پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

اندیشه‌های ایوان ایلین، در گفت‌وگو با جواد میری، پژوهشگر علوم اجتماعی

نظریه‌پرداز روح روسی

ایوان ایلین، فیلسوف در سایه، متفکری است که در میان فیلسوفان، بیشترین تاثیر را بر ولادیمیر پوتین سیاستمدار و رییس‌جمهور مقتدر روسیه گذاشته است. در بحث از جنگ اوکراین و روسیه معمولا جنبه‌های سیاسی، ژئوپلیتیک و اقتصادی مورد توجه بوده، اما جنبه‌ای که کمتر بدان پرداخته شده، بحث اندیشه و افکاری است که موجب این سیاست‌های جدید شده است.

فلسفه اسلامی واقع‌گراست/ تبعیت از جریان ذات‌گرایی فلسفه

دادجو گفت: فلسفه اسلامی واقع‌گرا و فلسفه‌های غرب غیرواقع‌گراست پس در فلسفه اسلامی نباید از فلسفه غرب تقلید کنیم. حتی از فلسفه معاصر هم نمی‌توانیم پیروی کنیم مگر فلسفه‌ای که مثل جریان ذات‌گرایی فلسفه واقع‌بین است.

کتاب «رستنی‌ها و پدیده‌های نباتی در تاریخ طبری» اثری بی‌نظیر است / احمد مهدوی دامغانی

دکتر احمد مهدوی دامغانی، از ارزشمندی کتاب رستنی‌ها و پدیده‌های نباتی در تاریخ طبری سخن گفته و تلاش محمدحسن ابریشمی، مؤلف این اثر، را ستوده است.

انسان و معنی حیات / غلامحسین دینانی

انسان در میان موجودات زنده این جهان تنها موجودی است که هم زندگی می‌کند و هم می‌داند که زندگی می‌کند؛ بنابراین زندگی انسان با زندگی موجودات دیگر تفاوت بنیادی دارد و هرگز نباید از این تفاوت غافل بود.

خط فارسی و لزوم اصلاح آن

بدون ایجاد اصلاحات بنیادین در خط فارسی و فقط با یکدست کردن آن و البته ایجاد یکی دو تغییر کوچک در آن، بسیاری از مسائل مربوط به پردازش زبان و خط فارسی حل خواهد شد.

توهم بزرگ

فلسفه مثل هر دانش یا معرفت دیگری باید توهم‌زدا و واقع‌نگر باشد و چشم مخاطبان خود را نسبت به وجه یا وجوهی از واقعیت باز کند. فیلسوف یا علاقه‌مند به فلسفه، قرار است جنبه‌هایی از عالم هستی را تبیین کند و نوری بر تاریکی جهان موجود بیندازد.

دلایل مخالفت متشرعان و صوفیان با ملاصدرا در گفت‌وگو با موسی اکرمی

«ملاصدرا همچنان به عنوان موسس بزرگ اصالت وجود، وحدت وجود و تشکیک وجود، اهمیت و دستاوردهای مهمی دارد.»

مفصل‌ترین کتاب ملاصدرا الاسفار الاربعه است

آیت‌الله سیدمصطفی محقق‌داماد گفت: مفصل‌ترین کتاب ملاصدرا کتاب الاسفار الاربعه است که حامل همه فصول حکمت متعالیه است. در کنار این کتاب مفصل، رساله‌های متعددی در موضوعاتی خاص از ایشان بر جای مانده است ولی هیچ‌کدام حامل بیان کامل از حکمت متعالیه نیستند.

حیات و روش فلسفی صدرا / علامه محمدحسین طباطبائی

‌صدرالدین شیرازی که در میان عامه مردم به «ملاصدرا» و در میان اهل‌ علم به «صدرالمتألهین » معروف ‌است، از خانواده قوام شیرازی و پسر منحصر به فرد میرزا ابراهیم می‌باشد که گویا سمت وزارتی نیز داشت.

خدمات حبیب یغمایی به زبان فارسی / محمود فاضلی

مرحوم استاد حبیب یغمایی (1363 -1280) یکی از ادیبان برجسته ‌روزگار ما به‌ شمار می‌آید که نامش افزون بر اینکه با تصحیح گران‌سنگ آثاری چون «ترجمه تفسیر طبری» و «گرشاسب‌نامه» گره خورده، بیش از هر چیز خاطره ارزشمند مجله مهم «یغما» را در خاطرِ علاقه‌مندان به زبان و ادبیات فارسی زنده می‌کند.

چهار عاملی که انسان را به عمل اخلاقی دعوت می‌کند

مصطفی ملکیان ضمن اشاره به اینکه اخلاق فقط در چارچوب آزادی معنا دارد، گفت: وقتی کسی به تکالیف اخلاقی عمل نمی‌کند، چهار نتیجه حاصل می‌شود که به زیان شخصی است که به احساس تکلیف اخلاقی عمل نکرده است.

جستاری درباره فردوسی / میثم موسوی

کتاب شاهنامه مثنوی‌یی حماسی است که گویی مهمترین سند عظمت زبان فارسی محسوب می‌شود. از این منظومه‌ی چهل و هشت هزار بیتی [و یا پنجاه هزار و اندی بیتیِ برخی از چاپ‌ها] تصحیح‌های متعددی چون چاپ مسکو، لندن، هند، فریدون جنیدی و جلال خالقی مطلق صورت گرفته است.

امامی: رئالیسم انتقادی در اندیشه افروغ بعد ابزاری و هدف دارد/ سلگی: ایده‌ای که افروغ مطرح می‌کند موقعیت‌مند است

امامی گفت: اساسا در اندیشه افروغ فیلسوف کسی است که در حوزه عمومی بیاندیشد چون اندیشه‌ای که جدا از حوزه عمومی باشد قطعا حوزه عمومی آن را پس می‌زند. همچنین رئالیسم انتقادی در اندیشه افروغ هم بعد ابزاری دارد و هم خودش هدف است.

کلانی: عماد افروغ جامعه‌شناس فاصله‌هاست/ افروغ: مایل بودم که به تعین بیاندیشم نه تعیین!

عماد افروغ جامعه‌شناس فاصله‌هاست. او همیشه بر فاصله‌های میان آرمان و عمل تاکید می‌کنند. جامعه‌شناسی برخواسته از متن جامعه سنتی ایران و در عین حال منتقد نسبت به دور شدن دولت و رویه‌های حکمرانان دولت از مردمان ایران زمین.

منافع ملی در گرو حمایت از جریان تاریخ‌نگاری مستقل است/ رشد چشمگیر موسسات آرشیوی پس از انقلاب اسلامی

مجید تفرشی گفت: اگرچه تعداد آرشیوها نسبت به قبل از انقلاب به چندین برابر افزایش یافته یا حجم اسناد آزاد شده 500 برابر شده باشد، تا زمانی که محققان نمی‌توانند به اسناد آرشیوی داخلی به عنوان حق عمومی نگاه کنند، باعث می‌شود که اسناد به شیوه ویژه‌خواری و رانت مورد استفاده قرار بگیرد.

حکیم عصیان و اعتراض

داریوش شایگان اندیشمند معاصر ایرانی، پنج اقلیم حضور را نام می‌برد که هر یک نحوه‌ای از گشودگی فرد ایرانی از رهگذار زبان فارسی به هستی را آشکار می‌سازند.

سیاست و شریعت در ایرانِ شیعی / زهرا قزلباش

قدیمی‌ترین شهر شیعه‌نشین ایران قم است که حدود 83 یا 94 هجری بنا شده و گروهی از اشعریان کوفه که عقاید شیعی داشتند به آنجا مهاجرت کردند و شیعه در آنجا نضج گرفت.

نشانه‌شناسی مونس‌العشاق سهروردی

دانشمندان از قدیم به دانش نشانه‌ها توجه داشته‌اند و سخن را به نظم، نثر و شعر تقسیم کرده‌اند یا در ریاضیات اعداد را به زوج، فرد، گویا و اصم نامیده‌اند. آنچه امروز به عنوان دانش نشانه‌ها می‌شناسیم در پی علم نشانه‌ها در قدیم است.

فلسفه تطبیقی درگفتگو با دکتر مهدی دهباشی

وایتهد به اصالت کثرت واقعی معتقد است که در آن هر حادثه‌ای برآیند منحصر به‌فرد مجموع تأثیراتی است که به او رسیده، یعنی وحدت لاحقی است که از کثرت سابق شکل یافته است. در صورتی که صدرا اصالت را به وحدت می‌دهد و کثرت را از شئون وحدت حقه حقیقیه می‌داند.

رنسانس، مدرنیته و زیبایی / حسن بلخاری

تعریف کانت از زیبایی چنین بود که پدیده‌های زیبا اعم از طبیعی و هنری لذت خاصی را در ما به‌وجود می‌آورند. این لذت یک امر درونی و ذهنی است؛ بنابراین نمی‌توان احکام ذوقی را کاذب دانست، زیرا بر پدیده‌های بیرونی دلالت ندارند و به ‌هیچ‌ وجه به دانش مربوط نمی‌شوند؛ لیک با وجود این، می‌توان پدیده‌های زیبا را تحلیل کرد