شناسهٔ خبر: 13267 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

علوم انسانی با یک برنامه متحول نمی شود

رسانه ها صرفا بازتاب دهنده نیستند،اینکه در رسانه این تصور ایجاد شود که برنامه ای چهارشنبه شب ها در تلویزیون راه می اندازیم و می توانیم حوزه تحول علوم انسانی را پشتیبانی کنیم صحیح نیست.

به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از شبستان؛ برنامه «زاویه» کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهار سیما،‌ با موضوع «نقاط ضعف و قوت برنامه زاویه» با حضور جبار رحمانی، ‌سید حسین شهرستانی،‌ فرشاد مهدی پور ‌و فرید مدرسی به عنوان مهمان تلفنی برنامه به روی آنتن شبکه چهار سیما رفت.

بر پایه این گزارش،‌ در ابتدای برنامه خلاصه از برنامه های منتخب زاویه در سری جدید پخش شد که از جمله آنها می توان به مناظره شهریار زرشناس و صادق زیباکلام، ‌ابراهیم فیاض و نعمت الله فاضلی،‌ بیژن عبدالکریمی و حجت الاسلام قائمی نیا اشاره داشت.

همچنین در بخش بعد و پس از معارفه مهمانان گزارشی از رسانه های فعال در حوزه علوم انسانی پخش شد که طی آن برنامه زاویه نظرات جواد عبادی،‌ سردبیر خبرگزاری شبستان را پیرامون فضای مجله علوم انسانی زاویه پخش کرد.

اما در ادامه برنامه مسعود معینی پور،‌ خطاب به مهمانان حاضر در برنامه اظهار کرد: چندی قبل در خلال جشنواره جام جم زمانی که از برنامه زاویه تقدیر شد و علیرضا حائری تهیه کننده قبلی برنامه جایزه را دریافت کردند عنوان کردند برنامه مظلوم زاویه، هدفم از طرح این موضوع این بودکه آیا سهم مباحث فکری و فرهنگی در سطح رسانه مطلوب است و جایگاه مطلوب اش باید چه باشد؟

مشاور خبرگزاری مهر، گفت: زمانی که از رسانه صحبت می کنیم باید آن را به رسانه های دیداری،‌ شنیداری، مکتوب و مجازی تقسیم بندی و در وهله بعد ظرفیت ها و توان ها را شناسایی و در گام بعدی آنها را جریان شناسی و وزن دهی کنیم و بعد تعیین کنیم که در عرصه تولید چه می کنیم.

وی ادامه داد: مثلا اینکه الان تلویزیون یک برنامه علوم انسانی به نام زاویه دارد رادیو ممکن است چند شبکه رادیویی داشته باشد و همه دغدغه هایشان در حوزه همان مباحث موضوعی است، فارغ از این موضوع دیگر آن است که حقیقتا ما به دنبال چه چیزی هستیم تا بتواند در حوزه علوم انسانی ایجاد جذابیت کند.

مهدی پور افزود:‌ مثلا زمانی که جدل بین فلسفه یا غیر فلسفه شکل می گیرد اصلا دغدغه مردم نیست و ممکن است واقعیتی در آن جهت شکل گیرد که حاصل آن جذاب شدن گفت وگو و دیالوگ باشد نه موضوع که همین روش ارتباطی که بین افراد برقرار می شود بیشتر جذابیت می یابد.

مشاور خبرگزاری مهر با بیان اینکه رسانه ها صرفا یک بازنما نیستند، خاطر نشان کرد:‌ ما در تاریخ فکر و اندیشه تعداد زیادی برنامه تلویزیونی در غرب داریم که بر پایه گفت وگو و در تلویزیون هم شکل گرفتند مثلا برنامه ای که دکتر اسدی سال های قبل اجرا می کرد که این امر نشان دهنده این است که ما توانایی داشته ایم که موضوعی را از از فضای آکادمیک به بحث نظری بکشیم و مردم ببینند، به جز تلویزیون در سال ۱۳۵۰ نشریه به نام مکتب اسلام داشتیم که توانست کارش را انجام دهد و اثرگذار باشد.

مهدی پور در ادامه به طرح سوالی بر این مبنا پرداخت که آیا رسانه ها باید مباحث نظری را به مثابه نظر و عمل مورد بحث قرار دهند یا جای این مباحث در برنامه ای مثل «زاویه» است یا اینکه رسانه ها بیاند و به رویه ها و کردارهای علمی بپردازند.

 وی در این راستا تصریح کرد:‌ ‌زمانی که در کل برنامه های تلویزیونی نگاه می کنیم، برنامه گفت وگو محور جنجالی به نام نود وجود دارد که بخشی از فراغت و ورزش را پوشش می دهد، برنامه هفت حوزه سینما را پوشش می دهد اما هیچ کدام مشخصا حوزه فرهنگ و به صورت مصداقی حوزه ای که سبک زندگی و آداب و رسوم مردم در آن باشد را پوشش نمی دهند. حتی همین زاویه که عنوان اش مجله علوم انسانی زاویه است و وقتی می گوییم مجله یک چیزی در ذهن ایجاد می شود در حالی که برنامه گفت وگو محور است.

وی با بیان اینکه رسانه ها صرفا بازتاب دهنده نیستند، افزود:‌ اینکه در رسانه این تصور ایجاد شود که برنامه ای چهارشنبه شب ها در تلویزیون راه می اندازیم و می توانیم حوزه تحول علوم انسانی را پشتیبانی کنیم نیست اما اینکه بحث حوزه علوم انسانی را متوقف کنیم وبگوییم چون به مدل نمی رسیم نباید در برنامه بیاوریم صحیح نیست، ‌من می گویم باید دو سر طیف را در نظر گرفت.

مهدی پور گفت:‌همچنین در مورد بحث خط قرمزها که واقعا چه مداخلاتی در حوزه فرهنگ و اندیشه دارند باید بگویم که این حوزه موضوع دیرپایی است، ‌حتی یکی از اساتیدی که معتقد بود به تلویزیون دعوت نمی شود، گفت من سی جلد کتاب دارم که در ارشاد ممیزنگرفته است که در آن جمع دوستی حضور داشت که در وزارت ارشاد بود و توانست همان زمان اطلاعاتی را بگیرد و مشخص شد که تنها دو سه عنوان کتاب این استاد چنین شده بود.

وی ادامه داد: در حال حاضر برخی کتاب های فوکو در ایران ترجمه شده اما محتوا تغییر نکرده است بنابراین ما تقریبا در ترجمه و آوردن نظریات مدرن دنیای غرب تاخیر نداریم و همین مساله در میان اساتید نیز وجود دارد لذا موافق نیستم که خط قرمز برای ما مانع در راستای طرح مباحث ایجاد کرده است .

مشاور خبرگزاری مهر افزود: البته مداخلات حوزه سیاست در حوزه اندیشه وجود دارد و امکان تفکیک شدن مباحث نظری علوم انسانی و مباحث سیاسی نیست اما باید دید چه قدر می شود به آنها اعتبار دهیم؛ همچنین به نظرم لازم نیست همه چیز را در یک منطق یا لایه تعریف کنیم و اگر تلویزیون فکر کند که علوم انسانی با یک برنامه دوساعته متحول می شود درست نیست.
وی در پایان اظهار کرد:‌ ما می توانیم از مدل های منجمد بحث فاصله بگیریم،‌ رسانه ها نمی توانند بگویند که چه طور فکر کنید اما می توانند بگویند به چی فکر کنیم.

نظر شما