به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ فردین صاحب‌الزمانی، مترجم، فیلمنامه‌نویس، تدوینگر، کارگردان و طراح صدا؛ یکی از هنرمندانی است که همزمان با فعالیت خود در حوزه فیلمسازی به ترجمه نیز توجه ویژه‌ای نشان داده است. از جمله آثاری که با ترجمه او در دسترس مخاطبان فارسی زبان قرار گرفته‌اند می‌توان به «آندری تارکوفسکی» نوشته شان مارتین و فیلمنامه‌های «راننده تاکسی» پل شریدر و «نوستالگیا» آندری تارکوفسکی، اشاره کرد.
«چیزهایی هست که نمی‌دانی» با بازی علی مصفّا، لیلا حاتمی و مهتاب کرامتی نخستین فیلم صاحب‌الزمانی است که در سال ۱۳۸۹ ساخته شد. این فیلم در سال ۲۰۱۰ در جشنواره کارلو وی‌واری جمهوری چک، مورد تقدیر ویژه قرار گرفت. همچنین تدوین فیلم‌های «پلّه آخر» ساخته علی مصفّا و «در دنیای تو ساعت چند است؟» ساخته صفی یزدانیان از دیگر کارهای شاخص صاحب‌الزمانی است. به مناسبت روز سینما گفت‌وگویی با این سینماگر و مترجم داشته‌ایم که در ادامه آن را مطالعه خواهید کرد.
ترجمه و نقد فیلم برای شما مهم‌تر است یا فیلسمازی؟
هیچ‌کدام، شاید هم هر دو. در واقع هم فیلمسازی را خیلی دوست دارم و هم ترجمه متن‌هایی را که دوست‌شان دارم. نمی‌توانم بگویم کدام‌شان مهم‌ترند. البته مدت‌هاست که فرصت نمی‌کنم به هیچ کدام از این دو برسم. برای خود من در این سال‌ها آنقدر کار جنبی پیش آمده که هنوز نتوانسته‌ام فیلمنامه فیلم دومم را کامل کنم و همین‌طور ترجمه فیلمنامه «آندری روبلف» تارکوفسکی را که بسیار دوستش دارم، تمام کنم.
شما سال‌ها در زمینه طراحی صدا در سینما فعالیت داشتید. با توجه به اینکه در این حوزه کتابی به فارسی وجود ندارد، چرا در این زمینه کتابی را ترجمه و تالیف نکردید؟
این کار، کار بسیار مهم و بزرگی است و باید کسی آن را انجام دهد که سال‌ها در ایران و یا خارج از کشور درسش را به شکل آکادمیک خوانده باشد و در عین حال کار حرفه‌ای هم کرده باشد.
البته درباره صدابرداری و صداگذاری کتاب به زبان فارسی منتشر شده است، اما طراحی صدا با صداگذاری در فیلم تفاوت دارد. بخشی از صداگذاری در واقع به مهندسی صدا و پالایش صدا برمی‌گردد ولی طراحی صدا در واقع طراحی ایده‌های صوتی است که به کار فیلم بیاید و طیف گسترده‌تری را شامل می‌شود. مثلا طراح صدا به کارگردان و آهنگساز هم مشاوره می‌دهد که کدام صحنه موسیقی لازم دارد و کدام ندارد یا از کجا تا کجا موسیقی بیاید، در واقع نظرش را با توجه به صدای کل فیلم می‌دهد.
آیا در دیگر کشورها کتاب‌های آموزشی در زمینه طراحی صدا وجود دارد؟
من در خارج از کشور و در تیتراژ فیلم‌ها ندیده‌ام که عنوان «طراح صدا» وجود داشته باشد. در هالیوود که مطلقا چنین حرفه‌ای نداریم و فقط گروه صدابرداران هست و گروه میکس، اما در سینمای متفاوت ایران که به سینمای هنری اروپا شبیه است، از عنوان طراحی صدا استفاده می‌شود، چون با این دید به فیلم‌ها توجه می‌شود که عنصر صدا می‌تواند به ابعاد زیبایی‌شناختی فیلم چیزی اضافه کند؛ اما در نهایت این کار بیشتر شخصی، ذوقی و سلیقه‌ای است و مثلا در دانشگاه‌ها فکر نمی‌کنم بشود واحدی به عنوان طراحی صدا در نظر گرفت
نظر شما