به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ مجموعه کتاب‌های فرهنگ و شهر شامل ترجمه‌ها، تألیف‌ها و تحقیقاتی است که برای توسعه گفتمان فرهنگ‌گرا در زمینه شناخت شهر و مدیریت شهری منتشر می‌شوند. هدف از انتشار این مجموعه، ارائه تازه‌ترین دیدگاه‌های معرفت‌شناسانه و مدیریتی در زمینه شهر است. دیدگاه‌های تازه در این حوزه معمولاً با نام چرخش فرهنگی شناخته می‌شوند.
چرخش فرهنگی در دهه‌های اخیر واژه‌ای کلیدی برای تمام حوزه‌های مطالعاتی معطوف به جامعه و انسان از جمله شهر بوده است. در این چرخش معرفت‌شناسانه فرهنگ‌گرا در گفتمان مطالعات شهری، نه‌تنها موضوعات معطوف به وجوه نمادین و معنایی شهر (مانند فرهنگ شهر، خرده‌فرهنگ‌های شهری، شهروندی، اخلاق شهروندی، سبک‌های زندگی شهری، بازنمایی‌های شهر، سیمای شهر، شخصیت شهر، صنایع فرهنگی شهری، اقتصاد فرهنگ، شهر خلاق، هویت شهری، شهر یادگیرنده، تاریخ شهر، تجربه شهری، سیاست فرهنگی شهر، مصرف شهری، فراغت، زندگی روزمره شهری، فضاهای شهری) بلکه رویکرد و روش‌شناسی کیفی بیش از گذشته در کانون مطالعات شهری قرار گرفته است. این گفتمان فرهنگ‌گرا، از سویی متأثر از تحولات اجتماعی در زمینه واقعیت شهر و از سوی دیگر تحولات معرفت‌شناسانه در روش‌های شناخت و فهم شهر است.
به گفته نعمت‌الله فاضلی، دبیر علی مجموعه «فرهنگ و شهر» ما اکنون بیش از هر زمان دیگر نیازمند روش‌ها و رویکردهای تازه و کارآمد برای شناخت و مدیریت شهری هستیم. ما باید بتوانیم هم‌زمان تجربه‌های مطالعات و مدیریت شهری در سطح جهانی و محلی را شناسایی و آنها را ارتقا بخشیم تا به دانش گسترده و عمیق شهری برای توسعه شهری و مدیریت آن دست یابیم. مجموعه متون و کتاب‌های فرهنگ و شهر برای تحقق این هدف بزرگ تهیه و منتشر می‌شوند.
این مجموعه را نه‌تنها محققان و پژوهشگران رشته‌های مختلف علوم اجتماعی مطالعات فرهنگی، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی، جمعیت‌شناسی، حقوق، تاریخ، جغرافیا، روان‌شناسی اجتماعی و تمام کسانی که با حوزه مطالعات شهری مانند برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، طراحی شهری و شهرسازی سروکار دارند؛ بلکه مدیران و کارگزاران شهری می‌توانند از آن استفاده کنند. مجموعه فرهنگ و شهر برای گسترش و توسعه گفتمان مطالعات شهری در ایران منتشر می‌شود. امیداوریم انتشار این متون بصیرت‌ها و رویکردهای تازه‌ای در مدیریت و مطالعه شهر در ایران امروز ایجاد کند و زمینه گفت‌وگوی بیشتر را در این زمینه شکل دهد.
کتاب «شهرها و جامعه» ترجمه نخستین نسخه بین‌المللی از کتاب «شهرها و جامعه» است. نظر به اینکه جهانی شدن یکی از مؤلفه‌های کلیدی در فرایندهای شهری است، درباره این کتاب نیز نقشی چنین برجسته ایفا کرده است.
نانسی کلنیوسکی درباره این کتاب در بخشی از مقدمه آن می‌نویسد: «شهرها و جامعه» حاصل مشارکت من با انجمن امور شهری [در نیویورک] است. در مدت‌زمانی که یکی از متصدیان این سازمان بودم، با ژورنال امور شهری، نشریه این انجمن همکاری نزدیکی داشتم. هنگامی که نشریه نامبرده به مالکیت شرکت بلک‌ول (که حالا وایلی بلک‌ول خوانده می‌شود) درآمد، سردبیر جدید تقاضا کرد مجموعه‌ای از خوانش‌ها و مطالعات معاصر را که برای دانشجویان و دانش‌آموختگان دوره کارشناسی مناسب باشد، گردآوری کنم.
از اینکه مأمور به انجام چنین کاری شده بودم خوشحال شدم، هرچند این کار دشوارتر از چیزی بود که در ابتدا تصور می‌کردم. نخستین چالش من در این زمینه، انتخاب مقاله‌ها و یا فصل‌های کتاب‌هایی بود که چشم‌انداز گسترده‌ای از پژوهش‌های شهری معاصر را پوشش داده، ولی در عین حال از انسجام درونی زیادی برخوردار بودند. انتخاب چنین مجموعه‌ای از میان صدها متن مختلف که بسیاری از آنها با همکاری نزدیک نویسندگان نوشته شده بود، کار دلسردکننده‌ای بود. چالش بعدی در این زمینه بررسی و دسته‌بندی درون‌مایه‌های این متون به شیوه‌ای بود که بتوان برجسته‌ترین آنها را در هر مقاله مورد تأکید قرار داد. سرانجام، کار دشوار ویرایش نوشته‌های نویسندگان، تلخیص و خواندنی‌تر کردن آنها برای مخاطبان عام را نیز بر عهده داشتم.
این مجموعه را با مقاله «شهر به‌مثابه ماشین رشد: پیش به‌سوی اقتصاد سیاسی مکان» از هاروی مولوچ(۱۹۷۶) آغاز کردم. تا جایی که به یاد دارم در آن زمان، این مقاله مانیفست مکتبی بود که نام «جامعه‌شناسی شهری نوین» بر آن نهاده شد. به کمک این مقاله پژوهش‌ها و نظریاتی تولید شد که توانست پارادایم بوم‌شناسی انسانی را که از دهه ۱۹۶۰-۱۹۲۰ بر جامعه‌شناسی شهری حاکم بود، به چالش بطلبد. بسیاری از خوانش‌های انتخاب‌شده برای این مجموعه برای نخستین‌بار در دهه ۱۹۹۰ منتشر شده بود، ولی هنوز هم با مطالعات و یافته‌های جدید این حوزه همخوانی دارد. برخی از این متون را باید کلاسیک‌های معاصر دانست. همه ما وامدار نویسندگان چنین متونی هستیم؛ نویسندگانی که بینش آنها نگرش نسل جدیدی از جامعه‌شناسان شهری را شکل بخشیده است.»
خوانش صورت‌گرفته در این کتاب به چهار قسمت تقسیم شده که در آنها چهار رویکرد مطالعاتی عمده به شهرها مورد بررسی قرار گرفته است. در نخستین بخش به چشم‌اندازهای نظری و بحث‌های مطرح‌شده در میان پژوهشگران شهری پرداخته شده است. در بخش دوم تأثیر اقتصاد جهانی بر شهرها مورد بررسی قرار گرفته است. بخش سوم به توصیف اقتصاد شهری در حال تغییر و تأثیر آن بر گروه‌های مختلف اختصاص یافته است. در بخش پایانی نیز برخی از مسائل و گزینه‌های پیش روی سیاست‌گذاران بررسی شده است. در نهایت نیز فهرستی از منابع کلیدی این بحث برای مطالعه بیشتر ارائه شده است.
کتاب «شهرها و جامعه» نوشته نانسی کلنیوسکی با ترجمه محمدحسن خطیبی بایگی با شمارگان هزار نسخه در ۷۱۳ صفحه به بهای ۴۰ هزار تومان به سفارش اداره کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و از سوی انتشارات تیسا منتشر شده است.
نظر شما