به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ ششمین نشست از سلسله نشست­ های ایده‌پردازی و نوآوری در علوم انسانی اسلامی (نشان) با حضور دکتر کامران ندری و دکتر نعمتی (اعضای هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) و اساتید داور نشست)، دکتر میثم لطیفی(رئیس مرکز نوآوری و ایده‌پردازی علوم انسانی اسلامی) و دکتر مجید امامی(رئیس مرکز رشد دانشگاه امام صادق) و دانشجویان با عنوان «ترتیبات خلق پول عادلانه»، در خردادماه،   در سالن شهید مطهری دانشگاه امام صادق برگزار شد.

ایده‌پرداز سید مهدی حسینی دولت آبادی (دانش‌آموخته دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران)، مقاله خود را ارائه داد و خاطرنشان کرد: که ترتیبات خلق پول در طول تاریخ شاهد تحولات متعددی بوده است. در صدر اسلام، شاهد جریان نوعی از ترتیبات خلق پول بوده‌ایم و در حال حاضر گونه دیگری از ترتیبات خلق پول در اقتصاد جریان دارد. در مطالعات اقتصادی، ترتیبات خلق پول معمولاً از حیث تأثیر آن بر نوسانات اقتصادی و یا ثبات نظام مالی مورد بررسی قرار می­ گیرد، امّا در این مقاله تلاش شده است تا از منظر عدالت بررسی گردد.

وی افزود: اندیشمندان حوزه عدالت، معتقدند هنگامی صحبت از عدالت می­ شود که تعارض منافع وجود داشته باشد و با توجه به تعارض منافع گروه­ های دخیل در ترتیبات خلق پول (بانک مرکزی؛ دولت؛ مدیران، سهام­داران، و مرتبطین بانک­ها؛ و فعالان اقتصادی) می ­توان از ترتیبات خلق پول عادلانه صحبت کرد.  

وی در ادامه گفت: در نظام بانکداری مبتنی بر ذخیره جزئی، بدهی بانک ­ها (سپرده ­های بانکی) پول محسوب می­ شود و بانک ها این حق را دارند که از طریق خلق بدهی پول خلق کنند. این امتیاز و حق ویژه منافع قابل توجهی را نصیب مدیران، سهام­داران و مرتبطین بانک می­ کند و توزیع درآمد در جامعه را به نفع ایشان تغییر خواهد داد. در واقع توزیع منافع ناشی از خلق پول در چارچوب نظام بانک­داری مبتنی بر ذخیره جزئی ناعادلانه است.

در ادامه دکتر ندری به نقد و بررسی پرداخت و گفت: این موارد باید مدّنظر قرار بگیرد:توجه به سیر تکامل بانکداری در غرب، اثبات دقیق‌تر این‌که ترتیبات مدرن خلق پول، ناعادلانه است، اثبات دقیق‌تر این‌که چگونه ایده نویسنده در خصوص خلق پول می‌تواند به وضعیت عادلانه‌تری منجر شود.

سپس دکتر نعمتی به ارزیابی این موضوع پرداخت که به چند نکته آن اشاره می‌شود. نکته اوّل: بخش «عدالت» ایده باید تکمیل گردد به طوریکه رابطه «عدالت»، «فلسفه اخلاق»، و «دانش اقتصاد» مشخص گردد.   نکته دوم: تلقی رایج از اقتصاد پول و بانک به عنوان «علم» مشخصاً تبیین گردد و موردد نقد و بررسی قرار گیرد. نکته سوم: عدالت مقوله‌ای کلی است. در مقایسه «ساز و کارهای خلق پول» معیارها و دلایل ترجیح یک ساز و کار بر ساز و کار دیگر مشخص شود. معیارهایی مانند: هزینه  مبادله، تورم، شکاف طبقاتی، آثار اجتماعی و سیاسی و … .  

در پایان نشست، دولت‌آبادی از اساتید محترم تشکر کرد و گفت: با عنایت به مباحثی که در خصوص استقلال بانک مرکزی می­ شود، مدیریت خلق پول باید در اختیار بانک مرکزی باشد و منافع آن نیز باید در اختیار عموم مردم قرار گیرد.