-
۱۳۹۵-۰۳-۰۳ ۰۹:۰۸
گزارشی از اولین مجمع اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم اجتماعی کشور (۲)؛
در باب مسئولیت دانشگاه
ما در جامعه‌ای هستیم که با شکست اخلاقی مواجه هستیم، برای رفع این شکست اخلاق نیاز است که از طریق این مکان‌های سوم عمل کرد؛ در این وضعیت بازار شکست‌خورده است، نهادها شکست‌خورده، دانشگاه شکست‌خورده، دولت شکست‌خورده و از طریق این فضاهای عمومی است که مشغله‌ی علمی پیدا می‌کنیم، یادگیری فعال را یاد می‌گیریم، خودفهمی علمی را یاد می‌گیریم، فعالیت‌های میان‌رشته‌ای را یاد می‌گیریم.
-
۱۳۹۵-۰۲-۲۸ ۰۹:۳۶
گزارشی از اولین مجمع اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم اجتماعی کشور (۱)؛
دعوا بر سر ...؟!!
اتحادیه‌ی سراسری دانشجویان میتواند به رشد علوم اجتماعی در کشور کمک کند. اما این اتحادیه سرتاسری از كجا آمده است؟ دانشجویانی كه در انجمن صنفی دانشجویان كار می‌كنند دو سال است كه به دنبال یك انجمن سراسری هستند كه نه تنها با تشكیل این اتحادیه سراسری موافقت نكردند، بلكه انواع اتهامات را هم به این دانشجویان پیگیر وارد كردند. چگونه این اتحادیه در چهار ماه توانست پا بگیرد؟
-
۱۳۹۵-۰۲-۲۶ ۱۰:۴۹
شماره یازدهم فرهنگ امروز منتشر شد؛
شماره یازدهم نشریه «فرهنگ امروز» منتشر شد
فرهنگ امروز که در شماره‌های پیشین خود تلاش کرده بود به فلسفه و تاریخ اندیشه از منظری متفاوت بنگرد، در شماره تازه خود به سراغ ناقدان فلسفی نظم سیاسی مدرن رفته است. کارل اشمیت، اریک فولگین و لئو اشتراوس از جمله این فیلسوفان هستند.
-
۱۳۹۵-۰۲-۲۵ ۱۱:۳۰
یوسف اباذری؛
گلایه نكنید، یاد بگیرید
یك طفولیتی در ما ایرانیان هست كه من آرزو می‌كنم بازار آزاد آن را درمان كنم چرا كه بازار آزاد یك طرف دیگر هم دارد كه می‌گوید بخواهید و نخواهید من جای گلایه باقی نمی‌گذارم. آن رژیم سابق بود كه می‌خواست باج دهد و البته خشونت هم داشت. بازار آزاد می‌گوید یا می‌میرید یا می‌مانید. بیخود نیست كه حرف‌های آقای فراستخواه ناگهانی ظهور می‌كند. این صحبت‌ها به دنبال یك اخلاق هستند كه به نظر من وجود ندارد.
-
۱۳۹۵-۰۲-۲۰ ۰۸:۵۶
نقدی بر سرقت ادبی و فاجعه فرهنگی در کشور ما؛
سخن از یک تجربه
من پس از اتمام تحصیلات در خارج از کشور و هنگامی که به ایران برگشتم متوجه شدم بخش زیادی از پایان نامه کارشناسی ارشد من در دانشگاه تهران، در رشته تاریخ ایران باستان، توسط یکی از اساتید بنام مورد سرقت قرار گرفته است. من به تأسی از فضای حاکم در دانشگاه های خارج از کشور و بدون لحاظ مصلحت طلبی های متعارف بلافاصله موضوع را را رسانه ای کردم. اما نوشته من به فراموشی سپرده شده و آن شخص شخیص مرتبت بالاتری یافت و به مرور همه چیز به طاق نسیان سپرده شد.
-
۱۳۹۵-۰۲-۰۶ ۱۰:۰۵
تاملی در وضعیت فلسفه در حوزه؛
چرا به فلسفه بی توجهیم؟
متأسفانه از گذشته مشکلی که در حوزه وجود داشته، این بوده که حوزه فقط به دو رشته فقه و اصول به‌طور تخصصی بها داده و بقیه رشته‌ها مثل فلسفه، تفسیر و.. هیچ گاه به عنوان رشتههای تخصصی مورد توجه نبوده‌اند. موانع فراوانی هم در این زمینه وجود داشته که هنوز هم باقی است. به‌نظر من حوزه نتوانسته خود را با نیازها و اقتضائات انقلاب هماهنگ کند.
-
۱۳۹۵-۰۱-۲۴ ۱۱:۳۷
برخی نقایص آموزش فلسفه در ایران؛
نقیصه‌ای در راستای اندیشه‌ورزی
امروزه وضعيت فلسفه ما اين‌گونه نيست. رشته‌ها در مقطع تحصيلات تكميلي طبق واقعيت‌هايي كه بايد باشد و تخصصي شود، تخصصي نشده است و اين باعث جدی نبودن بحث و درس‌ها هم از جانب دانشجو و هم از جانب استاد شده است. به گمان من، مباحث در كلاس‌ها به‌طور جدي پيگيري نمي‌شود و این نقیصه‌ای اساسی برای اندیشه‌ورزی در کشور ماست.
-
۱۳۹۴-۱۱-۱۹ ۰۸:۴۰
تاملی بر ویژگی‌ها و کارآمدی‌های دانشگاه کارآفرین؛
دانشگاه کارآفرین، بخشی از راه‌حل مسائل اجتماعی-اقتصادی
یکی از دلایل مهم غلبه‌ی رویکرد فنی-اقتصادی بر کلیت کارآفرینی دانشگاهی، کیفیت و ارزش نسبتاً بالای آموزش‌های فنی-مهندسی در دانشگاه‌های غربی به‌ویژه نظام آموزش عالی ایالات متحده امریکاست. به سبب ناکارآمدی نسبی سایر رشتههای علمی، رویکرد فنی-اقتصادی، تفکر حاکم بر دانشگاه کارآفرین شده و عموم دانشگاه‌های دنیا ازجمله ایران نیز این رویکرد را ترویج و عملیاتی می‌کنند.
-
۱۳۹۴-۱۱-۱۸ ۰۸:۴۸
نگاهی به سیاست‌های اجرایی فعلی دستگاههای آموزش عالی (۳)؛
علم مدرن به هر قیمتی؟
در دانشگاه‌های کشورهای غربی هیچ‌کسی مستقیماً برای اساتید در زمینههای پژوهش-آموزشی تصمیمگیری نمیکند، درصورتی‌که در ایران این‌چنین نمیباشد، حتی برای جزئیترین موارد نیز برای اساتید تصمیمگیری می‌شود و فقط این اساتید هستند که هیچ تصمیمگیریی انجام نمیدهند به‌جز در مورد «نمره» که آن هم همراه ملاحظاتی است و در صورت تمایل مسئولین دانشگاه به‌راحتی قابلیت سلب ید از استاد وجود دارد.
-
۱۳۹۴-۱۰-۲۳ ۰۹:۱۸
نگار داوری اردکانی/ درآمدی بر برنامه‌ریزی خط و نگارش؛
طرح موضوع تغییر/ تعویض خط فارسی بیوجه است
امروز لازم است هر اقدام برنامه‌ریزی زبان با در نظر گرفتن ملاحظات نقشی و لحاظ نمودن اقتصادی بودن فرایند صورت گیرد. به‌این‌ترتیب، باتوجه به جایگاه عاطفی‌ای که خط و زبان فارسی در میان ایرانیان دارد. طرح موضوع تغییر/ تعویض خط فارسی بیوجه است. حفظ مواریث مکتوب ادبی و فرهنگی برای ایرانیان اولویت و اهمیت ویژه‌ای دارد که از مهم‌ترین دلایل بیوجه بودن طرح موضوع تعویض خط به‌شمار می‌رود.
-
۱۳۹۴-۱۰-۰۹ ۰۸:۴۷
عباس کاظمی؛
مك دونالديزه شدن دانشگاه
مك دونالدی شدن دانشگاه یعنی دانشگاه به یك ذائقه (taste) بدل شده است. گویی طبقه متوسط همچنان كه دوست دارد به دوبی و آنتالیا برود، به دانشگاه هم رفته و مدرك گرفته باشد. یعنی دانشگاه در حد یك تفنن و فراغت پایین آمده است. البته این پدیده ویژگی‌های دیگری نیز دارد، مثل دانشگاهی كه با پول می‌شود مدرك آن را خرید و دانشگاهی كه ساده و آسان و سریع و پیش‌بینی‌پذیر شده، یعنی به یك معنا فست‌فودی شده است.
-
۱۳۹۴-۰۹-۲۶ ۰۸:۵۱
گزارشی از میزگرد جامعه فلسفی و مسئله پژوهش در همایش «وضعیت فلسفه در دانشگاهها» (۴)؛
راه حل شکل‌گیری یک جامعه‌ی آکادمیک فلسفه
همه‌ی ما می‌دانیم که مقالاتی که می‌نویسیم مخاطبان اندکی دارد. اساتید چه در دانشگاه و چه در حوزه عملاً ناظر کار یکدیگر نیستند. ... اساتید با هم گفت‌وگوی علمی ندارند و جزیره‌های کاملاً مستقل از هم هستند؛ این آفت بزرگی است و به‌تدریج باید فرهنگ‌سازی کنیم....فرهنگ نقد کردن و پذیرش نقد متأسفانه در ما کم‌رنگ است و امیدوارم در آینده بهبود یابد.
-
۱۳۹۴-۰۹-۲۳ ۰۸:۵۳
گزارشی از میزگرد جامعه فلسفی و مسئله پژوهش در همایش «وضعیت فلسفه در دانشگاهها» (۳)؛
ماهیت و رسالت پژوهش فلسفی
ما باید با main stream و زبانی که فیلسوفان دنیا با آن کارهای خود را عرضه می‌کنند آشنا شویم، میزان مقالات خود را بالا ببریم و بعد که استاد تربیت کردیم آن‌گاه می‌توانیم زبان علم فلسفه‌ی امروزه را درک نماییم و از متخصصان فلسفه‌ی اسلامی‌مان استفاده کنیم. اگر در فلسفه‌ی اسلامی مشکل داریم به این دلیل است که در فلسفه‌ی غرب هم مشکل داریم.
-
۱۳۹۴-۰۹-۲۲ ۱۸:۰۰
بررسی واکنش سه دانشگاه بزرگ تهران در قبال سرقت‌های علمی سه استاد فلسفه؛
مجازاتی در کار نیست، به سرقت ادامه دهید!
واکنش دانشگاه‌های ما نیز شباهتی به واکنش دانشگاه‌های معتبر جهان در این قبیل موارد ندارد. دانشگاه‌های معتبر در مواجهه با چنین خلاف‌هایی مجازات‌های شدید برای اعضای خود در نظر می‌گیرند. آنها نه‌تنها رتبه‌هایی را که با این مقاله‌ها کسب شده پس می‌گیرند، بلکه ممکن است کار به اخراج عضو هیأت علمی هم بکشد. اما دانشگاه‌های ما چه کردند؟ دو دانشگاه، یعنی دانشگاه تهران و تربیت‌مدرس، هیچ مجازاتی برای عضو هیأت علمی خود در نظر نگرفته و حتی وقوع سرقت علمی را نیز تأیید نکرده‌اند و یک دانشگاه، یعنی دانشگاه علامه‌طباطبایی، عضو خطاکار خود را فقط از دو سمت از سمت‌هایش برکنار کرده است.
-
۱۳۹۴-۰۹-۱۴ ۰۹:۲۸
گزارشی از سخنرانی حمید وحیددستجردی در همایش «وضعیت فلسفه در دانشگاهها» (۱)؛
معرفت‌شناسی گواهی
سؤال اصلی درباره‌ی طبیعت گواهی این است: چرا باورهای که مبتنی بر گواهی هستند، می‌توانند دارای حیثیت معرفتی شوند و به لحاظ معرفتی موجه باشند و چه شرایطی باید احراز شود تا این باورها دارای این حیثیت شوند؟ ما منابع متفاوتی را برای اخذ معرفت و باورهای جدید نسبت به جهان خارج و خود داریم، مانند ادراک حسی، حافظه، استدلال، شهود، استنتاج. یکی از این منابع معرفتی، گواهی یا testimony است.
-
۱۳۹۴-۰۸-۲۷ ۰۹:۱۹
گفتاری از محمد مالجو در سمینار «وضعیت ترجمه در ایران» (۵)؛
ترجمه در چارچوب دانشكده‌های اقتصاد: راه‌حل یا جزئی از معضل
متون اقتصادی ترجمه‌شده‌ای که پس از جنگ به فضای ما پمپاژ شده است؛ اولاً در قالب زبانی فرمال و بی‌توجه به زندگی اقتصادی واقعی، ثانیاً با نگاهی غیرتاریخی، ثالثاً منفك از امر سیاسی و اجتماعی و رابعاً با اتكا بر ارتجاعی‌ترین موج فكری اقتصادی در سده‌ی بیستم خواهان پیاده‌سازی نوعی مهندسی اجتماعی در قالب اجرای پروژه‌های توسعه در تمام سال‌های پس جنگ تاكنون بوده‌اند.
-
۱۳۹۴/۰۸/۲۴
گفتاری از نعمت‌الله فاضلی؛
صوری بودن نهاد آموزش عالی و بحران این نهاد
صوری شدن نهاد علم و آموزش عالی در ایران معاصر یکی از مهم‌ترین مسائل ما است. صوری و بوروکراتیک شدن دانشگاه و نهاد علم در ایران معاصر شاید به این واقعیت برگردد که ما از همان ابتدای شکل دادن به نهاد آموزش عالی جدید در ایران، یعنی از زمان تأسیس دارالفنون و پس از آن تأسیس دانشگاه تهران، دانشگاه را بیش از هر چیز به‌عنوان نهادی برای توطئه‌ی دولت مدرن گسترش داده‌ایم، نه شکل دادن دولت-ملت مدرن.
-
۱۳۹۴-۰۸-۱۴ ۰۸:۱۹
گفتاری از سیاوش جمادی در سمینار «وضعیت ترجمه در ایران» (۴)؛
تبارشناسی ترجمه در ایران
زبان و فرهنگ ارتباط بسیار زیادی دارند. در فرهنگ و در زبان این طور نیست كه صرفا این فرهنگ و زبان را بسازیم. ما در فرهنگ و زبان‌زاده و بالیده می‌شویم، هستی پیدا می‌كنیم. به قول لاکان «زبان شکنجه خانه هستی است.» در زبان است كه ارتباط و نظم پیدا می‌شود و فرهنگ به وجود می‌آید.
-
۱۳۹۴-۰۸-۱۱ ۱۲:۳۰
نگاهی مختصر به وضعیت ادامۀ تحصیل فارغ‌‌‌‌‌التحصیلان فلسفۀ علم در خارج از کشور؛
دشواری‌های یک انتخاب
شانسِ گرفتن پذیرش در رشتۀ فلسفۀ علم، بسیار اندک است. بسیاری کسان ممکن است به فلسفۀ علم، ذهن یا منطق علاقه‌‌‌‌‌مند باشند، اما نسبت به سایر شاخه‌‌‌‌‌های فلسفه، نظیرِ فلسفۀ اخلاق، تاریخ فلسفه، زیبایی‌شناسی، متافیزیک و غیره بی‌‌‌‌‌علاقه باشند. ادامۀ تحصیل در رشته‌‌‌‌‌ای که به کم‌‌‌‌‌درآمدی و عدم امنیت شغلی معروف است، تنها زمانی میتواند توجیه‌پذیر باشد که شما علاقه‌‌‌‌‌ای دیوانه‌‌‌‌‌وار نسبت به موضوع آن داشته باشید، نه اینکه تنها بیست درصد از آن مطلوبِ شما باشد.
-
۱۳۹۴-۰۸-۰۹ ۰۸:۴۷
گفتاری از مراد فرهادپور در سمینار «وضعیت ترجمه در ایران» (۳)؛
جايگاه ساختاری ترجمه
در دهه ١٣٨٠ ترجمه به خصوص ترجمه كتاب‌های نظری مازاد تاریخی و تا حد زیادی سیاسی در خودش داشت كه تردیدی نیست كه این مازاد امروز كمرنگ و كمرنگ‌تر شده تا جایی كه تقریبا چیزی از آن باقی نمانده است. اما در آن دوران این مازاد هاله‌ای به ترجمه می‌بخشید و این شاید باعث می‌شد كه خواه‌ناخواه در سطح غیرفلسفی یعنی جایی كه ما با ترجمه به معنای اخصش یعنی ترجمه از متون غیرفارسی به فارسی سر و كار داریم، دچار نوعی توهمات یا اغراق‌ها شویم.
-
۱۳۹۴-۰۷-۲۸ ۱۱:۲۵
ناصر فکوهی؛
سرگذشت «شبه دانشگاهها» در ایران
جهان امروز جایی نیست که به ما فرصت‌های زیادی برای انتخاب راه‌های آزمون و خطایی بدهد. هم از این رو، هر چه زودتر به این معضل یعنی نیاز بالای جامعه خود به برخورداری از عرضه‌اندیشه و علم و فرهنگ در بالاترین سطح و نه لزوماً در کادر دانشگاهی توجهی اساسی کنیم و دولت نیز بهتر است به جای آنکه مثل همیشه تصور کند تنها راه این کار، تصدی‌گری است، متوجه شود که در هر دو بخش آموزش و پژوهش «رسمی» و «پیرادانشگاهی»، باید بیشتر در موقعیت ستادی و کمک به پیشرفت این نهادها با ایجاد حداکثر استقلال برای آنها عمل کند.
-
۱۳۹۴-۰۷-۰۱ ۰۶:۲۹
ناصر فکوهی؛
«مردم شناسی»، میراث استعمار فرانسوی و بریتانیایی در ایران
وقتی سخن از میراث مردم شناسانه فرانسوی ( و تقریباً همیشه باید اضافه کرد بریتانیایی) برای کشور خود می‌زنیم و بر نیاز به چرخشی اساسی به سوی مدرن کردن این رشته و سوق یافتن به سمت انسان شناسی می‌بریم، ابداً با بحثی در مورد دو کلمه روبرو نیستیم. بلکه جهانی از اندیشه این دو واژه را از هم جدا می کند
-
۱۳۹۴-۰۶-۰۸ ۰۸:۵۱
غلامرضا ذاکرصالحی؛
دانش‌آفرینی در دانشگاه ایرانی
در دانشگاه‌های ما وضعیت دانش‌آفرینی در بین اعضای هیئت علمی از یک نظر مقطعی، گسسته و مبتنی بر برنامه‌ی فردی است؛ از نظر محتوا هم فاقد نوآوری و نیز اقتباسی و مبتنی بر پارادایم‌های رایج است؛ از نظر قالب هم مقاله‌‍‌‌محور و مبتنی بر انتشار مقاله است.
-
۱۳۹۴-۰۵-۲۸ ۰۹:۲۲
نقد مقصود فراستخواه بر فرامرز رفیع‌پور (۲)؛
غلبه قالب‌های ذهنی دوانگارانه
اینکه تجدد ما مشکل دارد برای این است که نتوانسته است از رهگذر نقد سنت‌هایمان راه بازکند. چون سنت ما امتناع از نقد داشت و از نقد گریزان بود والا تجدد لزوما چیزی یکسره جدا از سنت نیست. اما دوانگاری که در کتاب آناتومی به چشم می‌خورد دوانگاری‌های فقط سنت و تجدد نیست. دو انگاری میان سود جمعی با سود فردی، دوانگاری میان قناعت و ثروت، میان انسجام اجتماعی و فرد‌گرایی و دوانگاری میان دین و دنیاست.
-
۱۳۹۴-۰۵-۲۵ ۱۰:۰۳
نقد مقصود فراستخواه بر فرامرز رفیع‌پور (۱)؛
جامعه شناسی کلینیکی حاصل غلبه زبان تجویز بر زبان تحلیل
اقتدارگرایی فرزند کمال‌گرایی است. برای رساندن جامعه به کمالی که در ذهن داریم مداخلات حداکثری حکومتی در سیاست اجتماعی را لازم می‌بینیم. بدین ترتیب مدل سیاست اجتماعی جناب دکتر رفیع‌پور ، مدل دولت‌گرا و اقتدارگراست نه سیاستی اجتماعی که از حوزه عمومی و از متن گفتگوهای مدنی دربیاید. خصوصا که فرض کمال‌گرایی ایشان سر به کمال‌گرایی سیاسی هم می‌گذارد.
-
۱۳۹۴-۰۵-۱۹ ۰۹:۰۲
گفت‌و‌گو با رضا مهدی پیرامون میان‌رشته‌ای ها؛
دانشگاه در ایران یک دبیرستان معظم با ساختار، فرایند وکتب معین است
نگاه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی ایران به مفاهیمی نظیر دانش، مهارت، نگرش، آموزش و فناوری، به نحوی است که نه تنها برای توسعه میان رشتگی بلکه برای هر نوع ابتکار اساسی دیگر نیز عرصه را باز نمی کند.. تاکنون توسعه میان رشتگی و ایجاد زمینه و شرایط برای توسعه آن، دغدغه و اولویت نظام دانشگاهی ما نبوده است. به نظر من، عملکرد دانشگاهها در قلمرو علوم سخت(Hard science)، بهتر از علوم انسانی بوده است.
-
۱۳۹۴-۰۵-۰۴ ۰۹:۲۴
گفتاری از علیرضا منصوری پیرامون کاربردی‌سازی علوم انسانی(۲)؛
علم کروزوئه‌ای فرآورده‌ی تکنوکراسی
علم فعالیتی جمعی و دموکراتیک است که نخبه‌سالاری تهدیدی برای آن به‌شمار می‌رود. علم نیازمند تأیید نیست، بلکه بر نقد مداوم استوار است.. باید اجازه داد که پژوهشگر به انتخاب خود تخصص خود را انتخاب کند و گرنه این سیستم منجر به علم کروزوئه‌ای می‌شود که تکه تکه و منفصل است و وحدتی ندارد.
-
۱۳۹۴/۰۴/۳۱
احمد تمیمداری در گفت‌و‌گو با «فرهنگ امروز»؛
«الهیات زبان»، مهم‌ترین چالش ترجمه
یکی از ضعفهای ما در ترجمه مربوط به «الهیات زبان» است. در ترجمه باید هستیشناسی زبان (تئولوژی) مورد نظر را آموخت تا بتوان در ترجمه حق مطلب را ادا کرد. شیخالرئیس در مقدمهی کتاب «شفا» می‌گوید، شما هر دانشی که میخواهید بیاموزید باید در ابتدا فلسفه‌ی آن دانش را بیاموزید.
-
۱۳۹۴-۰۴-۲۳ ۱۷:۰۰
مسعود صادقی؛
بسیارنویسی یا پربارنویسی!؟
ما همه‌ی پرنویسان و پرکاران عرصه‌ی علم و نشر را به یک چوب می‌رانیم. عده‌ای از پرنویسان سطحی لزوماً و واقعاً بیشتر ننوشته و نتیجتاً بیشتر نیز نیندیشیده‌اند؛ مثلاً استادی که سی مقاله‌ی علمی-پژوهشی نوشته، اما یازده‌تا را هریک با یکی و یکی را با دو تن و شش‌تا را با یکی دیگر و هفت‌تا را با دو دیگر و تنها پنج‌تا را به تنهایی نگاشته، معلوم است که پرنویسی است که امتیاز بسیاری از محل مقاله کسب کرده، اما واقعاً و شخصاً بسیار ننوشته و به تبع آن بسیار نیز نیندیشیده است
-
۱۳۹۴-۰۴-۲۰ ۱۰:۱۳
سخنرانی ابراهیم فیاض در نشست «دانشگاه در آینده»؛
«اشرافیتزدگی» در واژه و مفهوم دانشگاه
در مورد غرب این‌طور باید گفت که غرب قدیم با کانت شروع شد و با نیچه به پایان رسید. نیچه در دنیای غرب، خودش را تا الآن بازتولید کرده است، ولی ما در همان کانت ماندهایم. در غرب، آن ذهنیت سوژهمحوری کانت کمکم از بین می‌رود و سیستم استاد و دانشجو که استاد سوژه و دانشجو ابژه است، به هم می‌خورد. دیگر سوژۀ استعلایی وجود ندارد.