به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر، متنخوانی کتاب «جمهوری» افلاطون (فصل اول تا سوم) با تدریس یاشار جیرانی و شروین مقیمی، از سه شنبه ۱۲ اسفندماه از ساعت ۱۷:۳۰تا ۱۹:۳۰ در مؤسسه روزگار نو منتشر می شود.
در این دوره سه بخشی، قرار است سه کتاب نخستِ دیالوگِ جمهوریِ افلاطون مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد. روشی که در خواندنِ این متن هادی و راهنمای ما خواهد بود روشِ خواندنِ بینِ خطوط است که لئو اشتراوس، فیلسوف شهیرِ سده بیستمی، به بهترین وجه، سویههای گوناگون آن را بر ما آشکار ساخته است. اصل اصیل و اولیه این روش، خواندنِ خط به خط، دقیق و کاملا تحتالفظیِ متن مورد نظر است.
در این روش، فرض بر این است که خواننده از رهگذرِ خوانشِ دقیق و خط به خطِ متونِ فلاسفهی بزرگ و یافتن دشواریها و تناقضاتِ ظاهری در آن، به آموزههای درونی و باطنیِ نویسندگان آنها پی ببرد؛ آموزههایی که علیالصول قرار نیست دستِ هر مخاطبی به آن برسد. این پنهان سازی در تحلیل نهایی هم به نفع فلسفه و فیلسوف است و هم به نفع شهر و شهروند. فیلسوفان بزرگ، از نوعی هنر نگارش سود میبرند که بر بنیاد آن، آموزههای پنهانی خود را که مخاطب آن همانا دوستداران حکمتاند، در پسِ پشتِ آموزههای ظاهریِ خود که قرار است خوانندگان متفنن و سرسری، مشتری آن باشند، نهان میسازند.
با توجه به این اصل، روش مزبور شرطِ لازم در گشودنِ بابِ ورود به آموزههای اصلی و باطنیِ فیلسوفان است. اما فهم آن آموزهها، اگر چنانچه مقدور باشد، تنها در افقِ یک پرسشِ بنیادین فلسفی امکانپذیر میگردد، پرسشی که شرطِ کافی برای ورود به جهانِ آموزههای باطنی فیلسوفان است. این پرسش برای عمومِ فلاسفه و به طور خاص افلاطون، پرسش نسبت میان فیلسوف و شهر است. همانطور که لئو اشتراوس میگوید، بدون التفات جدی در باب نسبت میان فیلسوف و شهر، هیچ دیالوگِ افلاطونی، دروازههای خود را به روی ما نخواهد گشود.
با تکیه بر مقدمه اجمالی فوق، میتوان گفت که هدف از این دوره، خواندنِ دیالوگِ جمهوری افلاطون، به عنوان نخستین و شاید مهمترین اثر در حوزه فلسفه سیاسی، با ابتنای بر دو اصل مذکور است. در بخش اول این دوره که معطوف به خوانش سه کتاب اول جمهوری خواهد بود تلاش خواهیم کرد تا مضامین اساسی دیالوگ جمهوری را براساس اصل روشی آموزه ظاهری و باطنی فیلسوف از یک طرف و پرسش بنیادین نسبت فلسفه و شهر از طرف دیگر مورد بررسی قرار دهیم.
در همین راستا مخاطب در وهله اول با ریشه های بنیادی ترین مباحث آنچه امروزه فلسفه سیاسی (Political Philosophy) نامیده می شود آشنا خواهد شد؛ یعنی آن نسبت میان فلسفه و سیاست که در آن فلاسفه مفاهیم زندگی سیاسی را به منظور ارتقای زندگی سیاسی شهروندان مورد بررسی قرار می دهند اما علاوه بر این، با خواندن جمهوری در افق پرسش بنیادی مذکور، مخاطب به طور تدریجی با نسبت پیچیده تری از فلسفه و سیاست آشنا خواهد شد که در آن فلسفه برای حفظ و بقای شیوه زندگی فلسفی به ناچار با سیاست می آمیزد؛ آن چیزی که می توان آن را سیاست فلسفی (Philosophical Politics) نامید.
در تحلیل نهایی، این دوره تلاش می کند مقدمه ای بر فلسفه سیاسی باشد. فقط مهمترین آثار فلسفه سیاسی می توانند مقدمه ای بر فلسفه سیاسی باشند. فلسفه و فلسفه سیاسی را فقط می توان با مطالعه مهمترین متون فلسفی آغاز کرد. چیزی تحت عنوان فلسفه به زبان ساده وجود ندارد و نخواهد داشت.
نظر شما