دوران قاجار

چانه‌زنی، اعتراض و دولت در ایران قرن نوزدهم

ونسا مارتین

مترجم: افسانه منفرد

ناشر: اختران

تعداد صفحات: ۳۳۶ صفحه

قیمت: ۱۸۰۰۰ تومان

ریشه‌های مباحث این کتاب در دو پرسش وابسته به یکدیگر نهفته است،. سوال اصلی این است که چگونه کشوری به وسعت ایران توانست تدبیر لازم را به کار برد تا استقلال خود را حفظ کند و تسلط بیگانگان را به مدتی بیش از صد و اند سال به حال تعلیق درآورد. در این کتاب این نکته مورد بحث قرار می‌گیرد که حکومت قاجار در اداره‌ی اتباع خود فقط بر زور و کاربرد آن متکی نبود، بلکه به همان اندازه و شاید بیشتر به توافق میان خود و ملت اتکا داشت، توافقی که خود ناشی از یک نظام پیچیده‌ی موازنه بود که به نوبه‌ی خود بر مردم در تمام سطوح اتکا داشت که مذاکره سیاسی می‌کردند و با دولت و با یکدیگر به چانه‌زنی می‌پرداختند.

نویسنده‌ی این اثر توجه خود را به نقش و چگونگی دخالت مردم عادی در روند سیاسی کشور معطوف کرده است و اینکه آنان تا چه حد می‌توانستند در این روند موثر واقع شوند و چه روش‌هایی برای سازماندهی خود برمی‌گزیدند تا سیاست و مشی حکومت را تغییر دهند.

در این اثر بخش‌هایی از جامعه مطالعه می‌شوند که در حال پیگیری و دستیابی به حقوق خود هستند و نه همواره در حال لگدمال و له‌شدن و تسلیم در برابر؛ و روندی مطالعه می‌شود که طی آن توده‌های مردم در جامعه‌ای که در مرحله‌ی پیش از ورود افکار تجدد‌خواهانه است، حکومت را به چالش می‌کشیدند.

نویسنده در پی آن است که دریابد چگونه این گفتگو، از موقعیت‌های روزمره گرفته تا نافرمانی‌های وسیع، میان مردم و جکومت جریان می‌یافت.