شناسهٔ خبر: 8718 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

فصلی جدید از مطالعات معنوی

شماره جدید فصلنامه مطالعات معنوی مشتمل بر مقالاتی همچون تلاشی در سنخ‏شناسی جنبش‏های نوپدید معنوی ایران و جنبش‏های دینی و مواجهه بنیادین عرفانی منتشر شد.

به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از خبرگزاری شبستان؛ محمدحسین کیانی، مدیر گروه جنبش‌های معنوی پژوهشکده باقرالعلوم (ع) گفت: شماره جدید فصلنامه علمی تخصصی «مطالعات معنوی» با موضوع عرفان و جنبش‌های نوپدید معنوی به همت پژوهشکده باقرالعلوم (ع) منتشر شد.
وی افزود: در مقاله جهانی‏شدن و معنویت‏گرایی نوشته مهناز فرهمند آمده است: "فرآیند جهانی شدن، عرصه جهان را در ابعاد متعدد در نوردیده است و سبب نزدیکی ملل، دولت ها و جوامع به یکدیگر شده است. این پدیده اگرچه قدمتی طولانی دارد اما به نظر می‏رسد در دو و سه دهه اخیر با تحولات فراوان در عرصه‏های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، بسیار تشدید شده است. یکی از پدیده‏هایی که در فرآیند جهانی‏شدن بسیار مورد توجه واقع شده رابطه جهانی‏شدن و معنویت‏، تغییر و تحولاتی است که در عرصه معنویت‏گرایی به وقوع پیوسته است.
این مدیر پژوهشی با اشاره به مقاله "تلاشی در سنخ‏شناسی جنبش‏های نوپدید معنوی ایران" نوشته بهزاد حمیدیه گفت: سنخ‏شناسی جنبش‏های نوپدید معنوی در ایران، اهمیت زیادی دارد، زیرا ما را با گستره تعریف جنبش‏های مزبور آشنا می‏سازد و به علاوه، می‏توان بر اساس تفاوت‏های موجود میان گونه‏ها به اتخاذ سیاست‏های مواجهه مناسب با هرگونه، اقدام کرد. نویسنده، با تکیه بر مشاهدات و مطالعات میدانی و الهام گرفتن از دسته‏بندی‏های محققین غربی، یک سنخ‏شناسی دو سطحی هفت‏گانه- سه‏گانه عرضه کرده است.
کیانی با اشاره به مقاله خود با عنوان "جنبش‏های دینی و مواجهه بنیادین عرفانی" تاکید کرد: جنبش‏های نوپدید دینی هرگروه و حرکت اجتماعی - معنوی است که بعد از دهه ۱۸۰۰ میلادی مبتنی بر مولفه‏های مدرنیته بالاخص اومانیسم، سکولاریسم، عقلانیت ابزاری و غیره، داعیه ایده جدید و آسانی در به سعادت رساندن انسان معاصر را دارند. هر چند که مراد از سعادت در مصادیق گوناگون بسیار پراکنده و بعضا متناقض است.مقاله حاضر کوششی برای تهیه پاسخی ولو اجمالی برای دو مسئله است. اول اینکه، گسترش جنبش‏های دینی موجب ترویج چه عقایدی در بستر فرهنگ ایرانی می‏شود؟ و دیگری، چگونه می‏توان مواجهه مناسب و کارآمدی با گسترش جنبش‏های نوپدید دینی به دست آورد؟ 
این محقق حوزه مطالعات معنوی بیان کرد: مقاله "ریاضت مشروع (آثار معنوی ـ معرفتی آن)" کاری از محمد جواد رودگر است که در آن توضیحاتی در مورد انواع ریاضات ارائه کرده است: ریاضت، تمرین تدریجی نفس در مقام تکامل وجودی است تا انسان سالک در سیرمنازل به مقامات معنوی برسد و با نور الهی، زندگی روحانی داشته باشد. ریاضت، دوقسم کلی دارد: ۱. ریاضت مشروع، معقول و معتدل؛ ۲. ریاضت نامشروع، نامعقول و نامعتدل. 
مدیر گروه جنبش‌های معنوی پژوهشکده ادامه داد: حسن معلمی در مقاله "معیار سنجش و تمییز شهود رحمانی از شهود شیطانی" آورده است: کشف و شهود از ارکان عرفان قلمداد می‏گردد در حالی که تعارضات بین مکاشفات عرفان اسلامی، وجود عرفان‏های هندی، بودایی، مسیحی، یهودی و نادرست بودن کثیری از دعاوی در این باب و باطل بودن پاره‏ای از راه‏های رسیدن به این امور، ضرورت معیار یا معیارهایی برای تمییز صحیح از خطا را می‏طلبد که به نظر می‏رسد عقل قطعی (بدیهی و قریب به بدیهی) و نقل قطعی (قرآن کریم و سنّت معصومین() معیار قاطع است. 
وی با اشاره به مقاله "نسبت عرفان و شریعت نزد عرفای اسلامی" گفت: نویسندگان این مقاله علی آقانوری و قادر حافظ هستند که گزارش و بررسى دیدگاه بزرگان عرفان نسبت به شریعت و احکام عملىِ دین را در این مقاله آورده اند. مراد از عرفا در این مقاله بزرگان و افراد برجسته عرفان است. افرادى که رشد و رواج تعالیم اهل حقیقت وامدار آنان بوده است و مورد قبول اهل حقیقت، نیز هستند. بررسى رفتار و گفتار منسوبان و پیروان این راه و رسم و کسانى که ظاهر درویشى را به ارث برده‏اند تحقیقى جدا مى‏طلبد و طبعاً نتایج دیگرى نیز در پى‏ دارد. 
بنا بر گزارش روابط عمومی به گزارش روابط عمومی پژوهشکدۀ باقرالعلوم (ع)، محمد حسین کیانی در مورد مقاله "مبانی شریعت‏گریزی در عرفان‏های نوظهور" نوشته هادی ترکمنی ابراز کرد: از مهمترین مشترکات جنبش‏های معنوی نوپدید که ره‏آورد مدرنیته و معنویت‏گرایی نوین غرب‏اند شریعت‏گریزی، رهایی از انجام تکالیف و دستورات الهی در اعمال و رفتار معنوی آنها است. شریعت‏گریزی در عرفان‏های نوظهور بر پایه باورهایی بنیان نهاده شده است. در این مقاله برخی از مبانی شریعت‏گریزی این فرقه‏های معنوی مثل انکار خداوند، دین‏ستیزی، اعتقاد به تناسخ، خلقتی بی‏هدف، ترویج اباحی‏گری و بی‏بندوباری مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. 
وی با اشاره به مبحث پایانی مجله یادآور شد: در پایان گزارشی از نشست علمی "علل پیدایش و گسترش عرفان‏واره‏ها و راه‏کارهای مقابله با آنها" آمده است.

نظر شما