فرهنگ پسامدرن
عبدالکریم رشیدیان
سال چاپ: ۱۳۹۳
ناشر: نی
تعداد صفحات: 808 صفحه
قیمت: 64 هزار تومان
فرهنگ پسامدرن از عبدالکریم رشیدیان، نخستین فرهنگنامهی پسامدرن است که به تازگی از سوی نشر نی وارد بازار کتاب شده است. این کتاب در مدخلهای گوناگون خود مهمترین چهرهها، نظریهها، مفاهیم و اصطلاحات پسامدرن را معرفی میکند و دامنهی این معرفی را به حوزههای متنوع فرهنگ و اندیشه همچون فلسفه، ادبیات و هنرها، دانشهای طبیعی و اجتماعی، دانشهای محض، الاهیات، اخلاق، سیاست، روششناسی، ایدئولوژی، اندیشهی اقتصادی و جنبشهای نوظهور اجتماعی و فکری معاصر گسترش میدهد. ازهمینرو، مدخلهای این فرهنگ که در عین فشردگی پروای دقت و عمق نیز داشته اند میتوانند برای دانشجویان و پژوهشگران رشتههای گوناگون سودمند باشند و بهعنوان آغازگاهی برای مطالعات جهتدارتر و ژرفتر به آنان خدمت کنند.
نویسنده در مقدمه هدف خود از نگارش این کتاب را پدیدآوردن مجموعهای میداند که وجه مهمی از دگرگونیهای اندیشهی معاصر را در حوزههای گوناگون بازتاب دهد و میگوید «احساس نیاز به چنین منبعی به زبان فارسی همراه بود با آشنایی من با دو کتاب:
The Routledge Companion to Postmodernism, Edited by Stuart Sim, 2001.
Encyclopedia of Postmodernism, Edited by Victor E. Taylor and Charles E. Winquist, Routleledge, 2001, 2004, 2005
این آشنایی به ترجمهی بخشهای عمدهی هر دو کتاب انجامید اما بررسی نقاط قوت و ضعف هر دو کتاب مرا از ادامهی کار منصرف کرد. کتاب اول حوزههای متنوعتری را پوشش میداد اما بیان اجمالی مطالب در مدخلها پذیرفتنی نبود. کتاب دوم به بررسی عمیقتر مطالب میپرداخت اما مدخلهای آن با تکیهی بیشتر بر مضامین فلسفی از تنوع لازم برخوردار نبودند. این دلایل و ملاحظات دیگر سبب شد اندیشهی تدوین کتابی شکل گیرد.»
رشیدیان در خصوص ویژگیهای این کتاب بر این نظر است اندیشههای جدید را تا حد امکان در همهی گوناگونی آن دنبال میکند. از همینرو با توجه به مدخلهای موجود در این کتاب و با استفادهای از بسیاری ازفرهنگهای دیگر حدود 400 عنوان تعیین گردید که تا حدودی به دغدغهی تنوع پاسخ میگفت.
نویسنده تلاش کرده است مدخلها را نه گزارشگونه بلکه بررسی عمیقتری از مضامین موردنظر باشد و بدین منظور شیوهی معمول مدخلنویسی تا حدی به سود شیوهی مقالهی نویسی انجام نشده است. رشیدیان معتقد است این شیوه در شرایط کمبود منابع یا عدم امکان پیگیری مستقل مطلب از سوی خواننده سودمندتر مینمود.
همچنین این کتاب متناسب با محیط، نه گزارشی کلی بلکه همزمان پاسخی است به پرسشهای مشخص و ویژهای که در میان دانشجویان و پژوهشگران دربارهی پدیدههای نوظهور اندیشهی معاصر شکل میگیرد. رشیدیان علاوه بر دو منبع انگلیسی ذکر شده، از منابع گوناگون و گستردهای استفاده کرده است. و در نهایت نویسنده در پایان مقدمه این کتاب را بیش از آنکه محصول دانستههای خود بداند، فراوردهی آموختههایش میداند که میتواند پایهای باشد که در آینده به منبعی بسیار گستردهتر و کارآمدترتبدیل شود.