«مشاوره با افراد در گستره عمر»
دنیلو.وانک، کمبرلیر. هال، شریلا. جاستین و لوسی وانگ هرناندز
مترجم: امیر علی مازندرانی
ناشر: انتشارات سمت
تعداد صفحه: 438 صفحه
قیمت: 54 هزار تومان
مترجم در مقدمه مینویسد: «در روانشناسی رشد، بیشتر نظریهها بر یک دورة سنی خاص، بهویژه دورة کودکی، متمرکزند. از طرف دیگر، در بخش عمدهای از نظریههای مشاوره، اکثر گزارهها و مثالها به مراجعان بزرگسال اختصاص دارد. اما دیدگاه گسترة عمر تمامی دورههای زندگی، از زمان لقاح تا مرگ، را در نظر میگیرد. بر اساس این دیدگاه، هیچ دورهای بر دورههای دیگر رشد ارجحیت ندارد؛ بلکه افراد در هر دوره نیازها، چالشها و تکالیف رشدی منحصربهفردی دارند که از مراحل رشدی قبلی تأثیر پذیرفتهاند و نحوة حلوفصل آنها بر مراحل بعدیِ رشد تأثیر میگذارد. از سوی دیگر، افرادی که برای مشاوره مراجعه میکنند نیز در دورههای مختلفی از زندگیاند. ممکن است مراجعْ مادری باشد که با مشکل بیخوابیِ کودک شیرخوارش روبهروست، یا ممکن است مراجعْ سالمندی باشد که بهدلیل نزدیک بودن احتمالی زمان مرگش، با بحران روانی دستوپنجه نرم میکند.
به همین دلیل، از دانشجویان و متخصصان مشاوره انتظار میرود از مسائل ویژة هر مرحله از زندگی اطلاع داشته باشند و بتوانند دانش و مهارتهای مشاورهشان را با در نظر گرفتن سطح رشدی مراجع به کار گیرند. از این رو، «مشاوره در گسترة عمر» یک حیطة تخصصی ضروری و متمایز است، و در برنامههای درسی استاندارد مشاوره، معمولاً درسی را به این حیطه از دانش اختصاص میدهند. با وجود این، کتابهای درسی معدودی این حیطه از دانش را پوشش میدهند. یکی از بهترین کتابها در این حوزه کتابی است که در دست دارید. کتاب حاضر بر اساس آخرین استانداردهای شورای اعتباربخشی مشاوره و برنامههای آموزشی مرتبط (CACREP) تدوین شده است و در مورد مشاوره در هر یک از مراحل رشد انسان بحث میکند.»
کتاب در سیزده فصل رشد انسان در گستره زندگی را از ابتدای زندگی تا کهنسالی پوشش میدهد. در همین رستا در مقدمه مترجم میخوانید: «در بطن مطالب این کتاب، باور نویسندگان به اهمیتِ در نظر گرفتن مسائل فرهنگی در مشاوره موج میزند. بنابراین، در هر فصل، مطالبی در مورد مشاورة پاسخگو به نیازهای فرهنگی مختلف، اهمیت درک ویژگیهای فرهنگی خود، و شناخت نسبی و احترام به فرهنگهای گوناگون مراجعان گنجانده شده است. از ویژگیهای دیگر این کتاب تأکید بر تمرین عملی مطالب ذکر شده در کتاب است که ماهیت کاربردی علم مشاوره را منعکس میکند. همچنین، مثالهای متعدد کتاب حاضر معمولاً با ذکر شرایط زندگی و مشکلات مرتبط با مرحلة رشدی یک مراجع شروع میشود و در پایان آن چند سؤال یا تمرین مطرح شده است. این ویژگی به خوانندگان کمک میکند میان مطالب کتاب و زندگی واقعی خود و اطرافیانشان ارتباط برقرار کنند، و بتوانند به صورت فرضی از زاویة دید یک مشاور به مشکلات افراد در گسترة عمر پاسخ دهند. وجود این مثالها و تصاویر متعدد مطالعة این کتاب را تبدیل به تجربهای مثبت میکند و مانع خستگی خوانندگان میشود.»
در مقدمه نویسندگان آمده است: «هدف این کتاب درسی مطرح کردن رشد انسان از دیدگاه مشاوره است، و میتوان از این دیدگاه منحصربهفرد در گسترة عمر مراجعان به صورت عملی استفاده کرد. مشاوران حرفهای، با چارچوب بنیادی و تمرکز خاصشان بر رشد و نمو طبیعی انسان در گسترة عمر، خود را میان حرفههای یاریرسان متمایز کردهاند. گنجاندن دانش رشد انسان در مشاوره مشاور را نسبت به پیچیدگیهای رشد انسان حساستر میکند و او را قادر میسازد که دانش نظری مستحکمش را به صورت اجرای مؤثر مشاوره درآورد. مشاوران متخصص آموزشدیدهاند و تعهد دارند که رشد و نمو افراد دارای پیشینههای متنوع را در گسترة عمر ارتقا دهند. آنها روشهایی را اجرا میکنند که از نظر ماهیت و مراحل زندگی، با مرحلة رشدی افراد متناسب است و در برابر موانع و محدودیتهای رشد انسانی نقش حامی را ایفا میکنند.»
در پشت جلد این اثر آمده است: «مشاوره با افراد در گستره عمر، کتابی درسی با ایدهای منحصر به فرد است. این کتاب، مشاوران و درمانگران را با مسائلی آشنا میکند که مراجعان در دورههای مختلف زندگی با آنها روبهرو هستند. متخصصان سلامت روان، علاوه بر اطلاع از نحوه درمان بیماریهای روانی، باید بتوانند مسائلی را که معمولا در هر دوره از گستره زندگی برای اغلب افراد پدید میآیند پیش بینی کند و نسبت به آنها واکنشی مناسب و بهموقع نشان دهند. کتاب حاضر منابع لازم برای این کار را در اختیار دانشجویان و درمانگران قرار میدهد. وجود تصاویر و مثالهای فراوان، مطالعه این کتاب را به تجربهای شیرین و دلچسب تبدیل میکند. در سراسر فصلهای این کتاب درسی، مطالبی گنجانده شده است که خواننده را به تفکر درباره زندگی خود، اطرافیان و محیط خویش وامیدارد. سرانجام، وجود مثالها و تمرینهای فراوان در کتاب کمک میکند که دانشجویانی که این کتاب را میخوانند نخستین قدمهای خویش را در مسیر تبدیل شدن به مشاورانی موفق و دارای صلاحیت برای مسائل واقعی قرن بیست و یکم بردارند.»
کتاب حاضر برای دانشجویان رشتۀ مشاوره در مقطع کارشناسی بهعنوان منبع اصلی دروس «روانشناسی تحولی 1 و 2» هرکدام و همچنین مقطع کارشناسی ارشد برای درس «روانشناسی رشد» کاربرد دارد.