مبانی فلسفه رادیکال
چاد کائوزر
مترجمان: فواد حبیبی و امین کرمی
ناشر: علمی و فرهنگی
تعداد صفحه: ۳۳۲ صفحه
قیمت: ۲۵ هزار تومان
کائوزر دست به نگارش اثری زده که از همان آغاز اعلام می‌کند فلسفه رادیکال حاصل تعیین موضعی انتقادی و برخروشیدنی آشکار علیه وضع معیوب جهان است. او بر پایه استیضاح گذشته و بازیابی و بازخوانی جنبش‌ها، شورش‌ها و مقاومت‌های جمعی حتی به ظاهر کم‌اهمیت تلاش دارد اراده ما را در وضعیت موجود با سازش‌ناپذیری و سرسختی‌ای آشتی دهد که همواره از ویژگی‌های زبان رادیکال، تفکر انتقادی و سوژه‌های مقاومت بوده است. به عبارتی، کلیت طرح این اثر با نام فلسفه رادیکال به نوعی نوشتن پادتاریخ مفهوم و ایده اندیشیدن رادیکال به شمار می‌رود. کائوزر در این کتاب فلسفه انتقادی را صرفا با الحاق پسوند رادیکال متمایز نمی‌سازد. برای او فلسفه قسمی تغییر نظری در امر رادیکال است و چیزی که تغییری ریشه‌ای در تعبیر ما از فلسفه را هدف گرفته است؛ چراکه این دو واژه اساسا در رابطه سراسر دیالکتیکی با همدیگر هستند و تصور آن‌ها به صورت مجزا از هم بی‌معنی است. برای کائوزر فلسفه خارج از موضع رادیکال انضمامی و ملموس و همچنین موضع رادیکال انضمامی بیرون از فلسفه خاص خود بی‌معنا و لااقل ناقص جلوه می‌کند. نویسنده این پیوند دوسویه را در تمام چهار فصل کتاب تا سرحد امکان حفظ می‌کند و بدان در مقام روش‌شناسی این قسم فلسفه وفادار می‌ماند
او به خوبی می‌داند که خود اصطلاح فلسفه رادیکال از پیش حاوی قسمی تنش و تقابل رادیکال است میان فلسفه و علوم اجتماعی و سیاسی که رفع دلبخواهی این تنش به نفع یک طرف است. راه‌حل پیشنهادی کائوزر، حفظ این تنش و شکاف و قبول این دوپارگی و در عین حال پیوند پر تنش است، جایی که همین تنش خود فلسفه رادیکال را واجد بعدی به شدت رادیکال می‌سازد.
نویسنده فلسفه را نه در مقام پادوی فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی مفصل‌بندی می‌کند و نه در هم‌خوانی با مرزهای مرسوم آکادمیک، بلکه آن را در مقام تفکری زنده و تنیده‌شده در تک‌تک بافت‌های زندگی اجتماعی، از تصرف فیلسوفان تارک دنیا و برج عاج‌نشین اعظم و هپروتی خارج می‌سازد.
فواد حبیبی و امین کرمی مترجمان اثر در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته‌اند تاکید دارند که فلسفه رادیکال، بی‌تعارف و آشکارا، خود را نه یکی از روایت‌ها از فلسفه، بلکه فلسفه را به‌مثابه ذات راستین شورش منطقی جانور ناطق می‌داند؛ ذاتی که با به چالش کشیدن تفکر رایج و پذیرفته‌شده، راه خویش را از علم، سنت و افکار عمومی از همان آغاز جدا کرد و البته تاوان آن را به صورتی نمادین با جان بنیان‌گذار خویش پرداخت. درواقع فلسفه رادیکال هیچ معامله و رابطه‌ای را با ایدئولوژی و خواب تفکر برنتابیده و تمام‌قد در خدمت کابوس تفکر ظاهر می‌شود؛ کابوسی که خود را نه در تابلوی سردر آکادمیای افلاطون و درپارتمان شیک و خوشنام فلسفه آدکادمی‌های بزرگ امروزی، بلکه در واکاوی‌های ریشه‌ای و خرمگش‌وار سقراطی از هر چیز و همه‌چیز نشان می‌دهد.
به عبارت دیگر فلسفه رادیکال نه تلاشی شهودی، خرافی و انتحاری که پاتکی است فکورانه، نه فقط به زبان رسانه‌ها و ایدئولوژی که به زبان خواب‌زده فلسفه رسمی، نه فقط علیه مفاهیم که علیه فکت‌ها، نه فقط علیه واقعیت نمادین که علیه نمادهای واقعیت.
از نگاه نویسنده جهت‌گیری به سوی نظریه اجتماعی رادیکال و کنش جمعی بخشی از مجموعه تعهداتی است که همراه با هم فلسفه رادیکال را ممتاز می‌سازند. این مجموعه شامل ترکیبی از یک روش‌شناسی انتقادی، تمرکز بر ساختارها و کاربست‌های اجتماعی خاص و شرایط مادی، مقاصد رهایی‌بخشی و گره‌زدن این‌ها با زمینه‌ای از کنش جمعی است که این مقاصد در آن می‌توانند تحقق یابند.
او توضیح می‌دهد که قرار گرفتن و دربرگیری این لحظه عملی و رهای‌بخشی در ساخت واقعی فلسفه رادیکال بدان معناست که این فلسفه ترکیبی متکثر و بینارشته‌ای دارد. توسعه نظریه‌ای اجتماعی درباره اشکال معاصر ستم که بتواند بدیل‌هایی مفصل‌بندی کند و شیوه جهت‌گیری مقاومت انتقادی را معین سازد، نیازمند معرفتی است که از دیگر رشته‌ها، تجارب و چشم‌اندازها نشئت می‌گیرد. بدین سان فلسفه رادیکال از کارهای رشته‌هایی چون تاریخ، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی و اقتصاد بهره می‌گیرد و این حتی با وجود آن است که در برابر روش‌هایی که آنان به کار می‌گیرند و منافع مادی‌ای که بدان خدمت می‌کنند موضعی انتقادی اتخاذ می‌کند.
چاد کائوزر همچنین در این اثر متذکر می‌شود که برای مقاومت موثر در برابر ساختارهای ستم عمل‌کننده در ذهنیت‌ها، بدن‌ها، هنجارها، نهادها و محیط مصنوع ما، اشکال گوناگون مبارزه ضروری‌اند. از کنش‌های نافرمانی و مقاومت سیاسی تا طرح‌های آموزشی در تاریخ اجتماعی، روابط اجتماعی و کنش خودانتقادی و توسعه و تکوین روابط، اعمال و نهادهای بدیل.
برخی از عناوین و سرفصل‌های کتاب نیز عبارتند از: روش‌شناسی انتقادی، مارکسیسم و نقد طبقاتی، فمینیسم و نظریه کوئیر و ضدیت با نژادپرستی و مسئله سفیدبودگی.