نگاهی به میراث اندیشه سیاسی نیکولو ماکیاوللی در ایران؛

احیای شهریار

ماکیاوللی در ایران بیش از آن از نگاه متفکری سیاسی بر اساس رخداد بزرگ فلسفه اروپا در عصر رنسانس شناخته شود ، به عنوان متفکری روباه صفت و مکار همراه با دینداری ریاکارانه و پیمان شکنی معرفی شده است ؛ این در صورتی است که ماکیاوللی در مادون اهداف گفتارها و نوشته های خود در دو کتاب مهم خویش به سیاست از منظری صرفا رئالیستی و مدرن نگریسته است.

نظام معانی دانشگاه ایرانی؟!

توهمات شبه دانشگاهی صرفا در شخصیت برخی از اساتید بروز نخواهد یافت بلکه ممکن است در برخی از دانشجویان مقطع تحصیلی لیسانس و فوق لیسانس و دکتری این پدیده وارد شود و این قشر به جای تحصیل و مطالعه و درس خواندن، صرف عکس یادگاری و عکس گرفتن و کپی یا فوروارد کردن از مطالب و کتاب هایی که نه یکبار خوانده اند و نه مفاهیم این کتاب ها را درک کرده، تمام وقت مفید خود را به هدر دهند و یا در کتاب سازی هایی صرف ‌کنند، که صرفا با رزومه سازی به دنبال چهره سازی علمی از خویش شوند

آیا بازرگان و یزدی می‌توانستند مانع بروز جنگ ایران و عراق شوند؟

مسیر ناهموار صلح

خاطرات صلاح عمر العلی نشان می‌دهد که این مبنای نادرستی است که بگوییم ادامه گفت‌وگوهای دولت موقت از آغاز جنگ جلوگیری می‌کرد. او می‌گوید پس از دیدار با صدام، من با ایشان گفت‌وگو کردم و خودم خیلی خوشحال و خوش‌بین بودم که بحرانی که میان دو کشور به وجود آمده از بین برود. ایشان نقل می‌کند که بعد از ردوبدل شدن چند پرسش و پاسخ، صدام گفت: «صلاح! چه صلحی؟ قرار است چه مشکلی میان ما و ایران حل شود؟» صدام می‌گوید این یک فرصت تاریخی است که چند قرن یک بار اتفاق می‌افتد، حال این فرصت به دست آمده است.

گفت‌وگو با سعید بینای مطلق دربارۀ نگرش هگلی به فرهنگ و سنت ایرانی (1)؛

نیاز به عقلانیت دکارتی برای فهم سنت

من با دو گروه اصلاً نمی‌توانم کنار بیایم. یکی آن‌هایی که می‌خواهند عقلانیت مدرن را تا جایی که به ساختار جامعه مربوط می‌شود، نفی بکنند؛ چه به نام سنت، چه به نام هایدگر! و دیگر کسانی که می‌خواهند با کنار گذاشتن عقلانیت دکارتی، دنبال نوع دیگری از عقلانیت باشند! این شدنی نیست. پذیرش همین عقلانیت است که به ما امکان می‌دهد بتوانیم دربارۀ سنت، هویت و هرآنچه در ما مشترک است، فکر کنیم. با نفی این نیست که می‌توانیم به هدف مورد نظر برسیم.

بررسی رابطۀ تفسیر سیاسی قرآن و فقه سیاسی در گفت‌وگو با نجف لکزایی؛

فقه سیاسی در معرض تکانه‌های شدید

می‌توان گفت در جهان معاصر هم در ایران و هم در جهان اسلام توجه به مباحث اجتماعیات و سیاسیات قرآن افزایش یافت. البته در تفاسیر قدما نیز بحث‌های سیاسی قرآن وجود دارد و با مراجعه‌ای که به تفاسیر آن‌ها می‌کنیم این مطلب خودش را نشان می‌دهد، اما در دورۀ معاصر مسلمانان متوجه شدند که نسبت به غرب دچار عقب‌ماندگی شده‌اند. پرسشی که پیش آمد این بود: چرا ما از قافلۀ تمدن و آنچه در مغرب‌زمین در جریان است عقب ‌مانده‌ایم؟

پاسخ مکتوب مازیار بهروز به چند پرسش فرهنگ امروز؛

غلبۀ قرائت استالینی از مارکسیسم در تاریخ‌نگاری

برتری مسائل نظری بر قرائت تاریخی به درجات متفاوت بر چپ ایران تأثیر داشته است و نمی‌توان این واقعیت را کتمان کرد. اما برخی جریانات چپ (به خصوص جریان‌های طرف‌دار چین و شوروی) در روند تاریخ‌نگاری خود تأثیر بیشتری گرفته بودند؛ برای نمونه احسان طبری که پژوهشگر قادری بود، در کارهای علمی خود با در نظر گرفتن چهارچوب نظری شوروی‌ها دست به تحلیل می‌زد

موضوع ایران در رویارویی با غرب(۱)؛

ردی بر نظریۀ کارل یاسپرس- «وحدت تاریخ جهان»

از نگاه یاسپرس تضاد تاریخی و تقسیم‌بندی میان شرق و غرب گویا همیشه به نفع غرب متمایل بوده است. به باور یاسپرس، «باخترزمین روشن‌ترین تقسیم‌بندی‌های تاریخ و غنی‌ترین آفرینش‌ها و ظریف‌ترین نبردهای روحی و معنوی را دارد.» بدین وجه که کارل یاسپرس در حقیقت مبدأ تحول فکری در یونان باستان را ملاک داوری برای وحدت تاریخ جهان قرار می‌دهد. همان‌طور که در سطور بعدی روشن می‌شود، او با تکیه بر این تحول بنیادین، نظریۀ خود را قادر می‌سازد تا طرح وحدت تاریخ جهان را پی‌ریزی کند.