات خود تعاملی بین سفارش دهنده و طراح است. پوستر، نقاشی نیست که آن را به دیوار بزنیم و بگوییم برای من مهم نیست چه کسی از آن خوشش میآید. گرافیست باید بتواند رضایت سفارش دهنده را تامین کند اما به خودش ضربه نزند.
بیدقی ادامه داد: کسی نمیتواند بگوید پوستر امسال کار ضعیفی ارائه شده، عناصر پختهای در آن است، رنگ پرچم ایران را در آن میبیند بدون آنکه پرچم واقعی در آن قرار دهیم، آدمهای آن هر کدام مشغول به کاری هستند که چشم مخاطب حرکات آنها را دنبال میکند؛ پشت در قرمز یک راز وجود دارد، رازی که به کشور ما میخورد و آن آگاهی مردم ماست. این پوستر داستان دارد برای همین به نظر وجه سینمایی نیز دارد.