فرهنگ امروز: جلال پیکانی،روزهای تعطیل نوروزی در اساس روزهایی برای استراحت هستند و اغلب ما در ضمیر خویش چنین فهمی از این روزها داریم. در عین حال اهل کتاب، این روزها را مجالی مغتنم برای کتابخوانی می‌یابند. به همین دلیل برای این روزها کتاب‌هایی نیکو دستچین می‌کنند.
در این یادداشت قصدم معرفی کتاب‌هایی برای مطالعه است که این چند ویژگی را در خود داشته باشند: از دشواری به دور باشند، چندان تخصصی نباشند، در عین حال از آسیبی رایج به‌نام ابتذال و سطحی بودن به دور باشند، به درد زندگی بخورند، بر فرهیختگی خواننده‌اش بیافزایند و نهایت اینکه، در حد امکان کتاب‌هایی جدید باشند.
کتاب «دم غنیمت است»
کتاب «دم غنیمت است» از نویسنده‌ای به‌نام آن می بوری و ترجمه میمنت دانا، رمانی بسیار زیبا و روایت‌گر عشقی است در میانه جنگ و فقر و دشواری در پانسیونی در لندن. این رمان خوش‌خوان و روان بوده و مخاطب را به خوبی با خود همراه میکند. درس‌هایی برای زندگی در آن کم نیستند.
کتاب «تاریخ جهان بعد از جنگ جهانی دوم»
کتاب بعدی «تاریخ جهان بعد از جنگ جهانی دوم» نام دارد. حال که این روزها بازار صحبت از تغییر صحنه جهانی و مقایسه وضعیت فعلی با دوره پس از جنگ جهانی دوم گرم است، خواندن این کتاب مفصل و به دست آوردن تصویری منصفانه از وضعیت جهان پس از جنگ جهانی دوم خالی از فایده و لطف نخواهد بود. این کتاب که ویرایش هشتم آن به طبع رسیده است، توسط مک ویلیامز و پیوتروفسکی نوشته و به قلم فاطمه شاداب ترجمه شده است.
کتاب «آمریکا و روسیه»:
در همان راستا، و بسی مرتبط به اوضاع و احوال این روزها کتاب «آمریکا و روسیه: تاریخچه رابطه‌ای سرد و پیچیده» نوشته گری وینر و ترجمه خانم فاطمه شاداب (مترجم کتاب پیشین) مناسبت بسیار دارد.
کتاب «در هزار توی نیچه»
نیچه پرمخاطب‌ترین فیلسوف در میان فلسفه دوستان و کتاب‌خوانان ایرانی است. از آنجا که تفاسیر عمیق و انتقادی از افکار این فیلسوف به زبان فارسی انگشت شمار است، کتاب جدید «در هزار توی نیچه» از آلن وایت بسیار سودمند و جذاب است. این کتاب تحلیلی است انتقادی و جذاب از افکار و فلسفه نیچه. مسعود حسینی این کتاب را به فارسی برگردانده است.
رمان «سکوت‌ها»
رمان ایرانی مخاطبان خاص خود را دارد. گمان می‌کنم رمان «سکوت‌ها» از محبوبه موسوی با توجه به تناسبی که با حال و هوای این روزها –که همه از ناهمزبانی شکایت دارند- دارد، برای علاقمندان به رمان فارسی جذاب باشد.
نام تاریخ بیهقی را بسیار شنیده‌ایم ولی کمتر آن را خوانده‌ایم. اگر هم می‌خواهیم گذشته خود را بهتر بشناسیم و ریشه‌های فرهنگی برخی از نابسامانی‌های امروزین را بهتر بشناسیم و هم فارسی نویسی خود را تقویت بکنیم، قطعاً تاریخ بیهقی انتخابی بی‌نظیر است. مطالعه ویراش جعفر مدرس صادقی از تاریخ بیهقی لذتی بی‌بدیل نصیب ما خواهد ساخت.
کتاب «فلسفه جسمانی»
برخی کتاب‌ها به وضوح فضای علوم انسانی را جابجا می‌کنند. به نظر من کتاب دوران‌ساز «فلسفه جسمانی» از لیکاف و جانسون یکی از همین هاست. این کتاب نشان می‌دهد که چگونه علوم شناختی جدید نگرش ما به کل علوم انسانی اعم از ادبیات، فلسفه، روان شناسی و جامعه شناسی را از بن و بنیاد دگرگون میکند. به احتمال زیاد، پس از مطالعه این کتاب تفکر خود را دگرگون خواهید یافت.
کتاب «آیا برای بچه‌دار شدن آماده‌اید»
نمی‌توان از کتاب‌های خوب نام برد ولی از کتاب‌هایی که مدرسه زندگی آلن دوباتن منتشر میکند، نامزدی را معرفی نکرد. کتاب «آیا برای بچه‌دار شدن آماده‌اید» زیر و بم و زوایای ناپیدا ولی بس مهم فرزندآوری را در پیش چشمان مخاطب قرار می‌دهد. این کتاب با ترجمه رشید جعفرپور روانه بازار شده است.
رحمان شریف زاده به سراغ مسأله‌ای چنان ظریف و ریشه‌دار در فرهنگ ایرانی رفته است که به جد مرا به وجد آورد، یعنی مسأله تناقض. وی این مسأله را در قالب کتابی با عنوان «جستاری در باب پارادکس، تناقض و تناقض‌باوری» به رشته تحریر درآورده است.
کتاب «قبل از اینکه قهوه سرد شود»
بیرون کشیدن کتاب‌های روانشناختی خوب از میان جنگل انبوه کتاب‌های روانشناسی زرد کاری است بس دشوار. کتاب «قبل از اینکه قهوه سرد شود» در قالب رمان یکی از تمایلات روانشناختی انسان، یعنی میل به بازگشت به گذشته، را تحلیل و تبیین میکند. این کتاب توسط شایان صادقی به فارسی برگردانده شده است.
کتاب «تاریخ‌نگاری و عکاسی»
بدون شک عکاسی از محبوب‌ترین هنرها و سرگرمی‌های مردمان این روزگار است. کتاب «تاریخ‌نگاری و عکاسی» به جنبه استنادی عکاسی پرداخته است. حال که پلتفرم هاییی مانند اینتساگرام از طریق تصویر در حال تبدیل شدن به بخشی از ضبط تاریخی بشر هستند، خواندن این کتاب برای کسانی که با عکاسی سر و کار دارند، خالی از لطف نخواهد بود. کتاب حاضر توسط محمد غفوری گردآوری و ترجمه شده است.
هرچند چند سالی از انتشار کتاب «انسانیت، تاریخ اخلاقی قرن بیستم» با ترجمه خشایار دیهیمی می‌گذرد، اما همچنان کتابی است درخشان و بی نظیردر تصویر کردن خشونت ورزی انسان در قرن بیستم، قرنی که قرار بود طلیعه دوره جدیدی از حیات بشری باشد. این کتاب بی‌نظیر تصویری روشن هرچند تلخ، از کارنامه بشر در قرن بیستم عرضه میکند.
کتاب «تفکر نقادانه برای کودکان»
هنگام مطالعه کتاب نباید فرزندان خود را فراموش کنیم، فرزندانی که فقط در صورتی در آینده فرهیختگانی کتاب‌خوان خواهند شد و کتابخوانی برایشان سودمند خواهد بود که از کودکی تفکر انتقادی را بیاموزند. کتاب «تفکر نقادانه برای کودکان» از مل لیسستر و دنیس تیلور و با ترجمه روح الله کریمی و فائزه رودی یکی از بهترین هاست.
مجموعه «ماجراهای مانولیتو»
همچنین، اگر برای فرزندان کتاب خوانمان در پی کتابی هستیم که هم از خواندنش لذت ببرند و هم تفکر انتقادیشان ارتقا یابد، مجموعه «ماجراهای مانولیتو» را پیشنهاد می‌کنم. این مجموعه توسط فرزانه مهری ترجمه شده است.