شناسهٔ خبر: 60772 - سرویس سایر حوزه‌ها
نسخه قابل چاپ

زعفران تقبلی نخرید! راهکارهای تشخیص زعفران مرغوب + عکس

زعفران یکی از گیاهانی است که دارای خواص بی­شماری بوده که از آن به عنوان چاشنی طعم دهنده و رنگ دهنده در غذا، شربت و دسرهای گوناگون استفاده می کنند. زعفران که با نام طلای سرخ نیز آن را می شناسند به واسطه قیمت بالا، بسیار ارزشمند است. این گیاه به وسیله پیاز مخصوص کشت شده و در گروه زنبقیان قرار دارد.

پیش از آنکه در مورد این گیاه ارزشمند صحبت کنیم لازم است سایت مستر بلیط را به شما معرفی کنیم. این سایت یکی از سامانه های خرید بلیط آنلاین است که به شما کمک می کند تا کمترین زمان ممکن و بدون صرف هزینه های اضافی بلیط قطار، اتوبوس و هواپیما را خریداری نمایید.

تاریخچه زعفران

به گفته برخی از محققین تاریخچه زعفران در ایران به دوران ماد باز می گردد؛ البته در برخی کشورهای دیگر نیز مانند ترکیه و یونان از دیرباز زعفران کشت می شده است. ایرانیان باستان زعفران را به سایر نقاط جهان صادر می کردند و خواص و نحوه کشت آن را به یونانی ها، چینی ها و برخی از امت های اسلامی مانند اعراب و ساکنین اطراف مدیترانه می آموختند. در ابتدا ایرانی هایی که توسط معاویه به شام تبعید شده بودند، زعفران را در این منطقه کشت کردند و پس از آن در اندلس، شمال آفریقا و صقلیه نیز این کار رواج پیدا کرد. برخی از اقوام ایرانی مانند رستمیان و بنوطیری هم سهم عمده ای در منتقل کردن نحوه کشت زعفران به سایر نقاط جهان داشتند.

علاقه ایرانیان به زعفران به گونه ای بود که هنگام برگزاری جشن های عروسی و استقبال از حکام و بزرگان زعفران به آن ها تقدیم می کردند. در طی این مراسمات خانه ها و معابر را آذین بندی کرده و شادی کنان بر سر عروس و داماد، زعفران و سکه به همراه نقل و گل می ریختند. در برخی مواقع نیز با روشن کردن عود، استفاده از مشک و عنبر و پاشیدن گلاب و زعفران مراسمات خود را انجام می دادند.

استفاده از زعفران در دوران هخامنشی مرسوم بود و از آن برای رنگ کردن خمیر نان و معطر کردن خوارک های گوناگون استفاده می کردند. بر طبق مستندات تاریخی به جای مانده از ادوار گذشته، داریوش پادشاه ایرانی گاهی اوقات ترکیبی از زعفران، روغن آفتاب گردان و چند ماده دیگر را به بدن خود می مالید. زمانی که پارت ها در ایران مستقر بودند زعفران را به چین، روم و یونان صادر می کردند. پس از آن در دوره ساسانیان نیز در شهرهای قم و بون کشت زعفران رواج پیدا کرد و شهرت بسیاری هم داشت.

در روزگاران قدیم از زعفران به عنوان مرکب استفاده می شد و با آن نامه های مهمی برای سلاطین و حکام می نوشتند. همچنین از این طلای سرخ برای نوشتن شعرها و رنگ آمیزی برخی نقاشی ها استفاده می کردند. علاوه بر این موارد برای نوشتن کتاب ها و دعاهای مقدس و طلسم های مخصوص از زعفران به عنوان مرکب استفاده می شد. در زبان پهلوی به زعفران کرکم می گفتند و آن را جزء گیاهان خوشبو محسوب می کردند. ریشه کلمه زعفران نامعلوم است و هنوز مشخص نشده که در ابتدا چه کسی نام این گیاه را زعفران گذاشته است. اما این نام بیش از 3500 سال قدمت دارد و در زبان دری به آن زرپران می گویند؛ چراکه معتقد بودند این گیاه مانند گلی است که پرهای آن همانند زر گرانبها و ارزشمند است.

معرفی زعفران خراسان

مرغوب ترین نوع زعفران در ایران مربوط به استان خراسان است. کشت این گیاه با ارزش برای ساکنین خراسان اهمیت ویژه ای دارد؛ زیرا بیشتر آن ها از طریق کشت زعفران ارتزاق می کنند و درآمد اصلی شان از این راه است. گیاه زعفران با شرایط محیطی سخت سازگار بوده و به خوبی رشد می کند. نقطه قوت کشت این گیاه آبیاری بسیار کم آن است؛ به گونه ای که یک بار اوایل آبان ماه آن را آبیاری می کنند. پس از آن تا اوایل بهار دیگر نیازی به آبیاری نداشته و از طریق بارش برف و باران آب زمین تامین می شود.

استان خراسان یکی از پیشگامان کشت زعفران در ایران بوده و آن را پایتخت زعفران ایران می دانند. همانطور که می دانید خراسان به سه استان مختلف رضوی، جنوبی و شمالی تقسیم شده است. خراسان رضوی رتبه اول میزان کشت زعفران را در میان این سه استان به خود اختصاص داده و پس از آن خراسان جنوبی در جایگاه دوم قرار دارد. نکته قابل توجه این که کیفیت زعفران خراسان جنوبی بیشتر از خراسان رضوی است و شهرستان قاینات معروف ترین زعفران را تولید می کند. تحقیقات نشان داده که سابقه کشت در این شهر به 700 سال می رسد. گردشگرانی که می خواهند به استان خراسان رضوی سفر کنند، با تهیه بلیط هواپیما مشهد می توانند زعفران این شهر را به عنوان سوغات خریداری نمایند.

استان خراسان هرساله حدود 170 تن زعفران تولید می کند، در حالی که زعفران تولید شده در جهان هرسال 270 تن است. این موضوع خود نشان از میزان کشت فراوان این گیاه در استان خراسان است. هم اکنون زعفرانی که در قاینات کشت می شود رتبه اول کیفیت در جهان را دارد و شرکت های دانش بنیان درصدد پیدا کردن روش های نوینی برای صادر کردن هرچه بیشتر زعفران این شهر هستند. به همین دلیل متاسفانه برخی از سودجویان از نام برند زعفرانی که در قاینات تولید می شود سوءاستفاده کرده و زعفران هایی با نام آن برند روانه بازار می کنند.

یکی از بزرگ ترین مشکلاتی که شهرهای کوچک خراسان برای صادر کردن زعفران به خارج از کشور دارند، دسترسی نداشتن به پروازهای مستقیم خارجی بوده و ناچار هستند از طریق شهرهای دیگر این کار را انجام دهند. به عنوان مثال در خراسان رضوی ساکنین شهرهای کوچک تر بلیط اتوبوس مشهد را تهیه می کنند و زعفران را برای صادر کردن به این شهر منتقل می کنند. این امر سبب می شود تا عده ای فکر کنند رعفران به طور کلی برای شهری است که از آن صادر می شود.

نحوه محاسبه قیمت زعفران

از آن­جایی که زعفران یک محصول گران قیمت بوده و بازار آن نواسان زیادی دارد، تقریبا هر روز باید قیمت آن را از بازاری ها و افراد مشغول به این کسب و کار بپرسید. اگر بخواهید قیمت زعفران را خودتان حساب کنید شاید سوال پیش آید که هر مثقال چند گرم می شود؟ یا این که یک کیلوگرم چند گرم است؟ و سوالاتی از این قبیل که در ادامه به آن ها پاسخ می دهیم.

یک مثقال برابر با 4 گرم و 608 صوت بوده و هر یک کیلوگرم معادل 1000 گرم است. هر مثقال زعفران نیز 24 نخود است. حال اگر بخواهید قیمت 100 گرم از این طلای سرخ را حساب کنید باید به شیوه زیر عمل نمایید:

همان طور که گفته شد ابتدا باید قیمت روز زعفران را از افراد مطلع بپرسید. باید بدانید قیمت کدام نوع از زعفران را می خواهید محاسبه کنید، زیرا قیمت زعفران سرگل با نگین و پوشال متفاوت است. فرض کنید یک کیلو زعفران نگین 7،500،000 تومان باشد و شما هزینه 100 گرم را بخواهید حساب کنید. در این صورت قیمت یک گرم زعفران 7500 تومان می شود. حالا باید 7500 را در 100 ضرب کنید:

750000= 100 * 7500

بنابراین قیمت هر 100 گرم زعفران نگین 750،000 تومان می شود.

روش های تشخیص زعفران اصل

زعفران اصل را می توان در آزمایشگاه با اندازه گیری میزان خلوص آن شناسایی نمود. اما از آن جایی که این کار برای عموم امکان پذیر نیست با چند روش ساده خانگی نیز زعفران اصل را از تقلبی می توانید تشخیص دهید. از لحاظ ظاهری رشته های زعفران از بالا پهن و شیپوری شکل بوده و انتهای آن ها نازک تر است. زعفران اصل طعمی نسبتا تلخ و رایحه ای شیرین و دلپذیر دارد. اگر شاخه های زعفران را روی زبان گذاشتید و طعمی شیرین احساس کردید به اصل بودن آن شک کنید!

مقداری زعفران درون آب خنک بریزید و پس از چند دقیقه آن را بیرون بیاورید. اگر زعفران تقلبی باشد رنگ شاخه آن کمرنگ می شود، اما اگر اصل باشد همچنان رنگ قرمز خود را حفظ می کند. همچنین نمونه اصل دیرتر از نمونه تقلبی رنگ پس می دهد. گیاه گلرنگ نیز شباهت بسیار زیادی به زعفران دارد که باید به عطر آن دقت کنید تا به جای زعفران اصل آن را به شما نفروشند. مقداری زعفران را بین دو انگشت خود بسابید اگر پودر شد اصل و اگر روغن پس داده یا پودر نشود تقلبی است. زعفران اگر اصل باشد روی حرارت مستقیم شعله به رنگ بنفش و نارنجی می آید، در غیر این صورت زرد می شود.

برای این که بتوانید زعفران اصل تهیه کنید بهتر است آن را از فروشگاه های معتبر شهر مشهد خریداری نمایید. اگر ساکن تهران هستید بلیط قطار تهران مشهد را تهیه کنید؛ در این صورت هم به زیارت امام رضا (ع) رفته اید و هم زعفران اصل خریداری کرده اید!

برچسب‌ها:

نظر شما