نویسنده: نوربرت الیاس

ناشر: جامعه‌شناسان

چاپ: ۱۳۹۲

تعداد صفحات: ۲۹۰

قیمت: ۱۲۰۰۰ تومان

«چیستی جامعه‌شناسی» را می‌توان معادل اثر معروف ایمانوئل کانت، یعنی «نقد عقل محض»، دانست و آن را به نوعی نقد عقل جامعه‌شناسی به حساب آورد. نوربرت الیاس (Norbert Elias)، که از جامعه‌شناسان مطرح معاصر است و پیش از این با کتاب «فرآیند تمدن» در محافل آکادمیک و دانشگاهی اروپا و آمریکا مطرح شده بود، در این کتاب، به مانند کانت که به دنبال تبیین ماهیت شناخت انسان از محیط پیرامونش بود، در پی نقد ماهیت شناخت جامعه‌شناسی است. به همین علت، کتاب «چیستی جامعه‌شناسی» الیاس، متفاوت از آثار کلاسیک و مرسوم جامعه‌شناسی است.

در حقیقت می‌توان گفت که الیاس بیش از آنکه به تعریف مفاهیمی چون فرد، جامعه، هنجار، نقش و امثالهم بپردازد، به دنبال واکاوی از «ماهیت امر اجتماعی» است تا نشان دهد که چگونه بی‌توجهی به این موضوع موجب شده است تا بسیاری از دستگاه‌های مفهومی موجود در علم جامعه‌شناسی، مطابقت لازم با واقعیت‌های اجتماعی را نداشته باشند. بنابراین کاری که الیاس در این کتاب انجام می‌دهد به چالش کشیدن تفکر جامعه‌شناسان و نظریه‌پردازان در مورد امر اجتماعی و نحوه‌ای است که آن‌ها این مسائل را تجزیه و تحلیل مي‌كنند.

از همین روی، نقطه‌ی شروع بحث الیاس، نقد نظریه‌های شناخت فلسفی است. موضوع بخش اول کتاب «از نظریه‌ی فلسفی شناخت به سوی نظریه‌ی جامعه‌شناختی شناخت» و عنوان فصل دوم کتاب او «از شناخت غیرعلمی به سوی شناخت علمی» است و به همین ترتیب، سایر فصول کتاب نیز تفاوت‌های چشمگیری با سنت مرسوم جامعه‌شناسی آکادمیک دارند.