مارکسیسم

کل اخبار:75

  • هیلفردینگ ۱۳۹۴/۰۶/۲۶

    نقد اقتصاد سياسی سرمايه‌داری در گفت‌وگو با محمدرضا معينی، استاد دانشگاه ماساچوست؛

    پوست ‌اندازی سرمايه‌داری

    برخی متفكرانی كه بعد از ماركس آمدند تلاش كردند تا از یك طرف با وفاداری به كلیات نظریه اقتصاد سیاسی ماركسی و از طرفی با تلاش در جهت گسترش آن گوشه‌ای از این بنای ناتمام را به سرانجام برسانند. فرآیند تكمیل البته هرگز چندان هموار نبوده و نخواهد بود ... كتاب سرمایه مالی هیلفردینگ یكی از نمونه‌های برجسته چنین تلاشی است برای روزآمد كردن نظریه اقتصاد سیاسی ماركسی با توجه به تغییراتی كه سرمایه‌داری در انتهای قرن نوزدهم میلادی و اوایل قرن بیستم آنها را تجربه می‌كرد.

  • ۱۳۹۴-۰۶-۱۸ ۱۸:۴۰

    زندگی و زمانه جلال آل احمد در گفت وگو با عبدالله انوار

    او كاملا ادبیات ماركسیستی را خوانده بود، یعنی در واقع به دلیل اینكه عضو حزب توده بود، مجبور بود این ادبیات را بخواند. آن زمان خواندن كتاب‌های ماركس برای كسانی كه عضو حزب بودند واجب بود.

  • نوذری ۱۳۹۴-۰۶-۰۹ ۱۲:۳۳

    صوت/ نقد کتاب «ساختن تاریخ» (۲)

    حسینعلی نوذری

  • فیاض ۱۳۹۴/۰۵/۱۰

    ابراهیم فیاض در گفت‌وگو با «فرهنگ امروز»؛

    علوم انسانی فروشی نیست!

    اگر علوم انسانی تأویل شود به علوم تجربی، به شدت خشن و خشونت‌زا می‌شود؛ چراکه انسان را تا حد یک شیء تقلیل می‌دهد، که خود مارکس هم با آن به مخالفت می‌پردازد، انسان تبدیل به کالا می‌شود و خریدوفروش به وجود می‌آید؛ این ساختاری است که در فاشیسم به وجود آمد و بعد از آن مارکسیسم علمی در شوروی به آن پیوست ...دانشگاه‌های ما صورتکی از علوم انسانی دارند، اما کار اصلی آن‌ها همان علوم پزشکی و فنی است.

  • اکبر معصوم بیگی ۱۳۹۴-۰۵-۰۶ ۱۷:۲۵

    صوت/ نقد کتاب «ساختن تاریخ» (۱)

    اکبر معصوم‎بیگی

  • آلتوسر ۱۳۹۴-۰۵-۰۵ ۰۹:۰۷

    مجید مددی؛

    مارکسیسم و علم تاریخ

    برخلاف تصور شاید همه‌ی ما، تاریخ صرفاً گزارش رویدادها نیست، تاریخ فرایند است، چیز «thing» نیست و این فرایند قوانین خود را دارد؛ در نتیجه تاریخ نه سوژه‌ی انسانی دارد و نه خدایان در آن نقشی دارند، بلکه خود بر اساس قوانین و قانونمندی‌های خودش عمل می‌کند که باید آن‌ها را کشف نمود. ؟ آلتوسر در تحقیقات خود به این نتیجه می‌رسد و می‌گوید موتور تاریخ مبارزه‌ی طبقاتی در جوامع انسانی است. آلتوسر وقتی می‌گوید مارکس قاره‌ی تاریخ را کشف کرد و علم تاریخ «Historical materialism» را به وجود آورد، این علم در حقیقت هنوز مارکسیسم نیست بلکه بخشی از آن است

  • محیط زیست 2 ۱۳۹۴-۰۴-۲۰ ۱۰:۳۷

    گفتاری از محمدامین قانعی‌راد در خصوص «الگوهای توسعه، عدالت و محیط‌ زیست»؛

    مارکسیسم تاریخی، عامل جهانی تخریب محیط زیست

    فقط تفکر دکارتی نبود که توسط فروغی به ایران آمد، یک تفکر دیگر تفکر چپ مارکسیستی بود که توسط حزب توده وارد ایران شد و یک نوع عدالت توده‌گرایانه در کشور شکل داد. رکن سوم هم اندیشه‌ی دینی بود که بعد از انقلاب خود را بین نیروهای چپ مذهبی نشان داد. البته باید تأکید کنم برای همه‌ی این مسائلی که مطرح می‌کنم مارکسیسم، عدالت، مذهب و غیره یک کلمه‌ی متعارف هم بگذارید.

  • ۱۳۹۴-۰۲-۳۰ ۱۳:۲۰

    کتاب‌های "چپ" کی و چگونه وارد ایران شدند؟

    متن پیشِ‌رو صرفا سرگذشتِ آمدنِ کتاب‌های چپ به ایران است. ترجمه‌شان؛ آغاز نگارش بخشی از داستان‌های ایرانی تحت‌تاثیر این اندیشه؛ بالا رفتن شماره‌گان‌شان و آغاز رکود در سال‌های بعداز انقلاب.

  • ۱۳۹۴-۰۲-۱۳ ۱۵:۳۰

    مراد فرهاد‌پور از «لوکاچ و مارکسیسم هگلی» می‌گوید

    «مؤسسه‌ی مطالعات سیاسی ـ‌ اقتصادی پرسش» دوره «لوکاچ و مارکسیسم هگلی» را با سخنرانی مراد فرهاد‌پور از بیستم اردیبهشت امسال برگزار می‌کند.

  • مارکسیسم جامعه شناسانه ۱۳۹۴-۰۲-۰۵ ۱۱:۴۰

    نقدی بر کتاب «مارکسیسم جامعه‎شناسانه» نوشته مایکل بوراوی؛

    مارکسیسم اخته شده‌ی پسامارکسیست‌ها!

    چیزی که مارکسیسم جامعه‌شناسانه موعظه می‌کند، گونه‌ای رفتار آشتی‌جویانه اجتماعی است در جامعه‌ای که هنوز دشمنی طبقاتی به عیان‌ترین شکل آن، وجود دارد و هیچ تحول و تغییری که در آن روی دهد، بدون ترس از منجر شدنش به انقلاب سیاسی نیست و دلیل خشونت هم ناشی از این امر است.

  • ۱۳۹۴-۰۱-۲۳ ۱۳:۵۰

    نسبت آوینی و مارکسیسم در مناظره نبوی و فراستی

    آیین افتتاحیه نخستین جشنواره فیلم کوتاه سما و دومین همایش تصویر قلم با موضوع ردِ اندیشه های شهید آوینی در سینمای ایران با حضور مسعود فراستی و اکبر نبوی منتقد عصر روز شنبه ۲۲ فروردین در سالن یک سینما فلسطین برگزار شد.

  • کالینیکوس بخش اول ۱۳۹۴-۰۱-۲۳ ۱۱:۴۵

    نقد کتاب «ساختن تاریخ»/ بخش اول؛

    کالینیکوس و درآمیختن مارکسیسم با فلسفه‌ی تحلیلی

    کالینیکوس اساساً نه معتقد است انسان‌ها اسیر دست تاریخند، نه معتقد است که بر اساس موضع فردگرایانه انسان همه‌کاره است... کالینیکوس اظهار می‌کند که بر طبق فردگرایی روش‌شناختی ساختارها باید برحسب افراد تبیین شود، ... در این گفته‌ی کالینیکوس یک دیالکتیکی وجود دارد بین فاعلیت، عاملیت، کنشگری افراد و سوژه‌ها.

  • نوذری ۱۳۹۳-۱۰-۲۴ ۱۰:۵۵

    نقد و بررسی «گذر از عهد باستان به فئودالیسم»/ بخش دوم؛

    اندرسن، مارکسیسم و تاریخ‌نگاری

    آنچه کار پری اندرسن را از دیگر متفکران و نظریه‌پردازان در حوزه‌ی مطالعات تاریخی در دوران اخیر جریان‎ها متمایز می‎کند، این است که او قطعا به سنت مارکسیسم غربی تعلق دارد به خصوص به سنت مارکسیسم انتقادی غربی و همه‎ی تلاشش، تلاشی است برای نشان دادن پویایی درونی و منطق پویای درونی مارکسیسم. بنابراین این داعیه که او از مارکسیسم جدا شده یا با مارکسیسم فاصله گرفته به هیچ وجه تعبیر درستی نیست.

  • سیدهاشم آقاجری ۱۳۹۳-۱۰-۱۶ ۱۱:۵۲

    نقد و بررسی «گذر از عهد باستان به فئودالیسم»/ بخش نخست؛

    سیستم جهانی در «گذارها»

    پری اندرسون تنوع را در گذارها از دوران باستان تا فئودالیسم می‎بیند و واقعیت آن است که هرچه به سرمایه‎داری نزدیک‎تر می‎شویم از این تنوع‎ها کاسته می‎شود و سرمایه‎داری به یک فرماسیون جهانی تبدیل می‎شود که منطق و سیطره‌ی خود را امروز بر همه‎ی جهان و سیاره‌ی زمین گسترانیده است.

  • آلتوسر ۱۳۹۳-۱۰-۰۸ ۰۹:۴۵

    مجید مددی/مروری کوتاه بر تاریخ شکل‌گیری جریان چپ نو؛

    از لنین تا آلتوسر

    یکی از انتقادهای اصلی حزب کمونیست چین به حملات خروشچف در جریان کنگره‌ی بیستم و سیاست‌های مسالمت‌جویانه او پس از آن، رخنه‌ی نوعی اندیشه‌ی تجدیدنظرطلبانه، رویزیونیستی، در کل بدنه‌ی حزب کمونیست شوروی بود که حزب کمونیست چین و کمونیست‌های طرف‌دار چین آن را برنمی‌تابیدند. آن‌ها معتقد بودند که رهبران شوروی فهم و دیدگاه‌شان از نظریه‌ی مارکسیستی به گونه‌ای بنیادی تغییر کرده و اصول اساسی مارکسیسم و در رأس آن مبارزه‌ی طبقاتی و دیکتاتوری پرولتاریا را به دست فراموشی سپرده‌اند.