به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ نشست خبری همایش ملی کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره صبح امروز ۱۳ بهمن ماه با حضور دکتر غلامعلی افروز، استاد دانشگاه تهران و دبیرعلمی این همایش در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.

وی در ابتدای این نشست ضمن تبریک به مناسبت فرارسیدن دهه مبارکه فجر انقلاب اسلامی و ذکر خاطراتی از ۱۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ و حضور امام خمینی (ره) به ایران گفت: نخستین همایش ملی کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره ساعت ۸ صبح روز پنج شنبه، ۱۶ بهمن ماه در دانشگاه شهید بهشتی آغاز می شود و تا اذان ظهر ادامه خواهد داشت. 

وی ادامه داد: این کرسیها سابقه ای بیش از ۱۰ ساله دارند که با تأکیدات رهبری و تشویق و ترغیب اساتید صاحب نظر، نظریه پردازان در حوزه های مختلف نظریات خود را بیان می کنند. در دوره جدید، این کرسی ها در پنج محور تخصصی آغاز به کار کرده است، گفتمان سازی کرسیها در محافل دانشگاهی و حوزوی و پژوهشی وارد شده و اساتید و صاحب نظران باید همراه با آرامش، هوشمندی، قدرت، خلاقیت، دانش نظری، تجارب حرفه ای و بصیرت لازم بتوانند در حوزه های تخصصی خود صاحبان ایده و نظریاتی نو که برآیند دانش تخصصی و تجارب حرفه ای و نگاه بلندبین فرهنگی است، باشد.

 افزوز با تاکید بر اینکه قصد برپایی کرسیهای نظریه پردازی، بسترسازی برای ارائه نظریات نو در سطح ملی و جهانی است، اذعان کرد: بر این باور هستم که اساتید ما از هوشمندی مطلوبی برخوردارند و زمانی که این هوشمندی با امنیت روانی و آرامش خاطر آمیخته شود، زمینه تراوش های فکری و خلاقانه فراهم می شود.

 وی با بیان اینکه کشوری که صاحب نظریه های نو و کرسیهای نظریه پردازی می شود از تمدن علمی و فرهنگی بالاتری برخوردار خواهد شد، اظهارداشت: تمدن انسانی در گروی نظریات نو است که البته این مسئله در علوم انسانی خلاصه نمی شود و در علوم پایه و پزشکی نیز این فرصت فراهم است اما اهمیت آن در عرصه علوم انسانی بیشتر ملموس است به همین جهت برای اینکه گفتمان سازی، نظریه پردازی و نقد افزایش یابد وقتی نقدی بیان می شود باید این نقد پایه های علمی و منطقی داشته باشد.

 افروز با اشاره به اینکه برپایی کرسی های نظریه پردازی یعنی آنکه فردی به معارف علمی دنیا بصیرت پیدا کرده و بتواند حرف تازه ای برای گفتن داشته باشد، گفت: بر همین اساس این نظریه ها می توانند با خلاقیت همراه شده و در نتیجه جامعه ای شکوفا را شاهد باشیم. دانشگاه ها و نهادهای پژوهشی حوزوی و دانشگاهی یکی از بسترهای مهم کرسی های نظریه پردازی است. در این راستا به این نتیجه رسیدیم که از مدیران ارشد دانشگاه ها، رؤسای دانشگاه، معاونان پژوهشی، اساتید حوزه علوم انسانی و استادان حوزوی و کارگزاران دانش کشور در این همایش دعوت به عمل آوریم. همچنین از وزیر علوم و رئیس جمهور هم دعوت شده است.

وی با بیان اینکه در این همایش اندیشمندان و صاحب نظران سراسر کشور حضور دارند، بیان کرد: این همایش در دو بخش عمومی و تخصصی برگزار می شود که در بخش عمومی سخنرانی هایی در خصوص نظریه پردازی و در بخش تخصصی با تشریح فرآیند کرسیهای نظریه پردازی، حاضران در همایش با این فرآیند کار دبیرخانه کرسیهای نظریه پردازی، نقد و مناظره آشنا می شود.

استاد دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه این همایش در نوع خود برای نخستین بار در تاریخ ایران اسلامی برگزار می شود، اظهار کرد: مراحل بعدی این همایش در سطح استانی و منطقه ای و سپس در سطح خاورمیانه و بین المللی برگزار می شود. کشوری که بخواهد تولید علم داشته باشد باید نظریه پردازی را در دستور کار خود داشته باشد.

وی در ادامه سخنانش تصریح کرد: بودجه هایی که به بخش پژوهش تعلق می گیرد اگرچه محدود است اما از همین بودجه ها می توان استفاده مطلوب کرد که البته در دانشگاه های ما به دو صورت هزینه می شود؛ نخست بخش اعظم این بودجه ها به دسته ای از پژوهشگران که هم و غم آنها تألیف و مونتاژ است، تعلق می گیرد که این افراد از پیشینه های دیگران استفاده می کنند اما حجم محدودی از این بودجه به پژوهشگران خلاق و مولد تعلق می گیرد که به نظر می رسد این فرآیند باید به صورت برعکس انجام شود.

وی با تاکید بر اینکه ما به پژوهشگران خلاق به عنوان حلقه ای برای اضافه شدن به علم و دانش دنیا نیاز داریم، افزود: یکی از فعالیتهای اصلی کرسی های نظریه پردازی آن است که مرز میان پژوهشگر مولف و مونتاژگر و پژوهشگر مولد را تمیز دهد؛ در این راستا پژوهشگری که تولید علم دارد و صاحب نظریه است باید از جایگاه مطلوب تری برخوردار باشد و در بسیاری موارد حرفهای نو و نظریات این پژوهشگران بدون پیشینه بوده بلکه خود پیشینه ساز هستند.

افروز با اشاره به عناوین کرسیهای همایش ملی کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره گفت: این همایش در پنج کرسی با عناوین علوم عقلی، علوم نقلی، علوم اجتماعی، هنر و معماری و علوم رفتاری برگزار می شود. طی ۱۰ سال گذشته صدها طرح نامه به دبیرخانه کرسی های نظریه پردازی ارسال شد که با داوری های انجام شده ۲۱ نظریه نهایی شد. در این همایش از ۱۹ طرح تقدیر می شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: مسئولان و رهبران علمی کشور باید بدانند کرسی نظریه پردازی چیست و چه ضرورتی دارد و سپس متولیان دانشگاهی این مسئله را باور کرده و در حقیقت هم اندیشی و باور برای برپایی کرسیهای نظریه پردازی صورت گیرد، ضمن آنکه باید دانست کرسی های نظریه پردازی گپ دوستانه نیست بلکه نظریه پرداز باید در خصوص مبانی علمی نظری خود بسیار قوی بوده و بر پیشینه موضوع خود تسلط داشته و بتواند نظرات خود را مقابل نظریه پرداز رقیب مطرح کرده و در خصوص آن نقد و بررسی جدی صورت گیرد، وقتی این اتفاق افتاد شاهد تبلور رفتارها خواهیم بود چرا که رفتارها در بستر باورها شکل می گیرد و هر اندازه باورها غنی تر باشند بسترهای بیشتری برای تبلور اندیشه ها فراهم می شود.

افروز با اشاره به ملاک و معیار انتخاب ۱۹ نظریه پرداز یادشده بیان کرد: اساتیدی هستند که صاحب نظریه اند اما طرح نامه های خود را بنا به دلایلی به دبیرخانه ارسال نمی کنند و در حقیقت پای در میدان نمی گذارند در این راستا دبیرخانه تمهیداتی اندیشیده است که به سراغ صاحبان نظریه رفته و از آنها دعوت به عمل آورند، متأسفانه بعضی از این اساتید حوصله پیگیری این موضوع را نداشته و دسته ای دیگر رغبتی ندارند نظریات آنها به بوته نقد گذاشته شود. بنابراین نظریات خود را در محافل خصوصی مطرح کرده و در محافلی که باید به داوری گذاشته شده و نقد شوند، ارائه نمی کنند چرا که نگران رد شدن نظریه خود هستند.

وی با تأکید بر اینکه داوری و نقد نظریه های ارسال شده به صورت عالمانه و عادلانه انجام می گیرد و نظر شخصی در آن دخالتی ندارد، بیان کرد: طی ۱۰ سال گذشته ۲۰ کرسی نظریه موفق داشته ایم که این نشان می دهد کار به صورت جدی دنبال می شود. یکی از تسهیلاتی که به اساتید صاحب نظریه در نظر گرفته شده این است که استاد می تواند در تمام دانشگاه های کشور حضور یافته و نظریه خود را بار دیگر به بوته نقد و بررسی گذاشته و حرف تازه خود را ارایه کند و طی چند سال بعد نیز نظریه خود را به روز کرده و سه تا چهار نوبت بتواند از امتیاز حضور در کنگره های جهانی برخوردار شده که البته در صورت لازم این رقم به پنج نوبت نیز افزایش می یابد.