نام کتاب: کاوش در مبانی اخلاق

تالیف: دیوید هیوم

مترجم: مرتضی مردیها

ناشر: انتشارات مینوی‎خرد

چاپ: اول ۱۳۹۲

تعداد صفحات: ۲۸۲ صفحه

قیمت: ۱۶۰۰۰ تومان

فرهنگ امروز: بحث‎های فلسفی و انتزاعی درباره‎ی اخلاق؛ همان چیزی که متااتیک یا فرااخلاق هم نامیده شده است، عبارت است از فحص در معانی و مبانی و معاییرِ خوب و بد، هنگامی که دایرمدارِ ارزش است. این نوع تقسیم و تعریف اصالتا متعلق به مقامی است که در آن فلسفه و اخلاق، هر دو، در چارچوب‎های شناخت و شهرت کلاسیک پذیرفته شده باشند. یعنی این که فلسفه، بر خلاف علم تجربی، دانشی است متکی به استدلال عقلی که به احوال عینی و جزیی وقایع کاری ندارد؛ و اخلاق دانشی است که به کمک همین عقل و فلسفه، به شناخت نوعی اعمال و احوالی می‎پردازد که ارزش آن‎ها مستقل از فایده‎ی آن‎ها است.

هم‎چنین مترجم در بخش مقدمه آورده است؛ از نگاه هیوم، توجه به دو عنصر «همدلی» و «موضع عام» لازم است تا این ابتنا درست شود. آن ستایش و نکوهشی مبنای اخلاق است که مبتنی بر شادی و رنجی باشد برخاسته از همدلی. همدلی عبارت است از توانایی بشر برای تبدیل تصور او از رنج یا شادی دیگران به یک تاثر.

مترجم در این باره ادامه می‎دهد؛ همان که در یک کتاب کهن از کلام اسلامی، شرح مواقف، این گونه تعریف شده: انه یتصور ذلک فی حق نفسه. هنگامی که کسی کاری می‎کند که دیگران شاد می‎شوند ما چنین تصور می‎کنیم که چنانچه آن کار در حق ما صورت می‎گرفت چه قدر خوش‎حال می‎شویم، و از تصور چنان خوش‎حالی‎ای، واقعا خوش‎حال می‎شویم و آن عمل را تحسین می‎کنیم؛ همین طور در مورد بدی و رنج و نکوهش. در برابر این دغدغه که همدلی ما در قبال اعمال و احوالی که فواصل متفاوتی از ما دارند یکسان نیست، هیوم بر ضرورت اتخاذ موضع عام تاکید می‎کند. و ....

کتاب حاضر در ۹ فصل دسته‎بندی شده است؛ فصل اول «درباره‎ی اصول کلی اخلاق»، فصل دوم «خیرخواهی»، فصل سوم «عدالت»، فصل چهارم «جامعه‎ی سیاسی»، فصل پنجم «چرا فایده خوش‎آیند است»، فصل ششم «خصایلی که برای خود ما مفیدند»، فصل هفتم «خصایلی که مستقیما برای خود ما دلپذیرند»، فصل هشتم «خصایلی که مستقیما برای دیگران دلپذیرند» و بالاخره فصل نهم «نتیجه».