به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل ازایبنا؛ آیین اختتامیه دوازدهمین جشنواره کتاب و رسانه برتر با حضور سید عباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ مهدی شجاعی صائین، مدیرعامل خانه کتاب و محمد اللهیاری، دبیر بیست و یکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در فرهنگسرای فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی برگزار شد.

سید عباس صالحی در ابتدای سخنان خود با اشاره به تهدیدها و فرصت‌های رسانه در حوزه کتاب گفت: شاید زمانی که رسانه‌ها پا به صحنه گذاشتند، به نظر می‌آمد که کتاب به عنوان یک پدیده فرهنگی کهن عمرش به سر آمده باشد. با گذشت زمان و مکشوف شدن ابعاد رسانه‌ها مشخص شد که رسانه‌ها می‌توانند زمینه‌ساز کتاب باشند و یا موجبات زوال و افول آن را فراهم کنند.

وی افزود: مهم آن است که چگونه از رسانه برای معرفی کتاب استفاده شود. به نظر می‌رسد که جشنواره‌ها و مجلس‌هایی از این قبیل برای هم‌اندیشی درباره این موضوع هستند. رسانه‌ها باید کتاب را به عنوان یک پدیده فرهنگی زنده و شاداب زنده نگه دارند و یاد کتاب را به عنوان پدیده‌ای که قرن‌های متوالی عامل تواصل فرهنگی بوده را پاس بدارند.

صالحی با اشاره به گسترده شدن فضای مجازی در سال‌های اخیر گفت: کارهایی که در یک دهه اخیر در این سو و آن سو انجام شده است، نشانگر آن است که رسانه‌ها اعم از صوتی، تصویری و نوشتاری می‌توانند به کمک کتاب بیایند. اگر چنین نقشی در رسانه‌های ما دیده نمی‌شود دلیل آن نیست که رسانه نابودگر کتاب است بلکه دلیل آن است که ظرفیت رسانه در ایران شناخته نشده است. من نه کارشناس رسانه هستم و نه ادعایی در این حوزه دارم اما از طریق مطالعات شخصی آشنایی عمیقی با آن دارم. با همان اطلاعات اندک احساس می‌کنم که اگر ما کارکردهای رسانه را در فراتر ببینیم، رسانه می‌تواند به کمک کتاب بیاید.

معاون امور فرهنگی با برشمردن کارکردهای رسانه گفت: نخستین کارکرد رسانه نیازآفرینی، نیازگستری و مصرف آفرینی است. این نقش بسیار روشن است. محصولات بسیاری وجود دارند که با کمک رسانه‌ها مصرف کننده پیدا می‌کنند و به فروش می‌رسند. در حوزه کتاب کارهایی انجام شده است اما انصافا کار کمی صورت گرفته است و باید نیاز به کتاب در ذهن مردم کاشته شود و این بذر به بار بنشیند.

صالحی افزود: دومین کارکرد رسانه اطلاع‌رسانی است. مردم باید از طریق اطلاع‌رسانی با محصول آشنا شوند. باید بررسی کنیم که تا چه میزان رسانه‌های مکتوب، تصویری و صوتی توانسته‌اند به اطلاع‌رسانی دلنشین در میان مردم بپردازند.

وی افزود: سومین کارکرد رسانه نقد است. رسانه‌ها در حیطه‌های مختلف فرصت نقد ایجاد می‌کنند. رسانه‌های ما تا چه اندازه با نقد کتاب به اطلاع‌رسانی در میان جامعه پرداخته‌اند و عامل جوشش یک فکر درباره کتاب شده‌اند؟ نقد جدی در رسانه ما بسیار کم رنگ است خصوصا نقد سالم و بی‌پیرایه.

صالحی چهارمین ویژگی رسانه را آموزش خواند و گفت: تا چه اندازه رسانه‌های ما با آموزش و مهارت تولید کتاب و مهارت کتابخوانی پرداخته‌اند؟ چقدر به مخاطبان خود آموزش داده‌اند که در چه فرصت‌هایی به مطالعه بپردازند. ما باید با انتقال تجربیات دیگران در کتابخوانی می‌توانیم به آموزش کتابخوانی در جامعه کمک کنیم.

وی افزود: بخش دیگری از کارکرد رسانه پُر کردن اوقات فراغت است. تا چه اندازه‌ رسانه‌های ما به این موضوع پرداخته‌اند. برنامه‌هایی مانند «رادیو هفت» تجربیات خوبی محسوب می‌شوند. اگر قرار است رسانه بخشی از اوقات فراغت ما را پُر کند چطور می‌تواند آن را به کتاب اختصاص دهد و برنامه‌هایی با محتوای مناسب تولید کند.

صالحی با اشاره به نقش رسانه در حل مسایل اجتماعی گفت: اگر یکی از کارکردهای رسانه کمک به حل مسایل اجتماعی باشد، رسانه‌ها می‌توانند مسایل این حوزه اعم از تولید کتاب تا مشکلات نویسندگان و ناشران و چاپخانه‌داران را به صورت مساله مطرح کنند و به حل آن کمک کنند.

صالحی همچنین از تربیت و آموزش خبرنگاران زبده در عرصه کتاب سخن به میان آورد و گفت: ما در حوزه کتاب به خبرنگاران حرفه‌ای در حوزه کتاب نیازمندیم. حوزه کتاب در مقایسه با دیگر حوزه‌ها نیازمند حرفه‌ای شدن است. خبرنگار حوزه کتاب باید ثبات داشته باشد و مدت‌ها در این حوزه بماند تا پخته شود. تخصصی شدن حوزه‌های کتاب، کتابخوان کردن خبرنگاران کتاب، روزآمد بودن آن‌ها، ارتباط آن‌ها با کانون‌های خصوصی و دولتی کتاب از دیگر محورهایی است که باید به آن پرداخته شود.

معاون امور فرهنگی در پایان گفت: امیدوارم که این نشست‌ها و تقدیرهایی از این قبیل راه را برای تامل در این حوزه‌ها باز کند و با شکل‌گیری یک فضای دایمی‌، فضا نیز گسترده‌تر شود و دوستان بیشتری در این جشنواره شرکت کنند.