فرهنگ امروز/سارا فرجی: در مصاحبه با افشین هاشمی که بیشتر او را تئاتری می دانند، دریافتیم که او کسیاست که عادت به پاسخ دادن های کوتاه و به اصطلاح مختصر و مفید دارد و بسیار هم رک و صریح و بی رو در بایستی حرفش رامیزند؛ او پاسخ تعدادی از سوالات ما را با سوال داد و گفت: بهتر است سوالاتتان را از مسئولان حوزه هنری که مسئول پخش فیلم بودند بپرسید.
جوایزی که افشین هاشمی در حوزه سینما و تئاتر گرفته بسیار است اما دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم«پا برهنه در بهشت» در سال 1385 جزو مهمترین جوایز سینمایی او به شمار میآید؛ «خیلی دور، خیلی نزدیک»، «لطفا مزاحم نشوید»، «میگرن»، «به نام پدر» و «وقتی همه خوابیم» جزو معروفترین فیلمهای سینمایی است که افشین هاشمی در آن حضور داشته است.
«خسته نباشید» با کارگردانی افشین هاشمی و محسن قرایی این روزها پس از کش و قوسها و ماجراهایی که برای اکران داشت بالاخره اکران شد؛ این فیلم هم مثل بسیاری دیگر از فیلم های سینمایی به مشکلاتی برخورد کرد که مشکل بازی باران کوثری در فیلم، نبودن نام افشین هاشمی به عنوان کارگردان اثر در نمایش جشنوارهای فیلم و نگرفتن جایزهای که میراث فرهنگی برای آنها در نظر گرفته بود نمونهای از این مشکلات است.
هاشمی پیش ازاین در گفتگویی با ایسنا در خصوص مشکلات صدور پروانه ساخت و حذف نام او به عنوان کارگردان فیلم گفته بود: ابتدا بهانه گرفتند که چرا باران کوثری در این فیلم بازی میکند. پرسیدیم مشکل کجاست؟ گفتند ایشان ممنوعالکار است! بعد گفتند نه، ممنوعالکار نیست، بلکه فعلا باید استراحت کند! بعد گفتیم اولا ما که نمیدانستیم دوما کار ایشان در فیلم تمام شده، اشکالی ندارد برود استراحت کند! بعد که دیدند، از این طریق نمیشود فیلم را تعطیل کرد، گفتند باید بیایید پروانه ساخت بگیرید. ما هم تعطیل کردیم و منتظر ماندیم برای گرفتن پروانه ساخت. بعد گفتند مشکل من هستم!
اما گفتگوی فرهنگ امروز با افشین هاشمی زمانی انجام شد که بسیاری از آبهااز آسیاب افتاده، نام او به عنوان کارگردان فیلم به اثر برگشته و درسینما آزادی هم اکران شده ولی هر دو کارگردان اعتقاد دارند فیلم آنطور که باید و شاید تبلیغات خوبی ندارد؛ که اتفاقا همین امر موجب تعجب مدیر سینما آزادی هم شده و سعیدی پور درباره نحوه تبلیغات این فیلم در سینمای سرگروه گفت: واقعا سینما و دفتر پخش برای تبلیغ یک فیلم چه کار دیگری میتواند انجام دهد؟
گفتگویمان را با هاشمی درباره مشکلات ساخت فیلم و اکران آغاز کردیم که او درباره نحوه پخش و تبلیغات و اینکه چرا حوزه هنری با وجود اینکه پخش کننده بوده ولی برای فیلم سنگ تمام نگذاشته گفت: با گذشت چند روز از اکران فیلم به تازگی تبلیغات محیطی آن در اطراف سینما نصب شد و متاسفانه تا چند روز پیش نسخهی DVD در جاهایی به نمایش درمی آمد و تماشاگران نسخهی با کیفیتی را ندیدند.
وی در ادامه افزود: این فیلم با یاریِ خودِ مسئولان حوزه هنری ساخته شده و به عبارتی اگر سرمایهی آنها نبود اصلاً این فیلم نبود. به همین دلیل ما ـ من و محسن قرایی ـ توقع داریم همین یاری برای اکران هم صورت بگیرد.
هاشمی به عنوان یکی از کارگردانان فیلم «خسته نباشید» در خصوص فیلمبردای اثر و سختیهایی که در خصوص ضبط در کویر وجود دارد گفت: مثلا در آنجا از ساعت 11 تا 1 نمیشد فیلمبرداری کرد و ما معمولا ساعت کارمان از 6 صبح تا قبل از ظهر و سپس از یک تا قبل از غروب آفتاب بود.
وی با اشاره به مشکلاتی که در میانهی فیلمبرداری بهوجود آمد، ادامه داد: فیلمبرداری حدود 50 جلسه طول کشید که البته در اواسط کار به دلیل مشکلاتی که توسط ارشاد برای کار پیش آمد در فیلمبرداری وقفه ایجاد شد که هم از لحاظ کاری و هم از لحاظ هزینه به فیلم و عوامل آن خسارت زیادی وارد کرد.
هاشمی درخصوص مشکل نبودن نام او به عنوان کارگردان تا پیش از اکران عمومی فیلم توضیح داد: در مورد اینکه چرا نمیبایست نام من به عنوان کارگردان در فیلم باشد توضیح مشخصی به ما داده نشد ولی در آخر با کمک آقای ایوبی، پیگیریهای مداومِ آقای میرکریمی و خواهش آقای رحمانیان مشکل حل شد و نام من به به فیلم برگشت.
وقتی از او در خصوص دریافت جایزه دومین جشنواره بینالمللی فیلم ۲۰۱۳ SWIFF لندن به عنوان بهترین فیلم بلند پرسیدیم او گفت: «شاید چون هنوز در آن موقع نامِ روی فیلم نبوده، خبری به من داده نشد. و البته به گمانم نسخهای هم که در جشنواره لندن به نمایش درآمده بدون نام من بوده. درنتیجه من هم به مانندِ شما از طریقِ اخبار سایت ها و روزنامهها از آن باخبر شدم. در جریان هم نیستم که از عوامل فیلم کسی در آن جشنواره حضور داشته یا خیر و جایزه را دریافت کرده یا خیر؛ ولی به گمانم کسی به جشنواره لندن نرفته است.
بازیگر تئاتر «افرا» ی بیضایی با توجه به سابقهی دیرینهای که در تئاتر دارد در مورد تفاوت بازی درسینما و تئاتر و حضورِ بازیگرانِ سینما در تئاتر گفت: به عقیده من بازی در سینما تئاتر هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. و البته نمیفهمم اشکالِ حضورِ بازیگرانِ سینما روی صحنهی تئاتر کجاست! تئاتر مایملک شخصی هیچ کس نیست و علاوه بر این بازیگران سینما که خودشان نمیروند تئاتر بازی کنند بلکه توسط یک کارگردان تئاتر به بازی دعوت میشوند. پس اگر حرفی هست باید با خودِ کارگردانانِ تئاتر باشد نه با بازیگرانِ سینما.
هاشمی با ابراز رضایت از دو کارگردانی بودن فیلم افزود: به نظرم اگر دو نفر نبودیم فیلم با این کیفیت ساخته نمیشد علاوه بر اینکه در طول این کار به یک پشتوانه فکری و دلگرمی احتیاج داشتیم که خب چون با محسن قرایی سابقه همکاری در پروژههایی مثل «یک حبه قند» و «وقتی همه خوابیم» را داشتیم با یکدیگر به این نتیجه رسیدیم که فیلم با کارگردانیِ مشترکی ساخته شود.
وی درباره عدم وجود ستاره در این فیلم گفت: حضورِ ستاره خیلی هم خوب است اما این فیلم بدون ستاره هم میتوانست روی پای خودش بایستد ضمن اینکه قرار بود باران کوثری در فیلم، نقش خانم معلم جوان را بازی کند که خب با مشکلاتی که برای فیلم پیش آمد این موضوع منتفی شد.
این بازیگر سینما و تلویزیون در مورد اینکه فیلمش در زمره یک فیلم ملی قرار می گیرد یا خیر پاسخ داد: شاید بتوانیم گسترهی این مفهوم را وسیعتر کنیم و بگوییم هر فیلمی که در ایران یا هرجایی از جهان با روحی برگرفته از این سرزمین ساخته میشود ملی است.
وی در مورد نیمه تمام ماندن قصه مرتضی و خانم معلم در فیلم گفت: تمامِ اتفاقاتِ فیلم در دو روز میگذرد. درنتیجه هر کدام از داستانکهای فیلم پایانی قدِّ خودش دارد. حضور خانم معلم قرار است رنگی به فضای فیلم و البته به لباسِ مرتضی بدهد! ادامهاش میتواند قصهی فیلمِ بعدی باشد.
هاشمی در خصوص کاراکتر مدیر هتل هم چنین افزود: اگر آن مدیر آنطور خشک و تنگنظر نباشد، اصلاً اخراجی اتفاق نمیافتد که بر اساسِ آن درام حرکت کند.
یکی از دو کارگردانِ «خسته نباشید» با اشاره به زحمات میرکریمی برای این فیلم به عنوان تهیه کننده اثر و تاثیر فیلمسازی او و شباهتِ این فیلم با «یه حبّه قند» چه در محتوا و چه در بخش تکنیکی و فیلمبرداری تصریح کرد: «خسته نباشید» هیچکدام از میزانسنها و دکوپاژِ پیچیدهی «یه حبّه قند» را ندارد و چه خوب اگر فیلمبرداریِ اشکانِ اشکانی یادآورِ کارِ درخشانِ آقای خضوعی باشد و یا کارِ ما یادآورِ کارگردانیِ دقیقِ آقای میرکریمی ولی آن چه بیش از هرچیزی در این دو فیلم شبیه است جهان بینی آنهاست که ریشه در نگاهِ مهربانانهی آقای میرکریمی به دنیا دارد.
بازیگر سریال «مسافرخانه سعادت» در مورد سفارشی بودن فیلم و اینکه برای میراث فرهنگی کرمان ساخته شده بود و جایزهی این ارگان به فیلم گفت: ما سفارشی از جایی نداشتیم و البته هیچ دریافتی از میراث فرهنگی هم نداشتیم؛ و برای جایزه هم احتمالاً باید برویم سراغِ همان مدیری که قولش را داده و خب آن مدیر سابق هم که نمیآید از جیب خودش تعهدش را پرداخت کند، درنتیجه اگر کسی یادمان نیاورد ممکن است به نفعمان باشد فراموشش کنیم.
هاشمی در پایان درخصوص جشنواره فیلم فجر امسال گفت: در جشنواره امسال در فیلم «برف» ساخته مهدی رحمانی بازی کردهام و کارگردانی فیلم «صدای آهسته» را هم بر عهده داشتم که چند روز قبل به دلیلِ پایان نیافتنِ مراحلِ فنی تا موعد مقرر از جشنواره انصراف دادم.