نام کتاب: جنبش دانشجویی پلیتکنیک تهران
نویسنده: عباس عبدی
ناشر: نی
چاپ: 1393
تعداد صفحات: 367 صفحه
قیمت: 20 هزار تومان
فرهنگ امروز: جنبش دانشجویی ایران بخش مهمی از جنبش سیاسی منتهی به انقلاب است و دانشکده پلیتکنیک تهران (دانشگاه امیرکبیر کنونی) نیز یکی از پایگاههای مهم این جنبش بود که به همین دلیل نیز دوبار تا مرز انحلال پیش رفت. کتاب حاضر از یک سو دغدغه نویسنده در پاسخ به این پرسش جامعهشناسی تاریخی است که چرا در ایران انقلاب شد و چرا اسلامی؟ و از سوی دیگر علاقه و ایفای دین نسبت به دانشگاه پلیتکنیک تهران است که خود نیز عضوی از دانشجویان سیاسی این دانشگاه بوده، از اینرو کوشیده که پاسخ به پرسشهای دغدغه اول خود را از طریق تحلیل جنبش دانشجویی پلیتکنیک از بدو تأسیس (1338) تا پیروزی انقلاب (1357) به دست آورد. هرچند تأکید نویسنده بر بخش اسلامی این جنبش دانشجویی است ولی تا آنجا که شرایط و امکانات اجازه داده سایر گرایشها را نیز در تحلیل خود لحاظ کرده است.
نویسنده در خصوص دلیل نگارش این کتاب اینگونه میگوید «انجام این پژوهش متأثر از وجود و ترکیب چند انگیزه بود. امثال من جزو نسلی هستند که زندگی سیاسی و اجتماعی آنان با انقلاب زاده و با آن بزرگ شدهایم، و تا پایان عمر نیز هویت و ذهنیت ما به نحوی درگیر این اتفاق مهم است. اکنون که بیش از چهار دهه از آغاز این تحول و سه از پیروزی انقلاب گذشته، غیر طبیعی نیست که درصدد بازبینی و درک درست و علمی آن رویداد از خلال تجربیات شخصی خود برآییم. از سوی دیگر علایق و مطالعات شخصی من در حوزه جامعهشناسی، موجب میشد که همواره دو سؤال چرا انقلاب؟ چرا اسلامی؟ در قالب یک پرسش ترکیبی و کلیدی در حوزه جامعهشناسی تاریخی در برابرم قرار داشته باشد، پرسشی که تاکنون در پاسخ به آن دهها کتاب و صدها مقاله نوشته شده است، اما باز هم جا برای نوشتن در این باره وجود دارد. پاسخ به این دو پرسش شیوههای متعددی دارد، در این پژوهش کوشیدهام که پاسخ هر دو پرسش را بر حسب وقایع و تجربیاتی که درون یک محیط مشخص و البته نمونه، چون پلیتکنیک تهران رخ داد، بیان نمایم. از سوی دیگر تعلق خاطر و حتی تعصب به دانشکده صنعتی پلیتکنیک تهران ویژگی معمول در میان دانشجویان آن است و برای من نیز، 10 سال زندگی کردن در این محیط این تعلق خاطر را دو چندان کرده و انگیزهای شده است تا دِین خود را بر حسب تواناییام نسبت به این محیط دوستداشتنی ادا کنم و بهترین کاری که از عهده من بر میآمد و میتوانستم انجام دهم تدوین یک ویژگی مهم این دانشکده، یعنی جنبش دانشجویی آن بود.»
فصلهای کتاب عبارت است از: «تأسیس پلیتکنیک»، «دانشجویان ورودی به پلیتکنیک (1357-1338)»، «فعالان چریکی در پلیتکنیک»، «غروب همه را خانه میآورد (دوره اول: 1343-1338)»،«آرامش پیش از طوفان (دوره دوم 1347-1343)»، «جرقهای که بر هیزم تر زده شد (دوره سوم: 1352-1348)»، «ترکیدن حباب قدرت (دوره چهارم 1357-1353)».