نام کتاب: بنیادهای نظری علم سیاست
نویسنده: علی اردستانی
ناشر: قومس
چاپ: 1393
تعداد صفحات: 292 صفحه
قیمت: 12 هزار و 500 تومان
فرهنگ امروز: در حوزه علوم سیاسی دکتر علی اردستانی نامی آشناست. و تألیفات و ترجمه‌های او به عنوان منابع دست‌اول و مورد اعتماد، محل رجوع بسیاری از دانشجویان و اساتید این حوزه است.
کتاب «بنیادهای نظری علم سیاست» به قلم علی اردستانی به نقش و جایگاه مفاهیم و ایده‌های علوم سیاسی در فرایند تکمیل جامعه به ایجاد درک درست و اصولی تحول مفاهیم نظری علم سیاست می‌پردازد. نویسنده در توصیف کتاب خود در مقدمه می‌گوید «در یک معنا، تمام کتاب مبارزه با دیدگاه کمیت‌گرا و تکنوکراتی است که [همه چیز را در آیینه اعداد و ارقام می‌بیند و ما را درگیر موضوعی می‌کند که نه‌تنها کمکی به «کارایی» بیشتر علم سیاست و به تبع آن نهادهای حاکم نمی‌کند، بلکه ما را در دریایی از مفاهیم نظری و تئوریکی غوطه‌ور می‌کند که ضرورتاً هم به نتیجه مشخص و معینی نمی‌رسد.] نقش و جایگاه مفاهیم و ایده‌ها را در فرایند تکامل جامعه نادیده می‌گیرد و می‌کوشد با توسل به ضرورت‌های منطقی عاجل حاکم بر سیستم سیاسی ـ اجتماعی راهکارها و راه‌حل‌هایی برای مسائل و مشکلات مبتلا‌به آن پیدا کند.»
فرض اساسی کتاب این است که میان تحول مفاهیم و شکل‌گیری نهادها در جامعه رابطه‌ای ضروری وجود دارد و در پرتوی همین فرضیه می‌کوشد به بررسی مهم‌ترین مسأله پیش روی جوامع کنونی، یعنی چگونگی تحقق حیات معطوف به دموکراسی بپردازد، موضوعی که به نظر می‌رسد با وجود تمامی تلاش‌ها هنوز با مجموعه‌ای از بحران‌ها رو به رو است. از منظر نویسنده کلید فهم این موضوع به درک چگونگی مفصل‌بندی مفهوم دموکراسی در میان دستان علم سیاست بر می‌گردد. علم سیاست به عنوان علم اداره و هدایت امور جامعه همواره در پرتو اقتضائات و استلزامات خودش به تعریف و فرمول‌بندی دموکراسی پرداخته است و تا زمانی که خود این علم ماهیتی دموکراتیک نیابد نمی‌توان انتظار داشت جامعه نیز از ساختار و بنیانی دموکراتیک برخوردار شود.
این کتاب در واقع به نوعی ادامه کتاب قبلی اردستانی «ساختار و ماهیت روش‌شناسی در علم سیاست» است که در آن به موضوع روش‌شناسی در علم سیاست پرداخته است. مباحث نظری در این کتاب مبنا و اساس نظری مباحث کتاب بنیادهای نظری علم سیاست را تشکیل می‌دهد. کتاب در چهار فصل «پارادایم فلسفه‌باوری»، «پارادایم کلام‌باوری»، «پارادایم علم‌باوری»، «پارادایم فرهنگ‌باوری» تنظیم شده است.
در بخشی از کتاب در خصوص تبارشناسی پارادایم علم سیاست تجربی آمده است «نخستین اندیشمندی که تحت تأثیر روحیه جدید تجربه‌باوری قرار گرفت و مطالعاتش آغازگر مطالعات تجربی در علم سیاست شد، نیکولو ماکیاولی بود. او که به واقع اولین دانشمند علوم اجتماعی در مفهوم مدرن می‌باشد، برای نخستین‌بار کوشید تا آهسته و با تردید به موضوع مورد بررسی خود از چشم‌اندازی «علمی» بنگرد. این بدان معنا بود که او می‌بایست از میان کل واقعیت‌های زندگی انتخابی صورت دهد و تصمیم بگیرد که چیزی باید از تصویر حذف شود. در واقع، مساله، هم در رنسانس و هم در علم رنسانس، این بود که «چه چیزی را باید کنار گذاشت.» در مورد ماکیاولی، چیز کنارگذاشتنی از حوزه شمول سیاست عبارت است از اخلاق یا آنچه که باید باشد.» (ص 189)