به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا:
بسیاری از متفکرین برجسته فلسفه و علوم اجتماعی در دو قرن اخیر با دیده تردید به نقش دین در زندگی و تحولات اجتماعی نگریسته‌اند. آنان نقش دین در اجتماع را همواره عاملی بازدارنده و واپس‌گرا تلقی کرده‌اند. بدین جهت، مفهوم مدرنیته برای آنها همواره با تحدید دین در عرصه خصوصی گره خورده است. در این دیدگاه، دین بخشی از تعلقات گذشته است که تنها با عبور از آن می‌توان جامعه‌ای نو را پی‌ریخت.
کتاب «تأملاتی پیرامون دین در حوزه عمومی» ملهم از تحولات فکری و اجتماعی پس از انقلاب اسلامی در ایران، سعی کرده که برداشتی متفاوت و جامعه‌شناسانه از نقش دین و دینداری در جامعه مدرن ارائه دهد. اثر حاضر سه بعد محوری درباره نسبت اسلام، مدرنیته و سیاست، از مباحث نظری، مروری تاریخی، همچنین تحلیلی منسجم و مبسوط از تأملات سه متفکر برجسته اندیشه سیاسی اسلامی در ایران معاصر را در بر می‌گیرد و سعی می‌کند جایگاه متمایز این متفکران و صورت‌بندی‌های آنها از نسبت اسلام و مدرنیته و همچنین اسلام و سیاست که در تضاد با این رویکرد مسلط در فلسفه و نظریات اجتماعی قرار دارد را مورد بررسی و تامل قرار دهد.
این کتاب با تحلیلِ نظریِ مبسوط و بدیعی بحث خود را درباره نسبت دین، مدرنیته و حوزه عمومی و برخی مسایل محوری پیرامون آنها آغاز می‌کند. مولف کتاب سپس با اتکا بر مباحث نظری طرح‌شده در فصل نخست، به شکلی تاریخی و با رویکردی پسااستعمارگرایانه به تباری تاریخی از مواجهات فکری برخی از اندیشمندان اسلامی با مدرنیته و بازیابی اندیشه اسلامی در نسبت با ظهورات مختلف آنْ از سید جمال الدین اسدآبادی تا انقلاب اسلامی می‌پردازد. این فصل همچنین خوانشی متمایز از شکل‌گیری و بسط سنت گفتمانی اسلام سیاسی در رابطه با برخی لحظات مهم تاریخی در جهان اسلام در قالب انواع مواجهات متکثر با مدرنیته و همچنین مساله سیاست ارائه می‌دهد.
فصل سوم نویسنده کتاب در ادامه مباحث نظری و تاریخی طرح شده در دو فصل نخست، یک نزاع گفتمانی عمیق حول اسلام و حوزه عمومی نزد دو متفکر برجسته ایرانی، یعنی علی شریعتی و عبدالکریم سروش را با رویکردی متمایز برجسته می‌کند و تلاش دارد در این مقایسه تطبیقی و ارتقا نظری آنها، موضع‌گیری انتقادی و بدیعی را نسبت به این دو مقوله در میان نظریات مسلط جامعه‌شناختی صورت‌بندی کند. فصل چهارم کتاب، که شاید قابل تامل‌ترین فصل کتاب باشد، در ادامه مباحث طرح شده، نویسنده خوانشی متمایز و تاریخی از اندیشه سیاسی آیت‌الله خمینی از آغاز دوران طلبگی ایشان تا دوران رهبری بر انقلاب و سپس جمهوری اسلامی ارائه می‌دهد.
این فصل ضمن دوره‌بندی‌ای تاریخی از تحولات اندیشه امام خمینی، منطقی محوری و متمایز را در اندیشه این حضرت شناسایی می‌کند که موجب پویایی و نفوذ اندیشه سیاسی اسلامی او در مقایسه با سایر متفکران اسلامی در اعصار مختلف شده است، اندیشه‌ای که خود مبنای شکل‌گیری نظام سیاسی عظیمی به نام جمهوری اسلامی گردید. این کتاب همچنین با پیوستی انتقادی بر یکی از آثار پرحاشیۀ علی میرسپاسی درباره احمد فردید و اندیشه اسلام سیاسی در ایران معاصر به پایان می‌رسد.
این کتاب، ضمن تعلیق و نقد بسیاری از دوگانه‌های کاذب و روایت‌های مسلط در اندیشه اجتماعی و همچنین مطالعات اسلامی، سعی دارد با رویکردی عمیقاً متمایز، روایتی جذاب و متقن از تجربیات و بیان‌های فکری برخی از مهمترین متفکرین اسلامی ارائه دهد، که با اتکا بر سنت اسلامی و در مواجهه با امواج مدرنیزاسیون و استعمارگرایی، نوید نوعی مدرنیته جایگزین اسلامی را داده‌اند.
کتاب تأملاتی پیرامون دین در حوزه عمومی، به قلم پروفسور بهروز قمری تبریزی، ریاست دپارتمان مطالعات خاورمیانه و همچنین مدیر گروه ایران‌شناسی دانشگاه پرینستون در چهار بخش، یک پیشگفتار و یک پیوست به تازگی توسط نشر دَم منتشر شده است.
پروفسور قمری تبریزی از اساتید برجسته و شناخته‌شده مطالعات خاورمیانه و ایران‌شناسی در آمریکا است که در حوزه‌های مطالعات تاریخی، نظریات انتقادی جامعه‌شناختی، مطالعات پسااستعمارگرایی و اسلام سیاسی در دانشگاه‌های مختلف به تدریس و پژوهش اشتغال داشته‌اند. از وی آثار برجسته همچون فوکو در ایران (که به چندین زبان از جمله به فارسی ترجمه شده است)، اسلام و دگراندیشی در ایران پساانقلابی (کتاب درسی در بسیاری از دانشگاه‌های جهان درباره اندیشه اسلامی در ایران پساانقلاب و همچنین ایده های اسلام اصلاحی و اسلام سیاسی در ایران معاصر)، رمان برجسته و تکان‌دهنده به یاد اکبر و چندین اثر دیگر منتشر شده است.
نظر شما