-
۱۳۹۲-۱۱-۱۷ ۰۸:۳۷
اصغر ایزدی جیران؛
نسل سومی‌های انسان‌شناسی در ایران
اغلب نسل سومی‌ها یا بی‌کارند و یا در جایی نامرتبط با تخصص خودشان بناچار مشغول‌اند. در کشوری که نیاز به پژوهش‌های فرهنگی در وضعیت‌های پیچیده توسعه و شهری به طور قطع در اولویت است، متخصصان فرهنگ با وجود زحمتی که برای کسب دانش فرهنگ یعنی انسان‌شناسی کشیده‌اند، خارج از عرصه‌های آموزشی، پژوهشی و تأثیرگذاری به سر می‌برند.
-
۱۳۹۲/۱۱/۱۶
گفت‌وگوی تفصیلی با احد فرامرز قراملکی؛
عامل اصلی بداخلاقی در پژوهش‌ها، سلطۀ سازمانی است
رواج کتابسازی متأسفانه دو ضربه به ما زده است؛ اول اينكه كتاب‌هايی تولید می‌شوند که ارزش خواندن ندارند. خطر بدتر اين است كه وقتی کار کتابسازی رواج پیدا کند، حوصله‌ها کم می‌شود. ضمن اينكه هميشه خط کشیدن بین کتاب تحقیقی و كتاب ساختگی میسر نیست.
-
۱۳۹۲/۱۱/۱۴
سید رحیم ابوالحسنی در گفتوگو با فرهنگ امروز؛
فلسفۀ دانشگاه در ایران
فلسفه‌ی دانشگاه در ایران از بدو تأسیس برای تربیت فرد در محیط کار بوده است. فلسفه‌ی دانشگاه مدرن در ایران نیز همین است؛ یعنی نمیتوانیم صددرصد دانشگاه اندیشهای داشته باشیم و سپس به تولید اندیشه و نظریه بپردازیم و در جامعه آن را استفاده کنیم.
-
۱۳۹۲-۱۱-۰۹ ۰۹:۴۴
درآمدی بر مسئله‌ی آموزش فلسفه به کودکان؛
تربیت تفکرمحور کودکان
مسائل رياضی و هندسه پيشنهادهای خوبی برای تمرين‌اند که هم انسان را درگير و هم ذهن او را ورزيده و ساخت‌يافته می‌کنند. اتفاقاً در همين تمرين‌ها معلوم می‌شود که چرا بعضی کودکان دل به مسائل پيچيده‌تر نمی‌دهند و سعی می‌کنند منتظر پاسخ دیگران باشند؛ چون هم فکر کردن را نياموخته‌اند و هم ذهن تنبلی دارند که اندک فشاری را تاب نمی‌آورند.
-
۱۳۹۲/۱۱/۰۸
سیدوحید عقیلی در گفتوگو با فرهنگ امروز؛
نگاه درآمدزایی دانشگاه‌ها به دانشجویان دکتری
متأسفانه دانشگاه‌ها نیاز دارند برای دوره‌ی دکتری دانشجو زیاد بگیرند، تا از نظر هزینه و درآمد باید یک مقدار بالانس شوند، به عبارت دیگر، شاید خیلی از دانشگاه‌ها و مسئولین آموزشی واقعاً خودشان به‌تبع شخصیت دانشگاهیشان و دانستن اینکه یک ارتباط مستقیمی بین کمیت و کیفیت هست، مایل نباشند این کار را بکند، ولی واقعیت این است که تن میدهند، چون مشکلات دارند.
-
۱۳۹۲-۱۱-۰۶ ۱۰:۳۲
گزارش نشست «بررسی مشکلات و راهکارهای انسان‌شناسی»؛
گسست نسلی در انسان‌شناسیِ ایران
در حال حاضر، انسان‌شناسی با یک مشکل بسیار جدی روبه‌رو است و آن، کلیشه‌سازی از مطالعات است که به‌دلیل انجام نشدن کار میدانی عمیق و طولانی‌مدت شکل گرفته و میوه‌ی جریانی است که می‌توان آن را انسان‌شناسی غیرمیدانی یا قوم‌نگاری مکانیکی و توریستی دانست. مشکل اساسی دهه‌ی 90 انسان‌شناسی در ایران، شکل‌گیری مطالعات کلیشه‌یی و غیرمیدانی در حوزه‌ی انسان‌شناسی است .
-
۱۳۹۲-۱۱-۰۶ ۰۹:۵۲
گفتاری در آسیب‌شناسی آموزش فلسفه‌ی اسلامی در ایران؛
غار افلاطون یا کوچه پس‌کوچه‌های شهر
برخلاف غرب که در مورد هر فیلسوف قرائت‌های مختلف وجود داشته و تدریس می‌شود، در کشور ما به سبب فقر مطالعات روش‌شناسی هنوز قرائت‌های مختلف از یک فیلسوف یا مکتب فلسفی جا باز نکرده است و اساتید و دانشگاه‌های مشهور ایران اختلاف‌نظر چندانی با هم ندارند و این‌گونه نیست که مثلاً گروه دانشگاه تهران یک قرائت، گروه تربیت مدرس یک قرائت و گروه دانشگاه فردوسی یا قم یک قرائت از ابن‌سینا یا ملاصدرا داشته باشند.
-
۱۳۹۲/۱۰/۳۰
پاسخ‌های ناصر فکوهی به پرسش‌های فرهنگ امروز؛
مسایل انسان‌شناسی در ایران
نظریه‌پردازی و مطرح بودن در سیاست‌های جهانی علم برای ما ممکن است به‌شرط آنکه شرایط مادی و واقعی این کار را فراهم کنیم و دست از خودشیفتگی و همچنین خودکم‌بینی نسبت به دیگران و به‌ویژه آکادمی‌های غربی برداریم و درعین‌حال متوجه باشیم جهان فقط در غرب خلاصه نشده است.
-
۱۳۹۲-۱۰-۲۵ ۱۰:۳۱
گزارشی از نشست «نظام علمی و دانشگاهی در ایران و مساله نابرابری»؛
فراستخواه:شاهد فروش آموزش در نظام آموزش عالی هستیم
زندگی و علمآموزی به مثابه یک کالا شده و به مدارج علمی نیز، شیانگارانه نگریسته می‌شود. یعنی در نزد عموم میشنویم که مدام عنوان می‌شود دکترا دارید یا ندارید؛ این یعنی دکتری به حالت بتوارگی در آمده است و همچون کالایی خریداری می‌شود. زیمل از این فرایند به عنوان «بیرحمی پول» یاد می‌کند که گوشهای از تراژدی سلطهی عینیت بر فرهنگ است.
-
۱۳۹۲-۱۰-۲۴ ۰۸:۴۰
نگاهی به حجم بالای ترجمه‌های متون علوم انسانی و اجتماعی و پیامدهای آن؛
رهاورد ترجمه
برخوردهای گزینشی مترجمان با متون معرفتی غرب، باعث شده است تا کمتر اثری با محتوای انتقادی نسبت به غرب و ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی و نیز معرفت‌شناختی آن مورد توجه و ترجمه‌ی این عده قرار گیرد و به فضای دانشگاهی و عمومی جامعه عرضه شود.
-
۱۳۹۲/۱۰/۱۸
تهمورث شیری در گفتوگو با فرهنگ امروز؛
مسائل و مصائب پایان‌نامه نویسی
اما مسئله‌ای که ما در حال حاضر در پایان‌نامه‌ها شاهد آن هستیم این است که مبانی نظری کپیبرداری است؛ یعنی دانشجو از اینترنت و فضای مجازی اطلاعات را با زدن کلیدواژهی مورد نظر، جمعآوری می‌کنند و در کنار هم میچسباند، بدون اینکه یک ارتباط ارگانیکی بین این پاراگرافها وجود داشته باشد.
-
۱۳۹۲-۱۰-۱۸ ۰۹:۵۵
نگاهی دوباره به آزمون جامع؛
آزمون جامع و مسئلۀ قانون‌گریزی و بی‌نظمی دانشگاه‌ها
آزمون جامع با شیوه‌ی فعلی آن آنقدر مشکل، نقص و ابهام دارد که برای بسیاری از دانشجویان تبدیل به یک کابوس شده است. در نوشتار پیشین اهداف و غایت این آزمون در مقام نظر و عمل مورد بررسی قرار گرفت و اشاره شد که شیوه‌ی فعلی این آزمون هیچ هدف درستی را دنبال نمی‌کند و فایده‌ی چندانی بر آن مترتب نیست.
-
۱۳۹۲/۱۰/۱۵
اسماعیل حسن زاده در گفتوگو با فرهنگ امروز؛
ماهیت دانش تاریخ را اسیر نظريهها نکنیم
ما باید حد و مرزهایی که از لحاظ زمانبندی ترسیم کردیم؛ کنار بگذاریم. بلکه بگوییم که تاریخ عرصه بسیار گستردهای در اجتماع و در ارتباط با انسان دارد. حتی ممکن است برخی از دوستان در زمینه پیشبینی آینده با بنده موافق نباشند. اما معتقدم که کارکرد تاریخ مانند کارکرد جامعهشناسی است. تحولات گذشته را بررسی می‌کند و راهکاری برای آینده ارائه میدهد.
-
۱۳۹۲-۱۰-۱۴ ۱۱:۲۹
امکان و امتناع تحقق توسعه در جامعه ایران؛
علوم اجتماعی و مناسبات توسعه و سیاست
در دهه‌های اخیر یکی از نمایندگان فلسفه‌ی ایرانی که «پرسش از امکان توسعه» را مطرح کرد نویسنده‌ی «دیباچه‌ای بر نظریه‌ی انحطاط ایران»، دکتر جواد طباطبائی است. البته وی به جهت دقت نظری که دارد و بغرنجی وصف‌ناپذیری که در طرح این پرسش در جامعه و تاریخ ایرانی می‌بیند، مستقیماً به طرح پرسش از امکان توسعه نمی‌رود، بلکه او پرسش از شرایط امتناع توسعه را پیش می‌کشد.
-
۱۳۹۲-۱۰-۰۵ ۱۱:۳۷
درنگی بر برخی معضلات نویسندگی در ایران؛
قصه‌ی «پرآب چشم» کتاب و نویسندگی در ایران
در ایران کمتر نویسنده‌ای را می‌توان رصد کرد که بتواند تنها با منافع مادی‌ای که از راه تألیف و نویسندگی به دست می‌آورند امرارمعاش کند، حتی مشهورترین مؤلفان ایران نیز از گذران زندگی گلایه کرده و یا از طرق دیگر امرارمعاش می‌کنند. نتیجه‌ی مستقیم چنین فرایندی تألیف کتاب‌هایی است که نمی‌توان نام فاخر بر آن نهاد.
-
۱۳۹۲/۱۰/۰۱
داود مهدوی زادگان در گفتوگو با فرهنگ امروز؛
کرامت استاد در پژوهشگاه بی‌معناست
درب اتاق استاد شکسته می‌شود یا وسایل فلان استاد به جای دیگر برده می‌شود. حتی یک عضو هیأت علمی آنقدر ارزش ندارد که قبل از آنکه جابهجایی صورت بگیرد با وی تماس بگیرند و صحبت کنند. فرض کنید مدیری تغییر می‌کند و جلسه معارفه برگزار می‌کنند. سپس به آنان میگوییم چرا ما را دعوت نکردید میگویند هر کسی را که صلاح بدانیم دعوت میکنیم.
-
۱۳۹۲/۰۹/۳۰
گفت‌وگوی محمدامین قانعی‌راد با فرهنگ امروز به مناسبت روز پژوهش (2)؛
دانشگاه‌های کشور آشفته و آنومیک هستند
وزارت علوم به عنوان نایب جامعه، به عنوان متکفل بخش دانشگاه؛ باید دغدغه این امر را داشته باشد که چگونه باید به آموزش و پژوهش با کیفیت برسیم. اما در این چند سال اخیر دائم معیار و ضوابط غیر علمی را وارد دانشگاه کردیم. از آن طرف نیز دائم شاهد افت آموزشی و پژوهشی هستیم، به افت آموزشی و پژوهشی توجه نمیکنیم. اما به رشد تعداد مقالات توجه میکنیم که برمبنای آن، خود را توسعه یافته از نظر علمی معرفی میکنیم.
-
۱۳۹۲/۰۹/۲۵
گفت‌وگوی محمدامین قانعی‌راد با فرهنگ امروز به مناسبت روز پژوهش (1)؛
باوری به دانش و دانشگاه وجود ندارد
بسیاری اعتبارات پژوهشی دولتی را یک رانت یا امتیاز تلقی می‌کنند. در مقابل آن تحقیقات کم کیفیتی را ارائه می‌کنند، که خوب هم مورد ارزیابی قرار نمیگیرد. به دلیل آنکه محقق هم میداند آن بخش دولتی که این تحقیق را سفارش داده است، قرار نیست بر مبنای آن تصمیمگیری کند. قرار نیست چیزی تغییر کند. بنابراین تنها میخواهند کاری صورت بگیرد، آن را جلد کرده و در کتابخانه بگذارند.
-
۱۳۹۲/۰۹/۲۱
کریم مجتهدی در گفتوگو با فرهنگ امروز؛
اصطلاح مضاف برای فلسفه جایز نیست
کلمهی مضاف به معنای آلودگی است. کسانی که آن را به کار می‌برند در واقع میخواهند فلسفه را به علومی دیگر نزدیک کنند که اصطلاح «میانرشتهای» برای این علوم جدید مناسبتر است.
-
۱۳۹۲/۰۹/۲۰
دکتر اسماعیل قدیمی در گفتگو با فرهنگ امروز؛
زندگی جزیره‌ای دانشگاه‌ها در ایران
در دانشگاه‌های دنیا تولید متن بومی است و محصول تحقیق و پژوهش است. اما در ایران تمام کلاسهای علوم انسانی و اجتماعی برپایه متون ترجمه شده اداره می‌شود و این بزرگ‌ترین ضعف یک نظام آموزشی است. تئوریهای علوم انسانی و اجتماعی غربی وقتی به درد ما میخورند که با اقتضائات جامعه ما هماهنگ شوند.
-
۱۳۹۲-۰۹-۲۰ ۰۹:۲۶
نعمت‌الله فاضلی/ تکثیر یا بازتولید مکانیکی دانش؛
نگاهی انتقادی به محتوا و کارکرد مقاله‌های علوم اجتماعی
97 درصد مقالات ارائه‌شده به مجلات علمی، پژوهشی فاقد ارزش هستند. معنای این حرف این است که 97 درصد تولیدات رشته‌های علوم اجتماعی کشور یا «ضایعات علمی» است یا اینکه این تولیدات را باید نوعی «کالای عمومی» بدانیم نه نوعی «اثر خلاقه‌ی» منحصربه‌فرد.
-
۱۳۹۲-۰۹-۱۸ ۰۸:۳۲
گفتاری از منوچهر آشتیانی در هایدلبرگ آلمان؛
موضوع و مسئلۀ ترجمه
معايب ترجمه در زمان ما كم نيستند و هر چه به دوران معاصر تعاطی‌های ادبی نزديك می‌شويم، اين معايب بيشتر می‌شوند: اولاً به شدت روزافزون ترجمه‌ها و كثرت آن‌ها عموماً تعقل عالمانه و اديبانه‌ی همراه آن‌ها را تضعيف می‌كند و ترجمه را به ابتذال می‌كشد. اين نقش مخرب را به ويژه انتشاراتی ايفا می‌نمايند كه به سازمان‌های غيرعلمی و غيرادبی و به نهادهای دولتی، شبه‌دولتی و شركت‌های تجاری تعلق دارند.
-
۱۳۹۲/۰۹/۱۷
سیدصادق حقیقت در گفتوگو با فرهنگ امروز؛
در دانشگاه‌های غربی پایان‌نامه برای استاد منفعت مالی ندارد
مشکل در روش تحقیق و روش‌شناسی پایان‌نامه‌ها و مقالات بیش از آنکه به اساتید یا سرفصلها برگردد، مشکل به نظام آموزشی ما برمیگردد. در نظام آموزشی ما به روش تحقیق و روش‌شناسی به اندازهی کافی توجه نکردهاند. بنابراین دانشجویی که در مقطع دکترا در حال تدریس است و قرار است استاد عدهای دیگر شود، خودش به روش تحقیق و روش‌شناسی به شکل کامل مسلط نیست.
-
۱۳۹۲-۰۹-۱۷ ۰۹:۳۴
آسیب‌شناسی قواعد تنظیم کننده تعاملات دانشگاهی در ایران؛
رشد مقالات استاد-دانشجویی؛ علت یا معلول رکود علمی
نقدهایی که متوجه افت کیفیت در علوم انسانی و اجتماعی و به‌طورکلی نظام دانشگاهی است، ریشه‌ی این بحران را بیشتر در فضای جامعه و قواعد تنظیم‌کننده‌ی کنش در نهاد علم جست‌وجو کند، نه اینکه با حمله به الگوی تعامل و همکاری استاد و دانشجو که یک الگوی نهادی‌شده و معتبر در نظام دانشگاهی کشورهای مختلف است، فضایی از بدبینی و سوءتفاهم ایجاد کند.
-
۱۳۹۲-۰۹-۱۶ ۱۰:۴۸
نگرشی متفاوت به یکی از مهمترین دغدغه‌های دانشجویان دکتری؛
کابوسی به اسم «آزمون جامع»
آیا واقعاً آزمون جامع به شیوه‌ی فعلی خود این هدف را پیگیری می‌کند؟ یعنی اگر دانشجویی در این آزمون موفق شود، این موفقیت حاکی از برخورداری وی از زمینه‌ی علمی کافی در رشته‌ی تخصصی‌اش است؟ و برعکس اگر دانشجویی در این آزمون رد شود، نشان از عدم قابلیت علمی وی است؟
-
۱۳۹۲-۰۹-۱۱ ۱۰:۴۲
چالشی بر اخلاق پژوهشی در ایران؛
درنگی بر برخی بی‌اخلاقی‌های رایج در نگارش پایان‌نامه‌ها و مقالات علمی
در یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های کشور، دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشدی متوجه می‌شود استاد راهنمایش پایان‌نامه‌ی وی را به مثابه‌ی طرح پژوهشی با یکی از نهادهای دولتی، قرارداد بسته است. هنگام پیگیری، وی متوجه می‌شود قرارداد مزبور با احتساب مبلغی بالا به نام استاد و فرزندش ثبت شده است و ...
-
۱۳۹۲-۰۹-۱۰ ۰۹:۱۹
غلامرضا ذاکرصالحی؛
جامعه‌ی تبعی، توسعه‌نیافتگی و اكسير آموزش
از مشخصه‌های جامعه‌ی تبعی، عدم رشد سیاست‌ورزی خردمندانه است. امری که موجب انزوای عقلای قوم و بی‌انگیزه شدن نخبگان و کارشناسان و جولان‌داری کم‌مایگان و متوسط‌اندیش‌ها می‌شود. در چنین شرایطی با فروپاشی قوه‌ی عاقله و خارج شدن تدریجی سایر قوا از حد اعتدال مواجه‌ایم.
-
۱۳۹۲/۰۹/۰۹
پاسخ‌های کتبی «ناصر فکوهی» به پرسش‌های فرهنگ امروز؛
منطق کمیگرا در نظام دانشگاهی ایران
منطق دانشگاهی در ایران کاملا کمیگرا است. در دانشگاه‌ها به جای آنکه به کیفیت توجه شود به کمیت توجه دارند. در این نظام مهم این نیست که چه مقالاتی در مجلات علمی پژوهشی داخلی یا خارجی منتشر می‌شود و این مقالات چه دردی را از جامعه ایران دوا می‌کنند، بلکه مسئله آن است که تعداد این مقالات چه تعداد است.
-
۱۳۹۲-۰۹-۰۶ ۰۸:۵۴
ابراهیم توفیق در نشست «گفتمان گذر و آسیب‌شناسی اجتماعی در ایران»؛
گفتمان جامعه‌ی گذار و مسئله‌ی اجتماعی
گفتمان جامعه‌ی گذار به نظر من گفت‌وگوی غالب بر تمام نظام اجتماعی است. هیچ‌چیزی غیرقابل توضیحتر از لحظه‌ی حال نیست.. کل نظام علوم انسانی و علوم اجتماعی ما تنها برای ورود به این علوم و مسایل کفایت می‌کند؛ این درسها چیزی نیست جز درآمدهایی یا مدخلهایی در حوزه‌ی خاص.
-
۱۳۹۲-۰۹-۰۵ ۱۰:۰۵
گزارشی از اولین نشست «آغاز تاریخنگاری جدید در ایران»؛
نقدی بر تاریخ‌نویسی معاصر
تاریخنگاری نوین در بستری پدید میآید که ما شاهد تغییر و تحول عنوان رعیت به عنوان ملت هستیم. تاریخنگاری جدید کوشید تودهها را محل مطالعه قرار بدهد. افزون بر این، خود این تودهها وارد فرایندهای تاریخی شدند. دیگر تاریخسازان صرفا ارباب قدرت نیستند.