-
۱۳۹۶-۰۶-۲۸ ۱۰:۳۲
«ساختار نظام دانشگاه ایرانی» چه تأثیری در ناکام ماندن ظهور «پرسشگری تاریخی» در آموزش رشتۀ تاریخ داشته است؟
پرسشگری تاریخی و دانشکدۀ ایرانی تاریخ
دانشگاه از دل حکومتی که در حال مدرن شدن بود بیرون آمد و در این میان، تاریخ که پیش از آن «پیوند ناگسستنی» با دربار و حکومت داشت، همچنان درون نهاد دانشگاه این ارتباط و پیوند را در دنیای «در حال مدرن شدن ایرانی» نیز حفظ کرد و تا امروز که دانشگاه و دولت به‌عنوان ابربوروکراسی درهم تنیده شده‌اند، این ارتباط میان حکومت و رشتۀ تاریخ برقرار و باقی است.
-
۱۳۹۶-۰۶-۱۴ ۱۱:۴۱
بررسی انسان شناختی در زمینه تولید علم و چالش های علوم انسانی در ایران؛
کدام معیار؟
زمانی جواهر لعل نهرو وزیر وقت هندوستان به ایران آمده بود و وی را به بازدید برخی صنایع برده بودند تا ایشان عقب ماندگی صنایع ابتدایی هند را بهتر درک کند. ایشان در موقعیتی مناسب گفته بود: آنچه می باید گفت این است که من کارخانه های معظمی دیدم اما صنعتی ندیدم. این سخن برای میزبانان گران آمد. امیدوارم امروز هم وجود دانشگاه های بزرگ و ارقام مربوط به رشد تولیدات علمی در رشته های غیر علوم انسانی ما را گمراه نکند.
-
۱۳۹۶-۰۶-۰۵ ۰۹:۰۸
به بهانه دریافت جایزۀ یک‌میلیون‌دلاری افتتاحیۀ بِرگروئِن توسط چارلز تیلور؛
چرا آکادمیسین‌های رده‌بالا برای پولدار شدن نیازی به گرفتن نوبل ندارند
چارلز تیلور کانادایی در دهۀ هشتم زندگی خود جایزۀ افتتاحیۀ مؤسسۀ بِرگروئِن را برای ایدۀ «شکل‌دهی خودادراکی انسان و ترقی بشریت» دریافت کرد. نیویورک‌تایمز طی لیستی آمار شگفت‌آوری از ارزش پولی کل عایدی تیلور در طول حیاتش ارائه می‌دهد که حدود ۵/۴ میلیون دلار آن فقط از جایزه بوده است.
-
۱۳۹۶-۰۶-۰۴ ۱۰:۱۱
موسی اکرمی/ به بهانۀ پخش سخنانی از دکتر بیژن عبدالکریمی و واکنش‌ها در برابر آن‌ها؛
در ستایش فلسفه‌ورزی راستین و ورزش سالم
آقای عبدالکریمی مسلماً اغراق کرده‌اند که گفته‌اند در برابر پنت هاوس ۱۷۵۰ متر مربعی آقای علی دایی خودشان دارای دو متر مربع هم نیستند. البته ممکن است یک استاد به هر علت و دلیل نتوانسته باشد هنوز به منزل مسکونی با مالکیت شخصی دست یابد. جناب میلانی هم از این سو گرفتار اغراق شده و به شمار زیادی از استادان اشاره کرده است که درآمد زیاد و خانۀ ویلایی دارند.
-
۱۳۹۶-۰۵-۲۳ ۱۵:۳۷
به بهانه انتشار نقد جدید جواد طباطبایی بر آرامش دوستدار در شماره هجدهم فرهنگ امروز؛
طباطبایی - دوستدار در چهار پرده
نقد طباطبایی از جنس مساله‌مندی است اینکه مساله درست فهم نمی‌شود چه از سوی دوستدار و چه از سوی منتقدان او. او اگرچه یک بار غیر مستقیم در پاسخ به اتهام دوستدار او را مورد نقد قرار داد اما اخیرا با نگارش مقاله‌ای مفصل در فرهنگ امروز با عنوان شرایط امتناع به نقد تز امتناع تفکر آرامش دوستدار پرداخته است.
-
۱۳۹۶-۰۵-۲۳ ۱۰:۳۰
نگرشی بر مواجهه ایرانیان با توسعه؛
ما و توسعه
بسیاری از محققان به این نتیجه رسیدند که تنها شاخص‌های اقتصادی و مقیاس‌هایی که نشان‌دهندۀ افزایش رشد و بهره‌وری و ظرفیت‌های اقتصادی هستند، نشان‌دهندۀ پیشرفت نیستند. عده‌ای توسعه را به معنای از بین رفتن نابرابری در جامعه و افزایش شاخص‌های اجتماعی مثل کاهش فقر، بیکاری، عدالت و ... دانستند. همچنین عده‌ای توسعه را در افزایش ضریب مشارکت مردم در مسائل اجتماعی و سیاسی و عده‌ای توسعه را با کارآمدی نظام سیاسی و دموکراتیک بودن نظام سیاسی یکی دانستند.
-
۱۳۹۶-۰۵-۲۲ ۱۰:۰۷
ارزیابی اثربخشی پژوهش‌های ایران (۲)؛
وزن یافته‌های پژوهش در ایران
آنچه بسیار عجیب است این است که دستاندرکاران پژوهش در ایران نه تنها با مشاهدۀ «عدم اثربخشی پژوهشها» از سرعت رشد آن‌ها نکاسته و بر «شناسایی علل این بیاثری» متمرکز نشدهاند، بلکه اصولاً نسبت به این مهم بی‌تفاوت بوده و رشد کمّی «علم و پژوهشی که از طبیعت خود خارج شده است» را به شکلی تصاعدی افزایش دادهاند!
-
۱۳۹۶-۰۵-۱۶ ۰۹:۵۰
ارزیابی اثربخشی پژوهش‌های ایران (۱)؛
بار حاصل از پژوهش‌های انجام شده در ایران!
اهمیت توجه به «اثربخشی پژوهش‌های ایران» از آنجا ناشی می‌شود که بروز و نهادینه شدن معضل کماثری و یا بیاثری پژوهشها به معنای از میان رفتن امکان هرگونه توسعۀ هماهنگ، یک‌پارچه و پایدار در جامعه است. از سوی دیگر، تأکید فراوانی که در سیاستهای کلی و سایر اسناد بالادستی نظام به مسئلۀ «افزایش کاربرد و اثربخشی پژوهش‌های کشور» دیده می‌شود حاکی از توافق صاحب‌نظران عالی‌رتبۀ ایران در خصوص اهمیت و ضرورت این مسئله است.
-
۱۳۹۶-۰۵-۰۸ ۰۹:۰۸
رضا داوری اردکانی/ مقدمه‌ای برای همه آینده‌نگری‌ها (۲)؛
لزوم خروج علم از فضای انتزاعی
آینده‌نگری با درک و شناخت امکان‌ها و توانایی‌ها در نسبت با علم میسر می‌شود یعنی بسته به اینکه تا چه اندازه علم در جامعه جای خود را یافته و از غربت بیرون آمده باشد در ساختن آینده مشارکت می‌کند. علم محصور در دانشگاه، اگر ظهور داشته باشد ظهورش بیشتر در فهرست‌های علم‌نگاری و مقاله‌شماری است. این علم نه به آینده‌نگری مدد می‌رساند و نه با آن آینده محقق می‌شود و تا زمانی که علم و عزم آینده توأم نشوند علم در مقام خود قرار نمی‌گیرد و از قدرت تغییر جهان برای زندگی مدرن برخوردار نمی‌شود.
-
۱۳۹۶-۰۵-۰۷ ۱۲:۴۶
موسی اکرمی/ آرامگاه ایراندخت بزرگ در سرزمینی دیگر؛
شرایط سخت و تکلیف ما
ایران در سنجش با دیگر کشورها بیشترین نخبه را در زمینه‌هایی چون علم، هنر، ادب، تجارت، کارآفرینی و سرمایه‌گذاری در خارج از مرزهای خود دارد. صرف‌نظر از مواضع سیاسی افراد وابسته به این جمعیت عظیم و همچنین گذشته از هر دیدگاهی که هرکس می‌تواند در مخالفت یا موافقت با نوع کار و فعالیت و دستاوردهای آنان داشته باشد، نمی‌توان چشم را بر این سرمایه عظیم بست.
-
۱۳۹۶-۰۵-۰۳ ۰۹:۰۸
رضا داوری اردکانی/ مقدمه‌ای برای همه آینده‌نگری‌ها (۱)؛
کدام زمان
مهم نیست که پیرو کدام ایدئولوژی باشیم، هرچه باشیم صبر نداریم و منتظر آینده نمی‌مانیم و بی‌درنگ می‌خواهیم با ایجاد تدابیر صوری و احیاناً به پشتوانه خشونت هر آنچه با مقبولات رسمی و مشهورات سیاسی مناسبت و موافقت ندارد از میان برود. هیچ‌یک از صاحبان ایدئولوژی‌ها به اینکه چه می‌توان و چه نمی‌توان کرد و چه آثاری بر کرده‌ها و گفته‌هایشان مترتب می‌شود نمی‌اندیشند بلکه اجابت درخواست و تحقق فوری سودایشان را می‌خواهند.
-
۱۳۹۶-۰۴-۲۱ ۱۰:۱۸
اعمال قدرت سیاسی در دانشگاه چه تأثیری بر اخلاق آکادمیک دارد؟
قدرت، اخلاق و دانشگاه
توجه به تفکر لیبرالی و نیز سرمایه دارانه در غیاب تفکرهای چپ و سوسیالیستی در چند دهۀ گذشته حوزۀ آکادمیک را تحت تأثیر نیرومند خود دارد؛ بدون اینکه قدرت بخواهد مداخله‌ای مستقیم در این جهت انجام دهد، این تسلط و نفوذ لیبرالیسم در تفکر و ناخودآگاه اکثر نخبگان آکادمیک باعث شده تا جهت تفکر در نزد ایشان تحت تأثیر لیبرالیسم و روش زندگی سرمایه‌دارانه در حوزۀ اقتصاد قرار گیرد. در کنار این تأثیر قدرت عریان دولت نیز وجود دارد که به طور مستقیم بر تمام حوزۀ آکادمیک تسلط و کنترل دارد.
-
۱۳۹۶/۰۳/۱۶
گفتاری از سیاوش جمادی؛
خواندن؛ گذشته، حال و آینده
امروز با ظهور اینترنت و رسانه‌ای به وسعت انتشار در جلب مشارکت انبوه، این امکان برای خوانندگان هم وجود دارد که اظهارنظر کنند؛ این اظهارنظر و به تبع آن نقد نویسندگان، مقام علمی نویسنده را کاهش می‌دهد و دیگر همچون گذشته مرکزیت ندارد. روشنفکرانی چون سارتر و کامو روشنفکرانی بودند که در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ خیلی مرید پیدا کردند، اما امروز روشنفکری چیزی است که سرشکن شده، محو شده است و مشارکت بین‌الاذهانی عظیم با آینده‌ای نامعلوم در حال وقوع است.
-
۱۳۹۶-۰۳-۰۳ ۰۹:۴۵
دیدگاه عبدالله کوثری در باب ترجمه‌های موازی آثار ادبی؛
فضل تقدم و تقدم فضل مترجمان کهنه‌کار
بحث سر این است که ما امیدواریم کسی که کار بیست یا سی سال پیش را دوباره ترجمه می‌کند، یک گام جلوتر برود، ولی من پیشاپیش بگویم متأسفانه ما امروز در نسل جوان هیچ مترجمی نداریم که به گرد محمد قاضی برسد که بخواهیم بگوییم که مثلاً تو «دن کیشوت» را یک‌بار دیگر ترجمه کن تا ترجمۀ قاضی کنار برود.
-
۱۳۹۶-۰۳-۰۱ ۱۰:۰۴
آیا خواندن یک کنش سیاسی است؟
خواندن، خلأ و کنش سیاسی
خواندن به‌خودی‌خود کنش سیاسی محسوب نمی‌شود، اما این دو مسئله در یک تقابل دوسویه بسیار نزدیک هم قرار دارند؛ خواندن همواره منجر به آگاهی می‌شود و این آگاهی مطالبات تازه‌ای را به همراه می‌آورد و مطالبات تازه کنش‌های سیاسی و اجتماعی را بر یک جامعه بار می‌کند. آگاهی از ندانستن می‌تواند پایان جهل و آغاز آگاهی ما باشد؛ و آگاهی از خلأ پرناشدنی خواندن و کنش سیاسی می‌تواند ما را به‌سوی عمل سیاسی خوب هدایت کند.
-
۱۳۹۶-۰۲-۲۶ ۰۹:۵۰
آیا آفات و دست‌اندازهای حوزۀ نشر به کاهش سرانۀ مطالعه در ایران کمک کرده است؟؛
هرآنچه خواندنی است دود می‌شود و به هوا میرود
شیوۀ آموزشی مرسوم در مدارس کتاب‌گریز است. مادامی‌که معیار سنجش در نظام آموزشی ما آزمون‌هایی باشد که بیش از آنکه درک و تحلیل دانش‌آموز را مورد ارزیابی قرار دهد، انباشت اطلاعات در حافظه را میآزماید و بر اساس آن ارزش‌گذاری می‌کند، دانش‌آموزان هرچه بیشتر متوجه و متمرکز بر اندک داده‌های کتاب‌های آموزشی خود و جزوات آن‌ها می‌شوند.
-
۱۳۹۶-۰۲-۲۴ ۱۱:۲۳
هایپرتکست و هزارتوی معنا؛
متن‌های خدای‌گون
انعطاف‌پذیری هایپرتکست شکل جدیدی از خواندن را ایجاد می‌کند که تفاوت ماهوی با خواندن کتاب دارد و درست به همین دلیل معضلات خاص خودش را نیز دارد. مهم‌ترین معضل در مواجهه با هایپرتکست شتاب سرسام‌آور و پوچ‌سازی فرایند قرائت است که به‌واسطۀ بی‌قراری و بیش‌فعالی کاربر و روان‌پریشی حاصل از آن حادث می‌شود؛ این بیش‌فعالی می‌تواند هایپرتکست را به مفهومی هیولایی تبدیل کند که حاصل آن چیزی جز آشفتگی و گیجی نیست.
-
۱۳۹۶-۰۲-۲۰ ۱۰:۱۴
نقدی بر پرونده «ایرانشناسی ایرانی» منتشره در شمارۀ ۱۳ نشریه فرهنگ امروز؛
ایرانشناسی در ایران؛ از امکان تا ضرورت
ایرانشناسی علمی است که فرهنگ ایران را به‌عنوان یک کل واحد و مجموعۀ پیچیده مینگرد و هریک از مظاهر آن را به‌عنوان یک عنصر فرهنگی در زمینۀ این کل و در ارتباط با سایر اجزای این مجموعه مطالعه می‌کند. این تعریف هیچ‌یک از سایر علوم انسانی را در بر نمی‌گیرد و به‌عنوان یک رشتۀ کارآمد، عمیق، دشوار و زیبا قابل طرح و دفاع است.
-
۱۳۹۶-۰۲-۱۸ ۱۰:۰۴
نگاه انتقادی نعمت‌الله فاضلی به وضعیت خواندن در ایران؛
نفس‌تنگی فرهنگی در جامعۀ ناخوانای معاصر
رسانۀ عقل مدرن نوعی رسانۀ ارتباطی مکتوب است. عقل مدرن، عقل خوانا و نویساست؛ ازاین‌رو، خواندن و نوشتن ارزشی بیش از تکنیک و مهارت در فرهنگ مدرن دارد. انسان عاقل در فرهنگ مدرن کسی است که می‌خواند و می‌نویسد؛ ازاین‌رو، خواندن و نوشتن که به آن سواد می‌گویند از مؤلفه‌های ساختاری انسان و جامعۀ مدرن است.
-
۱۳۹۶-۰۲-۱۷ ۰۸:۵۰
بررسی ترجمۀ انگلیسی جلدهای دوم تا ششم «دفترچه‌های سیاه» هایدگر؛
«دفترچه‌های سیاه» شوم
پیش از ریاست دانشگاه، هایدگر «نوشتن نازک‌ترین کتاب‌های ممکن» را مسخره کرده بود و عقیده داشت که «این مسئله به‌خوبی حکایت از آن دارد که جوانان آلمانی عمیقاً فلسفه و علم را کنار گذاشته‌اند.» اما در مواجهه با واقعیت عریان عقل‌ستیزی (سوزاندن کتاب‌ها که در می ۱۹۳۳ آغاز شد) با جنبش دانشجویان مخالفت کرد و با ترش‌رویی گفت دانشجویان اساساً از نظر روحی و جهان‌بینی به سن بلوغ و خلاقیت نرسیده‌اند.
-
۱۳۹۶-۰۲-۱۲ ۱۶:۲۸
به‌مناسبت ۱۲ اردیبهشت، سومین سالمرگ محمدرضا لطفی؛
بال در بال
کاروان موسیقی، لرزش دل است و نغمۀ بلبل، غرش ابر است و عشوۀ خورشید و پایکوبی طبیعت است، ژرفناست، نعره است و نیازی و چرا نگوییم اشتیاقی که گیریم بدبختی به بار آورد. اما این‌همه پیش‌درآمدی بود برای ستایش مردی بزرگ از این تبار سرشناسان و خورشیدوشان.
-
۱۳۹۶-۰۲-۱۰ ۱۰:۰۲
چرا بچه‌ها تلویزیون را بیشتر از کتاب دوست دارند؟
کشف و خلق معنا
کلیدواژه‌ای که برای پاسخ به پرسش اول باید به سراغ آن رفت نه صرف «هیجان‌انگیزتر» یا «خیال‌انگیزتر» بودن تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و گشت‌وگذار در دنیای مجازی، بلکه «کشف معنا» است. کودک، دنیایی ازهم‌گسیخته و گسسته دارد. کشف معنا از اجزای ازهم‌گسیختۀ یک روایت، اگرچه برای کودک لذت‌بخش است، اما لذت‌بخش‌تر این است که کشف معنا از یک روایت، به کودک برای به هم پیوستن و به عبارتی بهتر، کشف معنا در دایرۀ بزرگ‌تر یعنی عناصر ازهم‌گسیخته در جهان او نیز کمک می‌کند.
-
۱۳۹۶-۰۱-۲۸ ۱۲:۰۸
نقدی بر ویرایش دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی؛
ویرایش از منظر دائرة‌المعارف بزرگ (!)
صورت چاپ‌شدۀ مقالۀ مقالۀ نگارندۀ این سطور در این دائرة‌المعارف بزرگ (!) مرا بسیار حیرت‌زده کرد و با توضیحات اینجانب برای خوانندگان این مجله و گردانندگان دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی نیز پر از شگفتی خواهد بود. این‌همه خطا و غلط آشکار آن هم تنها در ۳ ستون دایرة‌المعارفی که نشان از کم‌سوادی و بی‌مسئولیتی دارد، جز شگفتی، حس تأسف و تأثر مرا نیز برانگیخته است.
-
۱۳۹۵-۱۲-۰۲ ۰۹:۱۶
نقدهایی به مقاله «فریب فرهنگ»؛
مخاطب کیست؟
در طول تاریخ حتی در کشورهای مترقی و با سرانۀ مطالعۀ بالا، اکثریت روشنفکر نداشتیم؛ اما در بسیاری از آن کشورها جامعه‌ای داشتیم که گوش شنوای روشنفکران بودند؛ بنابراین در تعریف اهداف تبلیغ نیز باید دقت بیشتری داشت، حتی در زمان نقد نیز باید بپرسیم که مخاطب ما کیست.
-
۱۳۹۵-۱۱-۲۵ ۱۰:۰۲
تأملی در باب تلاش‌ها برای ارتقای فرهنگ مطالعه در ایران؛
فریب فرهنگ
شنیده‌ایم که جامعۀ امروز دچار بی‌مسئلگی یا اگر ترجیح می‌دهید، گرفتار مسائل کاذب است. آدمیان می‌کوشند تا با خودشان، با مسائلشان و به‌طورکلی با حقیقت مواجه نشوند و در نتیجه مسائل کاذبی را جعل می‌کنند تا چند صباحی با آن‌ها خوش باشند؛ این جعل مسائل کاذب وجه دیگری از کارکرد فرهنگ عمومی است و در این معنا فرهنگ و تمدن برای صیانت از خود نیازمند فریب انسان‌ها هستند؛ لذا افزایش میزان مطالعه، ارتقای دانش و حتی بالا بردن فرهنگ، همه از یک قماشند.
-
۱۳۹۵-۱۰-۱۳ ۰۹:۴۴
چرا آثار هنری کمتر مورد اقبال خریداران قرار می‌گیرد؟ (۱)؛
هنر، معیشت و اقتصاد
رابطۀ بین انتخاب، سرمایه و معیشت تأثیرگذارترین عامل تعیین‌کنندۀ انتخاب است؛ ازآن‌رو کمتر کسی پیدا می‌شود بنا به ذوق طبع متأثر از یک اثر هنری، از هزینۀ معاش و نیازهای اولیۀ زندگی روزمره‌اش صرف‌نظر کند و آن را برای خرید اثری که صرفاً بنا به لذت و ذوق شاید برخاسته از خاطرات گذشته یا هم‌سنخ بودن با رؤیا و خیالاتش بپردازد؛ چراکه او در زندگی یک نگرانی-دلهره-اضطراب-ترس آموخته‌شده در برابر آیندۀ نامطمئنی دارد که او را منفعل از این عمل می‌کند.
-
۱۳۹۵-۱۰-۰۷ ۱۰:۰۰
نقدی بر گفته‌های محمد فاضلی در برنامه زاویه (۳)؛
آیا نظر فاضلی برای مقابله با فساد علمی درست است؟
محمد فاضلی کاملاً درست می‌گوید که قدرت در ایران زمینۀ بسیاری از فسادهایی است که در آموزش عالی است؛ اما برای جلب توجه او باید بگویم که راه مبارزه با آن، نوشتن کتاب به جای مقاله نیست. آقای x با اسم مستعار y بیشترین کتاب‌های علمی در رشتۀ مدیریت را تحریر کرده است. هم کتاب و هم مقاله اهمیت دارند، هم رمان و هم داستان کوتاه اهمیت دارند، مهم محتوای آن‌هاست.
-
۱۳۹۵-۱۰-۰۱ ۲۱:۰۸
نقدی بر گفته‌های محمد فاضلی در برنامه زاویه (۲)؛
آیا تجویزهای محمد فاضلی راه‌گشا است؟
اشکال محمد فاضلی این است که تصور می‌کند همه کتاب‌هایی از قبیل هابرماس و اباذری می‌نویسند، سپس با یک شبیه‌سازی ساده و تصور اینکه همۀ مشکل در مقاله است، خواهان جایگزینی مقاله با کتاب می‌شود؛ و این بسیار شبیه موضوعی است که مارکس در دشمنی کارگران با ماشین بیان می‌کند؛ البته در آن دشمنی رنگی از واقعیت وجود داشت (که ساده‌سازی کار و به تبع آن سپردن کار بیشتر به کودکان و زنان و در نتیجه خیل بیشتر بیکاران یا به قول مارکس لشکر بود)، اما در ساده‌سازی فاضلی این رنگ از واقعیت وجود ندارد.
-
۱۳۹۵-۰۹-۲۲ ۰۹:۵۴
نقدی بر گفته‌های محمد فاضلی در برنامه زاویه(۱)؛
آیا محمد فاضلی درِ جعبۀ پاندورا را می‌گشاید؟
محمد فاضلی می‌گفت که کدام استاد برجسته در غرب مقاله می‌نویسد، آن‌ها کتاب می‌نویسند و مثال از هابرماس آورد. برخلاف نظر ایشان، در غرب هم کتاب و هم مقاله می‌نویسند. در ایران اگر طبق تجویز ایشان به جای مقاله، کتاب مؤثر بنویسند چه کسی با آن مخالف است؟ این سؤال پیش می‌آید چه کسی در ایران در حد هابرماس نوشته است؟ هابرماس هم مقاله می‌نویسد، هم در مصاحبه‌های علمی شرکت می‌کند و هم کتاب می‌نویسد. آیا در رشتۀ جامعه‌شناسی، مقالۀ گرانو ویتر کمتر از یک کتاب تأثیر داشته است؟
-
۱۳۹۵-۰۸-۱۷ ۱۰:۵۶
آسیب‌شناسی عملکرد اساتید در زمینه‌ی پایان‌نامه؛
زیر پوست دانشگاه
چند سالی است که موضوع خرید و فروش پایان‌نامه به عنوان یک آسیب جدی در مقاطع تحصیلات تکمیلی مطرح شده است. دو پرسش اساسی در اینجا مطرح است: نخست اینکه چرا برخی پایان‌نامه می‌خرند؟ دوم اینکه چرا برخی پایان‌نامه می‌فروشند؟ در خصوص پرسش اول باید گفت گرچه پایان‌نامه ابزار مهمی است که دانشجو از طریق آن می‌تواند به رشد علمی دست یابد اما افزایش سرسام آور پذیرش دانشجو در این مقاطع باعث شده است تا بسیاری از دانشجویان در حد و اندازه‌ی تحصیلات تکمیلی نباشند و، در نتیجه، سواد یا انگیزه‌ی نوشتن پایان‌نامه را نداشته باشند. پاسخ پرسش دوم نیز به نوعی به همین نکته بازمی‌گردد. افزایش پذیرش دانشجو و نبود بازار کار باعث شده است تا برخی از فارغ‌التحصیلان به پایان‌نامه‌نویسی برای دانشجویان روی آورند.