به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از مهر، دكتر حسين ابراهيم آبادي، دبير علمي نخستين همايش مطالعات اجتماعي فناوري در آغاز نشست افتتاحيه همایش مطالعات اجتماعي فناوری که صبح امروز ۳ تیرماه در پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آغاز شد، با تاكيد بر هدف پژوهشكده مطالعات فرهنگي و اجتماعي از برگزاري اين همايش بيان كرد: در دهه گذشته بحث‌هاي زيادي درباره فناوري شنيده‌ايم و توافق نسبي درباره اين مساله شكل گرفته است.

وی با اشاره اهميت شكل‌گيري هسته علمي در حوزه مطالعات اجتماعي فناوري خاطر نشان كرد: شكل گيري هسته علمي به دو دليل ضرورت دارد؛ نخست اينكه بايد نگاه اجتماعي داشته باشيم و دوم اينكه بايد پيامدهاي اجتماعي فناوري را بشناسيم. در اين همايش به دنبال شكل‌گيري فضاي گفت‌وگو هستيم تا به نقطه اشتراك بحث فناوري و علوم اجتماعي برسيم و به عبارتي بايد به دنبال ساخت‌يافتگي باشيم.

در ادامه مراسم افتتاحيه دكتر جعفر صديق، مشاور وزير علوم اظهارداشت: هدف سخنان من در اين همايش، بيان مساله است و قصد دارم نيازها را مطرح كنم. هشت سال گذشته درس‌هاي زيادي براي ما داشت. موفقيت در هر كاري به رعايت متانت و شان آن نياز دارد. ادب شركت در كنفرانس ماندن و شنيدن صحبت ديگران است.

وی درباره سياست‌گذاري فناوري ايران از نگاه مهندسي بيان كرد: علم اجتماعي از نگاه من تعامل اجتماعي فرد با جامعه و چگونگي شخصيت افراد را بررسي مي‌كند. فناوري را نيز دانش چگونگي بهره‌گيري از علم در راستاي دستيابي به اهداف بشر تعريف مي‌كنم. فناوري در جهان داراي معناي دوگانه است؛ مطالعه آثار فناوري بر حيات اجتماعي و يافتن و بررسي روش‌هايي از طريق علوم اجتماعي براي حل مسائل آثر اجتماعي فناوري بر زندگي اجتماعي فرد اين دوگانگي است.

مشاور وزير علوم آثار فناوري بر زندگي اجتماعي را توسعه علوم تجربي، توسعه فناوري، سرمايه‌گذاري و مصرف محصول برشمرد و تصریح كرد: اگر فناوري در سطح توسعه باقي مي‌ماند آثار اجتماعي نداشت اما چون مرحله‌ها را طي كرد و به مرحله مصرف محصول رسيد اكنون آثار اجتماعي آن تشديد شده است.

وي متخصصان علوم اجتماعي را به هنرمندان نزديك خواند و افزود: يكي از دليل‌هايي كه تا مدت‌ها با ورود هر فناوري مانند موبايل يا ويدئو مقابله كرديم و مي‌كنيم آن است كه متخصصان فناوري و دانشمندان علوم اجتماعي زير يك سقف فكر نمي‌كنند.

صديق با بيان اينكه راه‌هاي خشن در برابر تكنولوژي جواب نخواهد داد، اظهارداشت: در شرايط كنوني با فقدان و ضعف مطالعات اجتماعي در حوزه تكنولوژي مواجهيم و چالش جدي كنوني ما در اين حوزه، نبود شركت‌هاي مشاوره در حوزه علوم اجتماعي است. در نتيجه اين وضعيت صَرف غلط منابع ملي و برگشت حداقلي را شاهديم.

مشاور وزير علوم، تحقيقات و فناوري تاكيد كرد: بايد نهادهايي را ايجاد كنيم كه در كنار تحقيقات دانشگاهي ملزم به انجام مطالعات اجتماعي آثار فناوري شوند. علوم اجتماعي مي‌توانند بهبود زندگي راه‌حل ارائه كنند و براي گفت‌وگو درباره مسائل خاص  به گفت‌وگوي عميق علاقه‌مند هستيم.

صديق در پايان سخنراني‌اش با اعلام برنامه‌هاي سه‌گانه وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در حوزه اقتصاد مقاومتي پيشنهاد كرد كه در حوزه گفتمان‌سازي براي اقتصاد مقاومتي بايد بر مبناي نظريه كاري كنيم زيرا اخلاق اقتصادي و حتي آموزش اقتصادي نداريم.

دكتر قانعي‌راد در تشريح و پاسخ به سخنان مشاور وزير علوم، تحقيقات و فناوري به تمايز بين اومانيزم و تكنوكراسي اشاره و بيان كرد: علوم اجتماعي نسبتي با انسان‌گرايي دارند و تفاوت دو نگرش به عنوان دو فرهنگ متمايز به وجود آمده است. فرهنگ علم و فرهنگ هنر نيز از آن نام مي‌برند. مهندسي اصالتاً خلاق است اما در كشور ما نتوانسته‌اند با هنر ارتباط برقرار كنند و اين جفايي است كه نظام آموزشي ما موجب مي‌شود.

اين جامعه‌شناس افزود: ساخت فضاي اعتماد بين مهندسي و علوم اجتماعي كار دشواري است. به هم نقد هم دارند و مهم اين است كه وزارت علوم، تحقيقات و فناوري چگونه مي‌تواند اين كار را محقق كند. بايد به ظرفيت‌هاي علوم انساني اعتماد كنند و البته بخشي از اين اعتماد هم در زمان كار با هم بروز مي‌كند.

قانعي‌راد با بيان اينكه علوم مهندسي، دانش ما را جدي تلقي نمي‌كنند گفت: در حوزه جامعه‌شناسي پزشكي، جامعه‌شناسي حقوقي و جامعه‌شناسي صنعتي كار نشده است. بايد اعتماد شود و مسئولان كنوني وزارت علوم، تحقيقات و فناوري با وجود اينكه محبت و نگاه مثبتي دارند اما نسبت به رشته‌هاي علوم اجتماعي زاويه ديد دارند.

صديق نيز در پايان سخنانش تاكيد كرد: ابتدا بايد هدفگذاري كنيم و بر اساس آن عمل كنيم. راهكار ديگر هم نفوذ علوم اجتماعي در علوم تجربي است و بايد براي تدريس اين استادها در حوزه علوم اجتماعي استاد تربيت كنيد.