به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از مهر؛ فریدون حسن‌پور کارگردان سینما که ساخت فیلم‌هایی با موضوعات دینی و اخلاقی را در کارنامه کاری خود دارد درباره سختی‌های کار در سینمای دینی گفت: زمانی که فیلمساز ایرانی برای ساخت فیلم در حوزه دین و در نگاه گسترده‌تر تاثیری که دین روی انسان می‌گذارد، اقدام می‌کند با مدعی العموم‌های بسیاری مواجه است. به همین دلیل ورود به حوزه سینمای دینی همواره با دست‌اندازی‌هایی روبرو است که همین دست‌اندازی‌ها ساخت فیلم دینی را با نگرانی و به عبارت بهتر با ترس برای فیلمساز همراه می‌کند.

ترس از ورود به سینمای دینی و دلشوره‌های فیلمساز

کارگردان فیلم سینمایی "من و زیبا" در ادامه افزود: فیلم سینمایی "وقتی همه خواب بودند" اثری دینی با موضوع زیارت است. زمانی که این فیلم را ساختم با مدعی‌العموم‌های بسیاری مواجه شد. موضوع این فیلم معمولی‌ترین افراد جامعه تا مدیران و مسئولان فرهنگی و غیرفرهنگی را دربرمی‌گرفت و همه حق اظهارنظر داشتند. همین مساله از سویی مسئولیت فیلمساز از جهت پاسخگویی را افزون می‌کند و از سوی در مسئولانی که در وزارت ارشاد مسئول مجوز دادن به فیلمنامه و پروانه ساخت هستند، ایجاد نگرانی می‌کند.

حسن‌پور با اشاره به اینکه این ترس‌های در مواردی درست است، توضیح داد: همین ترس که در برخی موارد بجا هم هست به فیلمساز منتقل می‌شود  از همین‌رو از آغاز نگارش فیلمنامه تا پایان کار همواره با دلشوره و ترس فعالیت‌های خود را پیش می برد. در واقع به دلیل حساسیت موضوع ساخت فیلم با مباداهای بسیاری مواجه می‌شود.

این فیلمساز در ادامه تصریح کرد: زمانی که می خواستم فیلم "من و زیبا" را بسازم با نگرانی های بسیاری از سوی مسئولان مواجه بودم و این نگرانی ها آنقدر زیاد بود که مجبور شدم چندین بار فیلمنامه را بازنویسی کنم و به دلیل بازنویسی های مکرر اصل موضوع دستخوش تغییر شد و دست آخر از فیلمنامه نهایی رضایت قلبی نداشتم. درست از همان زمان به بعد تصمیم گرفتم که دیگر در این حوزه فیلم نسازم.

موضوعات سینمایی در بستر باورهای دینی تعریف می‌شود

وی با اشاره به اکران فیلم‌هایی با محوریت دین گفت: علاوه‌بر مشکلاتی که در حوزه نگارش فیلمنامه و مراحل ساخت فیلم‌هایی با محوریت دینی وجود دارد در حوزه اکران هم با مشکلات و مسائل بسیاری مواجه هستیم. این در حالی است که ساخت فیلم در حوزه‌های دیگر چون مسائل اجتماعی، کمدی و یا سینمای کودک با این چالش ها مواجه نیست در حالیکه باورهای دینی باید در تمام این حوزه‌ها جاری باشد و همه موضوعات در بستر باورهای دینی تعریف شود.

حسن پور به لزوم نبود ترس‌های بی‌دلیل در وجود نویسنده و کارگردان سینمای دینی تاکید کرده و توضیح داد: اگر ترس از ساخت فیلم دینی از ابتدا در وجود فیلمساز نباشد، هم هنگام نگارش متن و هم هنگام اجرا با فراغ بال بیشتری فعالیت های خود را به انجام می رساند و قطعا موفق تر خواهد شد. بنابراین باید شرایطی فراهم شود تا فیلمساز با آرامش بیشتری به کار خود ادامه دهد اما فراهم کردن بستر مناسب برای فیلمساز هرگز به درستی اتفاق نمی‌افتد.

 این کارگردان با اشاره به مسائلی که حین ساخت فیلم دینی "وقتی همه خواب بودند" برایش پیش آمد، گفت: زمانی که این فیلم را می‌ساختم نامه‌ای دستم آمد که در این نامه 12 مورد اصلاحی داشتیم و زمانی که نوبت ساخت فیلم "من و زیبا" رسید نامه ای به دستم رسید که از ما خواسته بودند که فیلم ضد دینی نسازیم و بابت همین مساله هم از من تعهد گرفتند. مجموع این مسائل در ساخت فیلم‌های دینی رفته رفته فیلمساز را دچار محافظه‌کاری می‌کند.

خودسانسوری از الفبای نگارش فیلمنامه در فیلمساز ایجاد می شود

کارگردان فیلم سینمایی "تعطیلات تابستانی" در ادامه بیان کرد: همین محافظه‌کاری نوعی خودسانسوری را از الفبای نگارش فیلمنامه در فیلمساز ایجاد می کند. ساخت فیلم‌هایی با محوریت دین به نوعی ساخت فیلم‌های فلسفی نیز محسوب می شود که در عین حفظ اصل داستان باید بار دراماتیک اثر را نیز تا پایان کار حفظ کرد. این در حالی است که بیشترین نگرانی و دلشوره از مقطع فیلمنامه آغاز و تا اکران ادامه می‌یابد و زمانی که فیلم ساخته می شود لذت اش را اول مسئولان می برند و تنها بار روحی و روانی ساخت فیلم هایی با موضوع دین بر فیلمساز می‌ماند.

حسن‌پور در پاسخ به این سئوال که آیا به مرزبندی مفاهیم و سوژه ها به دینی و غیردینی در ساخت فیلم معتقد است؟ گفت: به مرزبندی به معنای جداسازی سینمای دینی و غیر دینی اعتقاد ندارم. افراد در بستر خانواده و اجتماع با باورهای دینی رشد می‌کنند و بزرگ می شوند و خواه ناخواه این باور در شیوه زندگی نیز تاثیر می گذارد و فیلمسازی هم به همین منوال است. قطعا من به عنوان فیلمساز از پدیده عاشورا به دور نیستم و همین آشنایی با مفاهیم دینی در نوع نگاه من به فیلمسازی نیز تاثیر می‌گذارد.

کارگردان فیلم سینمایی "پای پیاده" در ادامه افزود: بنابراین ساخت فیلم در بستر باورها و مفاهیمی چون اخلاق و انسانیت قطعا از دین به دور نیست بلکه آورده دین در روح و وجود انسان است بنابراین به مرزبندی در این حوزه قائل نیستم چون ساخت فیلم براساس مفاهیم اخلاقی صد در صد لباس دینی بر تن دارد.

حسن پور با اشاره به این مطلب که برای ساخت فیلم در حوزه مفاهیم دینی باید فیلمساز را باور کرد، گفت: یکی از نکات مهم در عرصه ساخت فیلم های دینی این است که مسئولان در درجه نخست فیلمساز را باور داشته باشد و اجازه دهند فکر و ایده نویسنده و کارگردان به درستی اجرا شود ولی متاسفانه چنین اطمینانی وجود ندارد و فیلمساز از فیلتر و ممیزی های بسیاری عبور می کند و در نهایت با شرایط خاصی فیلم خواهد ساخت.

این کارگردان سینما در پایان با اشاره به تازه ترین فعالیت سینمایی خود گفت: از این پس به طور مستقیم سراغ سینمای دینی نمی روم و سعی می کنم مفاهیم دینی را در فیلمنامه ها ارائه دهم. از همین رو در حال حاضر مشغول نگارش فیلمنامه جدیدی هستم که پس از کامل شدن سریال "گذر از رنج ها"، ساخت این فیلم سینمایی را آغاز می کنم.