به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از خبرگزاری فارس؛ در این مراسم مهدی فضائلی، مدیر انتشارات سروش گفت: امروز به دلایل مختلف ضرورت دارد غرب را بشناسیم، اول به دلیل اینکه غرب واقعیتی انکارناپذیر است و با مجموعهای از ارزشهای و فرهنگ خودش دنیا را تحت تاثیر قرار داده است پس ما باید آن را به عنوان یک واقعیت تاثیرگذار بشناسیم. دلیل دیگر اینکه غرب چیزهایی دارد که ما باید آنها را بیاموزیم، غرب شر مطلق نیست که هیچ آموزه مثبتی در آن نباشد، ما باید نکتههای مثبت آنها را برای تعالی و سعادت جامعه انسانی مورد استفاده قراردهیم.
وی افزود: نکته مهم دیگر این است که موقعیت امروز غرب با راحتطلبی به دست نیامده و غرب برای تسلط خود بر جهان زحمت بسیار کشیده است و ما باید برای از بین بردن این سلطه، کوشش و شبزندهداری کنیم تا با فرهنگ غنی خود در آنچه که امروز بر دنیا مسلط شده غلبه کنیم.
مدیرعامل انتشارات سروش اظهار داشت: دلیل دیگر شناختن غرب این است که غرب دشمن ما است و به عنوان یک فرهنگ مهاجم همواره به دنبال سود و منفعت خودش است و با هرچیزی که با این سود مخالف باشد مخالفت میکند و از آنجا که اندیشههای جمهوری اسلامی در تعارض با منویات غرب قرار گرفته آنها تمام تلاششان را برای ساقط کردن جمهوری اسلامی به کار میبرند پس از این منظر این ضرورت، ضرورت دشمن شناسی است.
فضائلی گفت: کلیت غرب خود برتربینی و خود محوری است و غرب را میتوان از زوایای مختلف شناخت. امتیاز این شش کتاب آن است که غرب را از نگاه غرب مورد نقد قرار داده است و دستپروردههای این جامعه خودشان را نقد کردهاند و به قدری آثار انتقادی در این زمینه زیاد است که انتخاب آثار برای ترجمه برای ما مشکل شده بود.
مدیرعامل انتشارات سروش همچنین در پایان سخنانش خبر تکمیل این مجموعه را با کتابهای دیگری داد و اظهارداشت: در تکمیل این مجموعه، مجموعه کتابهای آمریکا شناسی را شروع کردهایم؛ به عنوان کشوری که حتی کشورهای اروپایی هم نگران تهاجم فرهنگی آن هستند. همچنین در همین راستا کتابهای هالیوود شناسی را در دست تهیه داریم و امیدواریم که حداقل دو عنوان آن به نمایشگاه کتاب بعدی برسد.
ریشه غربزدگی در ایدهآلها است
سخنران دیگر این مراسم محمد رجبیدوانی رئیس کتابخانه مجلس بود.
وی با مورد نیاز این مجموعه کتابها برای جامعه به جلسات غربشناسی خود در سال ۵۹ و پس از آن در سالهای اوایل دهه ۸۰ اشاره کرد و گفت: علت پرداختن من به غرب این بود که غرب به یک معنا یعنی جهان امروز. معناهای جغرافیایی،سیاسی و فرهنگی برای غرب متصور است که معنای سیاسی آن با فروپاشی شوروی از میان رفت اما به لحاظ فرهنگی قرن بیستم جهانی غربی داریم چون در بیشتر دنیا مبادی فکری و زیبایی شناسی غرب را پذیرفتهاند و مصرف و خریدشان مطابق زیبایی شناسی غرب است.
وی با بیان این حدیث از امام علی(ع) که بهاء و اعتبار هر انسان به چیزی است که میپسندد، اظهارداشت: وقتی زیبایی شناسیمان تغییر کند همه چیزمان عوض میشود اگر آنچه که من میپسندم با آنچه که یک غربی میپسندد یکسان باشد من غربی شدهام هرچند گوشت خوک نخورم یا مشروبات الکی مصرف نکنم، وقتی اینگونه شد دیگر لازم نیست غرب وارد کشوری شود چون ملت آن کشور خودشان غرب را در کشورشان میسازند و این نکته مهمی است.
رئیس کتابخانه مجلس گفت: آنچه که غرب را غرب کرده است همین دیدگاه ظاهرگرایانه به دنیا است که اسمش را واقع بینتی گذاشتهاند و این اتفاق محصول امروز و دیروز نیست بلکه ۵۰۰ سال پشتوانه دارد آنچه که غرب را غرب کرد در قرون وسطی اتفاق افتاد. ما معمولاً براساس نوشتههای ژورنالیستی تصور نادرستی از قرون وسطی داریم و آن را دوره توحش و تاریکی قلمداد میکنیم در حالی که این چنین نبود. غرب از آن زمان برای خلاصه کردن همه چیز در دنیا ابتدا توجیه دینی آورد که اصلاً چه کسی گفته ثروتاندوزی بد است و اتفاقاً ثروت اندوزی باعث قرب به خداوند است و اصلاً انسان فقیر نمیتواند خدا را بپرستد و این دیدگاه هم آنها را سوق داد به سمت فتوحات و به دست آوردن دنیا.
رجبی گفت: در آن سالها، اروپاییها فن و علم را از مسلمانان گرفتند ولی کاری به خود اسلام نداشتند چون آنها با اسلام بنی امیه و اسلام بنی عباس مواجه شدند هرچند در این میان اروپاییان بسیاری هم بودند که مسلمان شدند. امروز هم ما در مقابل میتوانیم چیزهایی از آنها بگیریم ولی در عین حال عمق فرهنگی آنها را نیز بشناسیم، مهم دلخواه و پسند ماست و باید بدانیم اگر پسند ما با غربیها متفاوت نباشد ما خودمان غربی هستیم.
وی افزود: ریشه غربزدگی در ایدهآلها است. خیلی اشتباه است اگر گمان کنیم کعبه یکی است ولی راههای متفاوتی به آنها میرسد، هدف غرب آباد کردن دنیا است اما هدف و کعبه ما چیز دیگری است و ما نباید در این زمینه دچار التقاط شویم. بعضی از مشکلاتی که امروز در جامعهمان میبینیم مثل گسترش تجرر، متلاشیشدن خانوادهها، اعتیاد و غیره همه علائم جامعه غربی است منتهی در حد محدودتری و ما باید مراقب این علامتها باشیم.
رجبی درباره کتابهایی که انتشارات سروش چاپ کرده است، گفت: این کتابها انصافاً در نشان دادن بعد سیاسی و فرهنگی غرب بسیار موثر است همانطور که آنها کتابخانههای بسیاری درباره ایرانشناسی دارند ما نه تنها ۶ کتاب بلکه ۶ هزار کتاب در این حوزه نیازمندیم و این کتابها میتواند آغازگر نهضتی باشد که امیدوارم فراگیر شود و به تشکیل پژوهشکدههایی مثل غربشناسی بیانجامد.
در پایان این مراسم از مجموعه ۶ جلدی کتابهای غرب شناسی که عبارتند از تکنولوژی رها، غرب چگونه غرب شد، شبکه فریب، درسهای دیپلماسی و اسلامهراسی رونمایی شد.