نمایش همه
  • فلسفه ۱۳۹۳/۰۱/۲۴

    گفت‌وگو با محمدسعید حنایی کاشانی؛

    اهمیت فلسفه در فرهنگ جهانی بشری

    «فيلسوف» و «نظريه‌پرداز» دو اصطلاح هستند با معناهاي متفاوت. «فيلسوف» مي‌تواند «نظريه‌پرداز» باشد اما «نظريه‌پرداز» لزوما «فيلسوف» نيست./ من گمان نمي‌كنم «عصر فلسفه» به پايان رسيده باشد، هرچند كه ممكن است چندان خريداري نداشته باشد!

  • سیاوش جمادی ۱۳۹۳/۰۱/۱۹

    گفت‌وگو با سیاوش جمادی؛

    ابن‌سينا و ملاصدرا پاسخگوی من نيستند!

    من يك شخصی مثل شما، منتها گرفتار شده در پرسش‌ها و مساله‌هايی كه دايما به دنبال پاسخ برای آنها می‌گردم. همين كه براي پاسخ يابی به سوالات و مساله‌های خودم شروع به مطالعه و تفكر می‌كنم می‌بينم ابن‌سينا و ملاصدرا پاسخگوی من نيستند. خود به خود برای پاسخ يابی به سمت هگل، كانت و متفكران چپ نو در دنيای امروزی كشيده می‌شوم.

  • آشتیانی ۱۳۹۳-۰۱-۱۹ ۰۸:۴۹

    منوچهر آشتیانی؛

    تذکراتی درباره‌ی جامعه‎شناسی در ایران

    این دانش هم‌اکنون در ایران، نه پیوندی راسخ با گذشته‌ی تاریخی فرهنگ ما ایرانیان دارد و نه دارای ارتباطی متین (محتوایی و شکلی) با میراث فرهنگی و جامعه‌شناسانه‌ی جهانی است! نظام‌های حکومتی موجود نیز در تمام ادوار تاریخی در ایران هیچ‌گاه برای شناخت و راه‌گشایی مسائل و مشکلات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ملت ایران به گونه‌ی واقعی و جدی به عقاید اجتماعی فلاسفه یا جامعه‌شناسان ایران رجوع نکرده‌اند.

  • مسعود صادقی ۱۳۹۳/۰۱/۱۸

    گفت‌وگو با مسعود صادقی؛

    مهجوریت فلسفۀ تحلیلیِ تاریخ در ایران

    وقتی به فلسفه تاریخ در ایران توجه می‌کنیم، توجه‌مان یک زمینه درونی ندارد؛ یعنی نه فلسفه ما ابزارهای مفهومی لازم را برای بررسی معرفت تاریخی داشته است، چون اصلاً دغدغه غالب آن معرفت‌شناسی نبوده است، و نه تاریخ به یک معرفت قابل اعتنا در فضای جامعه ما تبدیل شده و به این لحاظ، شاید بتوانیم بگوییم که ما فاقد زمینه­‌هایی بوده‌ایم که در غرب، تلاقی آن زمینه­‌ها موجب پیدایش فلسفه تحلیلی تاریخ شده است.

  • فیاض ۱۳۹۳/۰۱/۱۴

    گفت‌وگو با ابراهیم فیاض؛

    وضعیت علوم انسانی در ایران

    ما اصلاً در ایران روشنفکر نداریم. چون روشنفکری «سوژه» است و ما هنوز «ابژه» هستیم. بزرگان روشنفکری ما در ایران کسانی بودند که چارچوب‌های اندیشه‌ی غربی را می‌گرفتند و با یک قیاس منتقل می‌کردند و شاید به همین دلیل مورد نقد قرار می‌گیرند. آسیبی که متوجه معرفت‌شناسی ماست این است که آنچه را می‌خواهیم بشناسیم، تبدیل به بت می‌کنیم و آنگاه می‌ترسیم که بت ساخته‌ی خود را نقد کنیم.

  • ناصر فکوهی ۱۳۹۳/۰۱/۱۰

    گفت‌وگو با ناصر فکوهی؛

    ترجمۀ کتب جامعه‌شناسی و معضل نگاه کاسب‌کارانه

    ما هرگز به فکر کار کردن و زحمت کشیدن برای آنکه مفید باشیم و یا حتی، صرفا برای لذت فردی‌مان نیستیم. سال‌ها پیش، «صادق هدایت» به عنوان یک نویسنده، تنها یک کارمند ساده در دانشگاه تهران بود و زندگی ساده‌ای هم داشت، همانقدر ساده که اندیشمندی چون «مهرداد بهار» -که او هم یک کارمند بود- اما امروز چقدر می‌توانیم بگوییم که مترجمان و نویسندگان ما نیز چنین هستند و چقدر می‌توانند اینچنین باشند.

  • بلوکباشی ۱۳۹۳-۰۱-۰۹ ۰۱:۱۲

    مسائل انسان شناسی ایران در گفت و گو با علی بلوکباشی؛

    ناشناخته ماندن انسان‎شناسی در میان دولت‎مردان

    از دیگر موانع موجود در راه انسان‎شناسی؛ می‌توان به کم‌وبیش ناشناخته ماندن این دانش نزد دولت‌مردان و مسوولان نهادهای مملکتی و برنامه‌ریزان اجتماعی و فرهنگی و نبودن درک درست آن‌ها از نقش و اهمیت پژوهش‌های مردم‌شناختی در جهت دادن به هدف‌های نوسازی و بهینه‌سازی وضعیت معیشتی و احیای هویت فرهنگی و جمعی مردم در جامعه‌های ایلی، روستایی و شهری این سرزمین اشاره کرد.

  • ابراهیم توفیق ۱۳۹۲/۱۲/۲۵

    گفت‌وگو با ابراهیم توفیق؛

    شهر از منظر جامعه‌شناسی

    ما عملا درگير اين شهر هستيم، يعنی قرار نيست كه من بگويم چه بايد كرد. خود اين شهر با معضلات و پيچيدگی‎هايی كه دارد ما را وادار می‎كند كه با آن مشكلاتش درگير شويم. زمانی كه مديريت شهری ما چيزی به نام بافت فرسوده تعريف و ما را دعوت می‎كند كه درگير اين قضيه شويم، ديگر نمی‎توانيم در تعاريف و كتاب‎ها باقی بمانيم. ما مجبوريم به ميدان برويم و با شهر از نزديك درگير شويم.

  • داوری ۱۳۹۲/۱۲/۲۴

    گفت‌وگو با رضا داوری اردکانی؛

    سوء تفاهم در علوم‌انسانی

    گمان می­‌کنم در دو سه سال اخیر، به نوشته‌­های من قدری اعتنا شده است، ولی تا این اواخر، به جهاتی که ذکرش را لازم نمی‌دانم، کمتر خوانده می‌شد. اکنون هم می‌دانم که گروه­‌هایی از جوانان آن‌ها را می‌خوانند و گروهی هم خواندن آن‌ها را کاری در حد گناهی بزرگ می­‌دانند.

  • اصغر ایزدی ۱۳۹۲-۱۲-۲۴ ۰۹:۰۶

    اصغر ايزدى جيران؛

    سرکوب رشته‌ی انسان‎شناسی در آزمون دکتری

    رشته‌ی انسان‎شناسی همان‌گونه که در نظام آموزشی و پژوهشی ایران همواره مورد بی‎توجهی قرار گرفته در مهم‎ترین و بالاترین سطح آزمون یعنی مقطع دکتری نیز سرکوب شده است. این‌گونه سرکوب وحشتناک تأثیر خود را در افت تدریجی تسلط دانشجویان امروز و استادان فردا به مباحث و رویکردهای رشته‌ی انسان‎شناسی نشان خواهد داد، چیزی که قبلاً نیز شاهد آن بوده‎ایم.

  • پایان نامه ۱۳۹۲-۱۲-۱۸ ۱۰:۴۱

    بررسی روابط استاد و دانشجو در نگارش پایان‌نامه؛

    دردی را که کماکان درمان نیست

    دانشجویی نقل می‌کرد که من در یکی از دانشگاه‌ها رساله‌ام را با یکی از اساتید برداشتم که به نظرم آدم علمی و موجهی بودند؛ اما در کمال تأسف هیچ کمکی نکردند، شبی که قرار بود فردایش از پایان‌نامه دفاع کنم به استاد یادآوری کردم که فردا وقت دفاع یادشان نرود. جالب است که استاد گفته بود موضوع پایان‌نامه‌ات چیست؟

  • ناصر فکوهی ۱۳۹۲-۱۲-۱۴ ۱۱:۲۱

    ناصر فکوهی؛

    تقلیل یافتن دانشجو به «صندلی»

    دیگر براساس نیازمان دانشجو نمی‌گیریم، بلکه بر اساس میزان «صندلی‌های خالی» در دانشگاه‌ها و نیازهای مالی دستگاه‌های آموزشی، اقدام به اخذ دانشجو می‌کنیم. تقلیل یافتن دانشجو به صندلی یک آفت است. طبیعتاً در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار داشت که سطح نظام آموزشی در حد بالایی باقی بماند.

  • آذری ۱۳۹۲/۱۲/۱۴

    غلامرضا آذری در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    تست‌زنی مهم‎ترین چالش پیش روی آزمون دکتری

    یکی از مخاطرات آزمون تستی، عمق نداشتن سؤالات و بحث‎ها است. برای دوره‌ی دکتری ما به یک سپر هدایتی و عرف سواد کلی قائل هستیم. اگر آزمون فقط با تست برگزار شود حجم داده‎ها خیلی فشرده و باز -به‌طور نوار ضبط‌صوتی- به خورد دانشجو داده می‎شود که دانشجو به الزام فقط باید همان را یاد بگیرد، یک قاب آشنا با یک‌سری آزمون‎های مشخص. با این عملکرد، قدرت انعطاف‎پذیری و قدرت حفظ و جذب اطلاعات به معنای واقعی کلمه را از او گرفته‎ایم.

  • احمد گل محمدی ۱۳۹۲/۱۲/۱۰

    دکتر احمد گل‎محمدی در گفت‎وگو با فرهنگ امروز:

    علوم انسانی اسیر شبه‌­علم و علم­‌نما شده است

    شبه‌­علم و علم‌­نما وانمود می‌­کنند که علم هستند؛ ولی حداقل معیارهای علم که روشمندی باشد را دارا نیستند. البته شبه‌­علم و علم­‌نما معمولاً لزوم پایبندی روش‌­شناختی را می‌­پذیرند؛ ولی در عمل دارای آن پایبندی نیستند. در مواردی هم یا روشمندی را به بهانه­‌های مختلف (از جمله غربی، امپریالیستی، استعماری، غیربومی بودن) بی‌­ارزش و اعتبار می­‌دانند و یا از روش‌­شناسی بدیلی سخن می‌­گویند که اصول و ویژگی­‌های آن روشن نیست.

  • مختاریان ۱۳۹۲/۱۲/۰۸

    بهار مختاریان در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    ضرورت پیوند هنرپژوهی با شاخه‌های مرتبط در علوم انسانی

    متأسفانه هنوز بحث هنر و هنرمند گرفتار نگاهی کلیشه‎ای است و چرخه‎ی خلق اثر هنری و جایگاه و نقش هنرمند و فهم آن کم‎تر با دانش‎های مرتبط پیوند خورده است. پژوهش در حوزه‎ی هنر به شکل روش‎مند، ناگزیر است که از سویی به دین‎پژوهی، فلسفه، انسان‎شناسی و زبان‎شناسی و مانند آن متکی باشد و در رویکرد و روش در قبال هنر نیز به پدیدارشناسی، هرمنوتیک، تلقیِ معناانگارانه از هنر یا مطالعات تطبیقی و امثال آن روی آورد.

  • فرهادپور- اعتماد ۱۳۹۲-۱۲-۰۶ ۱۰:۲۲

    گزارشی از سمینار «ملاحظاتی پیرامون وضعیت فلسفه در ایران»؛

    وخامت حال فلسفه

    سمینار «ملاحظاتی پیرامون وضعیت فلسفه در ایران» که در شرایطی نامناسب برگزار شد، باعث گردید تا مراد فرهادپور وضعیت فلسفه را با وضعیت این جلسه مقایسه کند و بگوید: «بی‌نظمی و شلوغی در برگزاری مراسم امروز به اندازه کافی نشانگر وضعیت وخیم فلسفه در ایران است.»

  • دبیرستان ۱۳۹۲-۱۲-۰۳ ۱۰:۴۹

    بررسی وضعیت علوم انسانی در نظام آموزش و پرورش؛

    چرا دانش‎آموزان نخبه از علوم انسانی فراری هستند؟

    دلایل عدم توجه به علوم انسانی در دوره‌ی دانش‌آموزی و مقطع متوسطه چیست؟ چرا دانش‎آموزان ما رغبتی برای ورود به رشته‌های علوم انسانی ندارد؟ به چه دلایلی رشته‌ی علوم انسانی حوزه‌ای است که عمده‌ی دانش‎آموزان و والدین آن‌ها از آن گریزانند و انتخاب آن به‌منزله‌ی ناتوانی دانش‌آموز در انتخاب رشته‌های تحصیلی دیگر تلقی می‌شود؟

  • منصوربخت-حضرتی ۱۳۹۲-۱۱-۳۰ ۱۰:۰۶

    مناظره‌ای در باب «كاربست نظريه‌های رايج علوم انسانی در مطالعات تاريخی»/بخش دوم

    وظيفه مورخان؛ توصيف گذشته يا توليد نظريه؟

    حضرتی:کار مورخ توصیف گسترده و عمیق از رخدادهای تفریدی زمان‌مند و مکان‌مند است و کار جامعه‌شناسان تبیین و صدور گزاره‌های فرازمانی و فرامکانی و توليد نظريه است./منصوربخت: تفریدی خوانده شدن علم تاریخ حاصل میراث شومی است که ارسطو به جای گذاشت و ضربه‌ای بود که او بر پیکر علم تاریخ زد که متأسفانه همچنان باقی است/ تاریخ متفرد؛ تاریخی که بخواهد صرفاً فاکت ارائه کند قادر به حل مسائل ما نیست.

  • استاد و دانشجو ۱۳۹۲-۱۱-۲۸ ۱۲:۴۹

    منوچهر محسنی؛

    مسئلۀ روابط استاد و دانشجو

    به جوانان باید بیاموزند که غرض از تحصیلات عالیه دانشگاهی اخذ مجوزی جهت استخدام با مزایای مادی بیشتر و احیاناً کسب عنوان علمی مقبول اجتماعی نیست، هدف اساسی تعلیمات آکادمیک دادن کلید تحقیق به دست افرادی است که باید بعدها با کیاست و ابتکارات دماغی شخص نوسازی علمی ایران نوین را به عهده گیرند.

  • منصوربخت-حضرتی ۱۳۹۲-۱۱-۲۸ ۱۰:۰۸

    مناظره‌ای در باب «كاربست نظريه‌های رايج علوم انسانی در مطالعات تاريخی»/بخش اول

    غایت تاریخ پژوهی؛ توصیف یا تبیین؟

    حضرتی: دانش تاریخ علمی «تفریدی» است و مهم‌ترین وظیفه‌ی مورخان «تولید فاكت» است و تأکید مورخان بر نظریه و تحلیل، آنها را از وظیفه‌ی اصلی خود دور می‌کند./ وظیفه‌ی دانش تاریخ تولید نظریه نیست./ منصوربخت: به‌کارگیری نظریه در تحقیقات تاریخی «ضرورت تاریخ امروز» است/ مدعیان «تبیین تاریخ بدون نیاز به نظریه» نتیجه‌ی پارادوکسی هستند که در «بن‌بست تاریخ‌نگاری ما» به دام افتاده‌اند.

  • دیهیمی ۱۳۹۲/۱۱/۲۷

    خشایار دیهیمی در گفت‌وگو با فرهنگ امروز؛

    از جنجال بیزارم

    در پروژه «جنگ و صلح» مهرنامه آقای کرباسچی زندگی و دار و ندار من را به باد داد؛ چون در آن سال‌ها من 50-40 میلیون تومان از جیبم گذاشتم و 8 ماه هم کار کردم؛ ولی چون دیگر پول نداشتم خرج کنم فقط یک جلد آن منتشر شد و بقیه‌ی آن‌ها منتشرنشده ماند. در حالی که 3 جلد دیگر آن هم آماده است.

  • نشست طیب ۱۳۹۲-۱۱-۲۶ ۱۱:۱۵

    گزارشی از سخنرانی علیرضا طیب در پژوهشکدۀ مطالعات استراتژیک خاورمیانه؛

    ترجمه را قدر بگذاریم

    دیدید که در این ایام برخوردهای تلخی با ترجمه شد، گفتند که خیلی ترجمه می‌شود، باید بروید تولید علم کنید، تولید متن و ادبیات کنید، به زبان خودتان، بومی باشد؛ ولی نتیجه نداد. دوباره دیدید که صحبت از این به میان آمد که باید کارهایی ترجمه شود، باید آنچه جوان ایرانی نیاز دارد ترجمه شود، پول خوب داده شود، صحبت­‌هایی که افراد پیگیر در این حوزه را غافلگیر کرد.

  • مقاله علمی ۱۳۹۲-۱۱-۲۲ ۲۲:۵۲

    محمود اسعدی؛

    مردودی رئیس فرهنگستان و بازار مقالات علمی

    در هر نشریه علمی چند نفر سر قفلی مادام العمر آنرا بعهده دارند و تا حدی که "مقررات" صوری اجازه دهد مطالب دوستان و همکاران نزدیک خود را در اولویت می‌گذارند. از آنجا که درج مقاله "امتیاز" محسوب می‌شود بده، بستان در نحوه داوری اصلی اساسی است...

  • اصغر ایزدی ۱۳۹۲-۱۱-۱۷ ۰۸:۳۷

    اصغر ایزدی جیران؛

    نسل سومی‌­های انسان­‌شناسی در ایران

    اغلب نسل سومی‌­ها یا بی­‌کارند و یا در جایی نامرتبط با تخصص خودشان بناچار مشغول­‌اند. در کشوری که نیاز به پژوهش­‌های فرهنگی در وضعیت­‌های پیچیده توسعه و شهری به طور قطع در اولویت است، متخصصان فرهنگ با وجود زحمتی که برای کسب دانش فرهنگ یعنی انسان­‌شناسی کشیده­‌اند، خارج از عرصه­‌های آموزشی، پژوهشی و تأثیرگذاری به سر می‌­برند.

  • احد فرامرز قراملکی ۱۳۹۲/۱۱/۱۶

    گفت‌وگوی تفصیلی با احد فرامرز قراملکی؛

    عامل اصلی بداخلاقی‌ در پژوهش‌ها، سلطۀ سازمانی است

    رواج کتاب‌‌سازی متأسفانه دو ضربه به ما زده است؛ اول اينكه كتاب‌هايی تولید می‌شوند که ارزش خواندن ندارند. خطر بدتر اين است كه وقتی کار کتاب‌سازی رواج پیدا کند، حوصله‌ها کم می‌شود. ضمن اينكه هميشه خط کشیدن بین کتاب تحقیقی و كتاب ساختگی میسر نیست.

  • ابوالحسنی ۱۳۹۲/۱۱/۱۴

    سید رحیم ابوالحسنی در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    فلسفۀ دانشگاه در ایران

    فلسفه‌ی دانشگاه در ایران از بدو تأسیس برای تربیت فرد در محیط کار بوده است. فلسفه‌ی دانشگاه مدرن در ایران نیز همین است؛ یعنی نمی‎توانیم صددرصد دانشگاه اندیشه‎ای داشته باشیم و سپس به تولید اندیشه و نظریه بپردازیم و در جامعه آن را استفاده کنیم.

  • فلسفه کودکان ۱۳۹۲-۱۱-۰۹ ۰۹:۴۴

    درآمدی بر مسئله‌ی آموزش فلسفه به کودکان؛

    تربیت تفکرمحور کودکان

    مسائل رياضی و هندسه پيشنهادهای خوبی برای تمرين‌اند که هم انسان را درگير و هم ذهن او را ورزيده و ساخت‌يافته می‌کنند. اتفاقاً در همين تمرين‌ها معلوم می‌شود که چرا بعضی کودکان دل به مسائل پيچيده‌تر نمی‌دهند و سعی می‌کنند منتظر پاسخ‌ دیگران باشند؛ چون هم فکر کردن را نياموخته‌اند و هم ذهن تنبلی دارند که اندک فشاری را تاب نمی‌آورند.

  • سیدوحید عقیلی ۱۳۹۲/۱۱/۰۸

    سیدوحید عقیلی در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    نگاه درآمدزایی دانشگاه‌ها به دانشجویان دکتری

    متأسفانه دانشگاه‎ها نیاز دارند برای دوره‌ی دکتری دانشجو زیاد بگیرند، تا از نظر هزینه و درآمد باید یک مقدار بالانس شوند، به عبارت دیگر، شاید خیلی از دانشگاه‎ها و مسئولین آموزشی واقعاً خودشان به‌تبع شخصیت دانشگاهی‎شان و دانستن اینکه یک ارتباط مستقیمی بین کمیت و کیفیت هست، مایل نباشند این کار را بکند، ولی واقعیت این است که تن می‎دهند، چون مشکلات دارند.

  • انسان شناسی ۱۳۹۲-۱۱-۰۶ ۱۰:۳۲

    گزارش نشست «بررسی مشکلات و راهکارهای انسان‌شناسی»؛

    گسست نسلی در انسان‌شناسیِ ایران

    در حال حاضر، انسان‌شناسی با یک مشکل بسیار جدی روبه‌رو است و آن، کلیشه‌سازی از مطالعات است که به‌دلیل انجام نشدن کار میدانی عمیق و طولانی‌مدت شکل گرفته و میوه‌ی جریانی است که می‌توان آن را انسان‌شناسی غیرمیدانی یا قوم‌نگاری مکانیکی و توریستی دانست. مشکل اساسی دهه‌ی 90 انسان‌شناسی در ایران، شکل‌گیری مطالعات کلیشه‌یی و غیرمیدانی در حوزه‌ی انسان‌شناسی است .

  • افلاطون ۱۳۹۲-۱۱-۰۶ ۰۹:۵۲

    گفتاری در آسیب‌شناسی آموزش فلسفه‌ی اسلامی در ایران؛

    غار افلاطون یا کوچه پس‌کوچه‌های شهر

    برخلاف غرب که در مورد هر فیلسوف قرائت‌های مختلف وجود داشته و تدریس می‌شود، در کشور ما به سبب فقر مطالعات روش‌شناسی هنوز قرائت‌های مختلف از یک فیلسوف یا مکتب فلسفی جا باز نکرده است و اساتید و دانشگاه‌های مشهور ایران اختلاف‌نظر چندانی با هم ندارند و این‌گونه نیست که مثلاً گروه دانشگاه تهران یک قرائت، گروه تربیت مدرس یک قرائت و گروه دانشگاه فردوسی یا قم یک قرائت از ابن‌سینا یا ملاصدرا داشته باشند.